12 میلیون راس دام، چطور روی دست تولیدکننده داخلی باد کرد؟

یکم اردیبهشت فرآیند ثبت سفارش واردات گوشت قرمز آغاز می‌شود. این در حالی است که تولیدکنندگان داخلی دام مازاد دارند و متقاضی صدور مجوز صادرات گوشت قرمز هستند اما چنین مجوزی برای آنها صادر نمی‌شود. چرا با وجود دام مازاد در کشور، روند ثبت سفارش آن ادامه دارد؟

منصور پوریان، رئیس شورای تامین‌کنندگان دام، در گفت‌وگو با آوش در این باره بیان کرد: در حال حاضر ذخایر موجود در بازار در بخش گوسفند و گوساله مناسب است. این روزها به تدریج به سمت گرم شدن هوا و به دنبال آن کاهش تقاضا برای گوشت می‌رویم.

او افزود: شرایط تولید دام برای استان‌های غربی و جنوب غربی به نحوی است که در فصول گرم، سختی‌های خاص خودش را دارد.

به گفته پوریان، امسال رشد خوبی در تولید دام سبک داشتیم اما سیاست‌‎های تنظیم بازار سبب شد که در تهران و البرز نیاز بازار به گوشت گرم گوسفندی از طریق واردات از مبادی استرالیا و چندین کشور دیگر تامین شود. در بخش گوساله گرم هم از مبادی برزیل به صورت وکیومی گوشت مورد نیاز این دو شهر تامین شد.

او افزود: واردات باعث شد ما ثباتی در بازار داشته باشیم. اگرچه مناسبت‌های خاصی مثل ماه مبارک رمضان و عید نوروز را هم پشت سر گذاشتیم اما این مناسبت‌ها سبب نشد خروجی دام از بخش بازار آن‌گونه که باید، رقم بخورد.

پوریان با اشاره به پر بودن ظرفیت واحدهای پرواربندی و وجود دام زیاد مناسب کشتار گفت: حجم گوساله موجود در واحدهای پرواری که باید سال گذشته کشتار می‌شد و به این سمت سال منتقل شده است، حدود 400 هزار راس است. 11 الی 12 میلیون راس گوسفند هم در واحدهای پرواربندی باقی مانده است.

او ادامه داد: این تعداد، دام‌ها کشتاری سال قبل بوده است که به خاطر نبود بازار، کشتار نشده و به این سمت سال منتقل شده‌اند. دلیل این انتقال، این بود که بازار به دلیل واردات، تقاضای آنچنانی برای دام تولید داخل ندارد.

رتبه چهارم ایران در تولید گوشت

رئیس شورای تامین کنندگان دام به گزارش ارائه شده توسط فائو در ایام تعطیلات اشاره کرد و گفت: بر اساس این گزارش ایران رتبه چهارم تولید دام سبک دنیا را به خود اختصاص داده است. ما بعد از چین، هند و استرالیا قرار داشتیم. چین بیشترین تولید و هند بیشترین توزیع را دارد اما استرالیا که سوم است، بیشترین صادرات را از آن خود کرده است. این نشان از توانایی در برنامه‌ریزی و مدیریت این کشور است.

او ادامه داد: شعار امسال سرمایه‌گذاری تولید است. اگر خوب بررسی کنیم، می‎بینیم در اوایل دهه 90 سرمایه‌گذاری در بحث تولید خوراک دام، منجر به بیشترین میزان تولید گوشت شد. دلیلش این بود که خروجی و صادرات مناسبی هم در این مقطع داشتیم و تراز تجاری در حوزه گوشت مثبت بود.

پوریان افزود: بعد از آن شرایطی در اواخر دهه 90 و ابتدای 1400 بوجود آمد که شکل کار برعکس شد و ما مصرف‌کننده شدیم؛ در نتیجه تولید داخل در صادرات هیچ جایگاهی نداشت.

او اضافه کرد: این روند سبب شد که سرمایه‌گذاران به سمت کارهای دیگر رفتند و سرمایه‌گذاری در بخش تولید دام با فقر روبرو شد.

رئیس شورای تامین کنندگان دام، سطح واردات دام در ایران طی سال گذشته را بی‌سابقه توصیف کرد و افزود: پارسال 217 هزار تن واردات گوشت داشتیم که عدد بزرگی است اما یک کیلوگرم صادرات هم نداشتیم.

او یادآور شد: دولت و ستاد تنظیم بازار معتقد است که کالا باید با قیمت مناسب در اختیار همه اقشار جامعه قرار گیرد و چون هزینه تولید گوشت داخل بالاست و خیلی از دهک‌ها امکان تهیه گوشت تولید داخل ندارند، پس واردات باید انجام شود. اما سئوال اینجاست که در چنین روندی وضعیت تولید داخل چه خواهد شد؟

پوریان تاکید کرد: چرا نباید صادرات در دستور کار قرار گیرد تا تولیدکننده راغب به تولید باشد.

او تهران را بازاری عمده برای گوشت دانست و توضیح داد: اگر گوشت این شهر از طریق واردات تامین شود، دام داخلی دست نخورده باقی می‌ماند. وقتی نیاز تهران از طریق واردات روزانه 200 تن و در برخی موارد حدود 300 تا 400 تن در ماه‌های سال گذشته تامین شود؛ کسی سمت دام داخل نمی‌رود.

رئیس شورای تامین کنندگان دام تاکید کرد: ما با واردات منظم و مرتبط برای تنظیم بازار که بتواند گوشت به دهک‌های پائین جامعه برسد و نیاز صنایع فرآوری سوسیس و کالباس تامین شود، مخالف نیستیم. اما اینکه همه کار را به واردات واگذار کرده و به واردات اولویت بدهیم و در مقابل تولید داخل محصور شود، خوب نیست.

او با اشاره به وجود برنامه‌های مختلف برای تنظیم روند صادرات توضیح داد: می‌توان به نحوی برنامه‌ریزی کرد که صادرات دام از همه استان‌ها انجام نشود و واحدهایی که دام مازاد دارند، دام‌شان را صادر کنند. در پاکستان واحدهای دامداری بزرگ با دولت قرارداد دارند و فقط سه درصد دام تولیدی‌شان را صادر کرده و 97 درصد را با شرایط اعلام شده توسط دولت، در بازار داخل توزیع می‌کنند.

پوریان گفت: از چنین مدلی می‌توان در ایران هم استفاده کرد.

او تاکید کرد: روزانه میادین پر از دام می‌شود. وزن این دام‌ها در حال افزایش است. این بزرگ شدن دام به نفع هیچ‌کس نیست و به ضرر اقتصاد کشور است.