80 درصد اتباع، به صورت خود معرف خارج شده اند
در حالی که رسانه های معاند، از طرد اجباری اتباع غیرمجاز می گویند، بررسی ها نشان می دهد 80 درصد اتباع به صورت داوطلبانه از کشور خارج شده اند

خروج داوطلبانه اتباع افغانستانی از ایران، یکی از مهمترین موضوعات خبری هفته های اخیر است، خروج این اتباع غیرمجاز خصوصا بعد از پایان جنگ دوازده روزه ، شدت گرفته است، برطبق این طرح قرار است نزدیک به سه میلیون تبعه غیرمجاز از کشور طرد شوند.
برخلاف آنچه در رسانههای معاند و فضای مجازی دیده میشود روند خروج این مهاجران از کشور به خوبی پیش میرود و تعداد قابل توجهی از مهاجرین با میل خودشان از کشور خارج شدهاند، تصاویری که در فضای مجازی به نمایش گذاشته شده نشان دهنده محبتی است که ایرانیان تا لحظه آخر به مهاجرین غیرقانونی داشتهاند. یکی از این تصاویر که در شبکههای مجازی هم فراگیر شده پخت و پخش غذا توسط مردمان بلوچ در مرز ایران و افغانستان است.
به هر روی خروج افغانستانیهای عموما غیرمجاز در حال انجام است و طبق آخرین اطلاعات از رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ۷۱۷ هزار و ۶۵۸ نفر از اتباع غیر مجاز از ابتدای امسال تا کنون رد مرز شده اند و این روند همچنان ادامه دارد.
در همین رابطه نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی ، گزارشی از روند خروج اتباع افغانستانی غیر مجاز از کشور ارائه داده است .
بر اساس این گزارش این تعداد از اتباع غیرمجاز از سه مرز خروجی به کشور افغانستان فرستاده شده اند که شامل مرزهای خروجی دوغارون در استان خراسان رضوی، مرز میلک و مرز خراسان جنوبی می باشد.
آنطور که او گفته است، عمده خروج اتباع افغانستانی از مرز دوغارون در استان خراسان رضوی بوده است.
خروج از ایران با خاطره خوش!
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور با تاکید بر اینکه روند بازگشت اتباع غیرمجاز افغانستانی ادامه دارد، می گوید: از ۳۰ اسفند ماه ۱۴۰۳ اعلام کردیم افرادی که غیرمجاز هستند باید کشور ایران را ترک کنند و آنها که برگه سرشماری شان از تاریخ۳۰ اسفند ماه باطل اعلام شده است باید تا ۱۵ تیرماه به کشورشان بازمیگشتند.
یاراحمدی در بخش دیگری از صحبت های خود به این موضوع اشاره میکند که دلیل تعیین این تاریخ برای بازگشت اتباع غیرمجاز افغانستانی آن بود که فرزندان آنان تحصیلشان به پایان رسیده و کارنامهشان را هم دریافت کنند تا با خاطره خوش ایران را ترک کنند.
او با بیان اینکه برای اتباعی که نتوانسته اند در وقایع اخیر ایران یا در به دلیل محرم از کشور خارج شوند شرایط ویژه ای درنظر گرفته شده است می گوید: کسانی که به دلیل وقایع اخیر در کشور ما و تقارن آن با ماه محرم موفق به خروج از کشور نشدند و برای خروج اقدام نکردهاند میتوانند به ۱۹۱ دفتر امور اتباع در سراسر کشور مراجعه کنند، به این مراکز دستور داده ایم چنانچه این اتباع غیر مجاز به دفاتر امور اتباع در سراسر کشور مراجعه کردند با آنان همکاری لازم را صورت داده و فرصت مجدد برای خروج از کشور را به آنها بدهند تا از طریق اردوگاه هایی که ایجاد شده به مرز اعزام شده و از کشور خارج شوند.
شرایط اسکان در مناطق مرزی بهتر شده است
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور می گوید: ما با مقامات دولت افغانستان در آن سوی مرزها نیز برای رفع مشکلات اتباع غیرمجاز و خروجشان از کشورمان مذاکره کردیم و در این راه مشکلات حمل و نقل، ایجاد سرپناه و تامین آب و غذای گرم برای این اتباع در کشورمان رفع شده است.
یاراحمدی با بیان اینکه امروز شرایط نسبت به چند روز قبل که ازحام وجود داشت، بهتر شده است، می گوید: طی یک روز نزدیک ۲۹ هزار نفر در خراسان رضوی خروج از کشور داشتند که این نقطه اوج بود، اما امروز این عدد به ۱۳ هزار رسیده است. در آن سوی مرز، مشکلاتی وجود دارد که اعلام آمادگی برای کمک در جهت رفع آن کردهایم.
حمایت حقوقی برای دریافت پول رهن
یاراحمدی در مورد برخی مشکلات اتباع افغانستانی در باز پس گیری پول از صاحب خانه ها، می گوید: بخش کنسولی سفارت و بخش حقوقی ما آمادگی رفع مشکلات در این زمینه را دارد. اگر کسی نتوانسته حق خود را بگیرد میتواند با دادن وکالت به سفارت و یا فرد امین، حق خود را بگیرد. توصیه کردیم در این چند ماه پول خود را دریافت کنند و اگر به هر علت نتوانستهاند موفق شوند، میتوانند با گرفتن وکیل به صورت رایگان و بدون پرداخت مبلغی این کار را انجام دهند چراکه این امر، وظیفه بخش کنسولی است.
یاراحمدی تأکید کرد: در بسیاری از استانها بخش مددکاری ایجاد کردیم تا اختلاف رخ داده شده حل شود. اگر بخواهیم معطل این مشکلات شویم برخی موفق نخواهند شد خارج شوند و یا این امر را بهانهای قرار میدهند تا بیشتر در کشور بمانند.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در پاسخ به سوالی درباره تخلفاتی که ممکن است در مرز و به هنگام خروج اتباع نظیر برخورد فیزیکی رخ دهد، میگوید: همه اتباع میتوانند شکایت خود را در اردوگاه به ما اعلام کنند. اصلا یک تخلف هم نباید رخ دهد. چون با کرامت انسانی طرف هستیم. در اردوگاهها دوربین نظارتی وجود دارد و ضبط میشود. اگر برخورد بدی رخ داده است حتی اتباع غیرمجاز میتوانند گزارش دهند.
اتباع به صورت خودمعرف از کشور خارج شده اند
او در بخش دیگری از صحبت هایش به این موضوع تأکید می کند که اکثریت اتباع در حال خروج از کشور، خود معرف بودهاند، به طوری که در برخی استانها تا ۸۰ درصد اتباع به صورت خود معرف در حال خروج از کشور هستند.
یاراحمدی با اشاره به رایزنی با دولت افغانستان و پذیرش دولت افغانستان برای صدور پاسپورت و گذرنامه برای افغانستانیها، در خصوص حضور آنها در ایران در آینده، ادامه داد: ما اعلام کردیم حتی نماینده کنسولی آنها میتوانند در مراکز بازگشت ما حضور پیدا کنند و به فرآیند خروج نظارت داشته باشند. ما بیش از چهار دهه است که میزبان افغانستانیها بودیم. حتی شرایط را فراهم کردیم تا اگر این خانوادهها در حال حاضر و به هنگام فرآیند خروج بیمار دارند به کمیسیون پزشکی مراجعه کند و رایزنی کردیم تا اگر دیر کرد در خروج از ایران داشته باشند، جریمه آنها به حداقل برسد. این رایزنی را به ویژه با فراجا انجام دادیم.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در خصوص سرشماری اتباع غیرمجاز توضیح داد: از همه کسانی که برگه سرشماری داشتند خواهش کردیم به دفاتر خدمات و اشتغال اتباع خارجی در کشور مراجعه کنند. حتی ما مراکز ویژهای ایجاد کردیم تا افراد مراجعه کنند، برگه سرشماری تحویل دهند و زمانی برای خروج آنها تعیین شود و در زمان تعیین شده به اردوگاه داخل کشور مراجعه کنند تا زمینه خروج فراهم شود. این امر را از ابتدای امسال انجام دادیم و در ۱۵ روز فروردین نیز بسیاری افراد مراجعه کردند.
یاراحمدی همچنین این را گفت که بسیاری از ازدحامها در مرز طی هفتههای اخیر به علت مراجعه بدون برنامه برخی اتباع به مرز بود.
ایست های بازرسی ها باعث شد تا مهاجرین غیر مجاز بیشتری شناسایی شوند
این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که آیا روند دستگیری اتباع غیرمجاز طی روزهای اخیر افزایش داشته است؟ تصریح کرد: شرایط جنگ ۱۲روزه در فرآیند خروج اتباع افغانستانی تاثیری نداشت و طرح از قبل آغاز شده بود؛ البته ایستبازرسیها موجب شناسایی بیشتر اتباع غیرمجاز شد. دستگیری در شرایط جنگ ۱۲ روز به خاطر ایجاد ایستهای بازرسی؛ دستگیری افراد فاقد کارت شناسایی بیشتر شد.
خدمات رسانی بیشتر به مهاجرین مجاز
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در خصوص وضعیت اتباع مجاز نیز خاطرنشان کرد: اتباع مجاز که کارت اقامت خود را تمدید کردند، در کشور حاضر هستند. البته حتما تغییراتی در نحوه اقامت خواهیم داشت و اشتغال را مبنا قرار خواهیم داد. بسیاری از اتباع مجاز شاغل هستند و یا تحصیل میکنند که خدمات ما به این افراد نه تنها قطع نشده است؛ بلکه چون اتباع غیرمجاز از کشور خارج شده اند؛ تسهیلات بیشتر برایشان فراهم میشود. یاراحمدی یادآور شد: چهار سال است در افعانستان اصلا جنگی نیست، چرا باید شرایط فوق العاده برای کسانی که در کشور ما هستند اعلام کنیم؟ در سالهای آتی ما حتما ساماندهی خوب انجام میدهیم که مورد قبول افکار عمومی و دستگاههای نظارتی و قانون گذاران ما خواهد بود و حتما مبنا را گذرنامه قرار میدهیم.
وضعیت اتباع سازماندهی میشود
به گفته او، روز به روز امکان کنترل ما به اتباع مجاز در کشور افزایش پیدا میکند و انگشت اتهام در شرایط بحرانی کشور ابتدا به سمت کسانی که مبنای حضور آنها در کشور غیرقانونی است، میرود. در همه دنیا این امر وجود دارد. ما در حال حاضر به خاطر شرایط خاص اقتصادی خود به اتباع خود یارانه میدهیم. الان موضوع یارانه ما زیر سوال رفته است که چرا این یارانه باید در اختیار اتباع غیر ایرانی قرار گیرد. حضور این افراد میتواند زمینه ساز مسائل سیاسی و اجتماعی باشد. برنامه دولت چهاردهم و تاکید رئیسجمهور و وزیر کشور این بوده است که وضعیت اتباع باید ساماندهی شود. ساماندهی باید در حوزه کسانی باشد که به صورت غیرقانونی وارد کشور شدند و از امکاناتی استفاده میکنند که محق آن نیستند.
یاراحمدی افزود: اگر از اتباع غیر مجاز کسی دستگیر و طرد شود تا سالها نمیتواند از ویزای ورود به ایران استفاده کند و در لیست سیاه قرار میگیرد، اما چنانچه فردی که امروز در کشور زندگی میکند و غیر قانونی آمده است و خود معرف خارج میشود میتواند دوباره با گذرنامه و گرفتن روادید وارد ایران شود.
فضای مجازی اخراج اتباع غیرمجاز را بزرگنمایی میکند
به گفته رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، در گذشته سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تبعه غیرمجاز از کشور اخراج میشدند؛ اما این امر به طور محسوس احساس نمیشد و اکنون به دلیل پخش تصاویر اخراج اتباع غیرمجاز در شبکههای اجتماعی و حتی از سوی رسانههای معاند، این امر محسوس شده است.
یاراحمدی درباره مطالبی که از سوی رسانههای معاند در خصوص اخراج اتباع غیر مجاز منتشر میشود نیز گفت: برایمان عجیب است کسانی که از سوی اشغالگران حمایت مالی میشوند، دلسوز افعانستانیها شدهاند. آمریکا بیش از ۱ میلیون نفر را در افغانستان به ناحق کشت، چطور امروز رسانههای معاند طرفدار افعانستانیها شدهاند؟ باید به این امر شک کرد. مردم ما در کنار اردوگاه سعی دارند با بدرقه مناسب آنها را به کشور خودشان بفرستند. ما مردم نژادپرستی نیستیم و راضی به حرفهای تندی که در فضای مجازی منتشر میشود نیستیم. چرا که اگر نژاد پرست بودیم سالها میزبان افغانستانیها نبودیم. ما همسایه هستیم و قرار است کنار هم زندگیکنیم.
ظرفیت ایران برای میزبانی مهاجرین 3 میلیون نفر است
او درباره تعداد اتباع غیرمجازی که باید از کشور خارج شوند نیز بیان کرد: در تمام دنیا حداکثر ۳ درصد جمعیت کشور میزبان را میتوانند از مهاجرین و اتباع خارجی بپذیرند. اگر جمعیت کشور را ۹۰ میلیون فرض کنیم، باید پذیرای نزدیک به ۲ میلیون و ۷۰۰ تا ۳ میلیون نفر اتباع باشیم و در حال حاضر این رقم ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر است که البته از ابتدای سال ۷۱۷ هزار اتباع غیرمجاز خارج شدهاند و باید این تعداد را به ۳ میلیون برسانیم و بعد آن را اصلاح کنیم، چون سالها روشها در مدیریت اتباع مجاز هم درست نبوده است.
او در پایان تأکید کرد: در نیمه اول سال ۱۴۰۴ ما همه اتباع دارای برگه سرشماری که ۲ میلیون و ۳۳ هزار نفر هستند را تعیین تکلیف میکنیم و این امر ما را به مرز حضور ۳ میلیون نفر اتباع نزدیک میکند.