ایران و 3 موضوع دیگر، روی میز مذاکره ترامپ و نتانیاهو
دیدار بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ که قرار است دوشنبه آینده ۷ جولای (۱۶ تیرماه) در کاخ سفید انجام شود، یکی از مهم‌ترین رویدادهای دیپلماتیک اخیر در خاورمیانه است که اهداف متعددی را دنبال می‌کند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: بعد از اخبار غیر رسمی که درباره سومین دیدار نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با رئیس‌جمهوری آمریکا منتشر شد، بنیامین نتانیاهو شخصا در سخنانی در نشست کابینه‌اش خبر داد، هفته آینده به کاخ سفید می‌رود تا با دونالد ترامپ و سایر مقامات بلندپایه آمریکایی نظیر مارکو روبیو، وزیر خارجه و پیت هگست، وزیر دفاع این کشور، به علاوه استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا به خاورمیانه، دیدار کند.
آخرین باری که «بی‌بی» به کاخ سفید رفت زمانی بود که ترامپ او را مقابل رسانه‌ها تحقیر کرد و خبر از مذاکره با ایران داد. اکنون 10 روز بعد از حمایت‌هایش از نتانیاهو برای خلاصی موقت از دادگاه باید دید در این سفر جدید با او چه رفتاری خواهد داشت. با این حال از گزارش رسانه‌ها چنین بر می‌آید که اهداف این دیدار شامل مسایل ژئوپلیتیکی کلیدی از جمله مسائل مرتبط با ایران، غزه، و عادی‌سازی روابط سوریه با اسرائیل است.
ایران، اصل ماجرا
بی هیچ تردیدی یکی از محورهای اصلی دیدار نتانیاهو و ترامپ ایران است. این اولین دیدار رودرروی آنها بعد از حملات اسرائیل به ایران و تک حمله آمریکا به این کشور است.
نیویورک تایمز در ادامه نوشت؛ همین کافی است تا بدانیم ایران در صدر دستور کار این دیدار قرار دارد و دو طرف طی آن به این مساله خواهند پرداخت که چگونه می توانند از نفوذ ایران در منطقه کاسته و مانع برنامه هسته‌ای آن شوند.
همچنین بنا بر گزارش جروزالم پست به نظر می‌رسد نتانیاهو در این دیدار به دنبال جلب حمایت قاطع‌تری از سوی ترامپ برای ادامه فشار حداکثری بر ایران است، در حالی که رئیس‌جمهوری آمریکا همان طور که 28 می (7 خردادماه) اعلام کرد، خواهان جلوگیری از تشدید درگیری با استفاده از دستیابی به توافقی «محکم» با ایران است که شامل نظارت گسترده بر برنامه هسته‌ای و اجتناب از جنگ مستقیم باشد.
پایان دادن به جنگ غزه
آنچه از اخبار و اطلاعات روزهای اخیر بر می‌آید نتانیاهو و ترامپ تا حدودی بر سر پایان جنگ غزه به توافق رسیده‌اند اما توافق آنها باید روی مسائلی چون آزادسازی اسرا، تبعید سران حماس و کوچاندن برخی ساکنان غزه به کشورهای دیگر نهایی شود که هنوز خبری نهایی بودن چنین توافقی در دست نیست زیرا هر دو بر سر این مسئله اختلافات بسیار دارند. علت این اختلافات نیز مشخص است. ترامپ به دنبال پایان دادن به جنگ غزه و آزادسازی اسرا برای تقویت جایگاه خود به عنوان میانجی صلح است بنابراین علاقه‌مند است هرچه زودتر این جنگ به پایان برسد. اما نتانیاهو عجله‌ای برای پایان کار ندارد و می‌خواهد با حفظ کنترل امنیتی بر غزه از شکست سیاسی در داخل اسرائیل جلوگیری کند.
با این حال سی‌ان‌ان معتقد است نباید تصور کرد توافق آنها بر سر پایان جنگ غزه به دست آید و احتمالا این دیدار که در پشت درهای بسته برگزار می‌شود، در این خصوص با اختلافات سیاسی شدیدی همراه خواهد بود زیرا نتانیاهو مخالف خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه است درحالی که ترامپ بر ادامه آتش‌بس تأکید دارد.
عادی‌سازی روابط سوریه با اسرائیل
همچنین لغو تحریم‌های سوریه توسط ترامپ که روز دوشنبه اعلام شد نشان‌دهنده تلاش آمریکا برای ادغام سوریه در نظم جدید منطقه‌ای دلخواهش از جمله عادی‌سازی روابط با اسرائیل است. دونالد ترامپ با لغو این تحریم‌ها قصد دارد سوریه را که تحت رهبری احمد الشرع قرار دارد، مجاب به عادی‌سازی روابط با اسرائیل کند اما سوریه نیز شروطی ولو اندک دارد.
بنابراین انتظار می‌رود یکی از موضوعات کلیدی دیدار نتانیاهو و ترامپ همین مساله باشد. مشکل اساسی نیز این است که نتانیاهو به دنبال تضمین‌های امنیتی از دولت جدید سوریه از جمله ایجاد منطقه غیرنظامی در جنوب سوریه و جلوگیری از فعالیت گروه‌های ضداسرائیلی (مانند حزب‌الله) و اجازه دادن به اسرائیل برای انجام عملیات علیه این گروه‌ها در خاک سوریه است اما سوریه نیز علاقه‌ای به حضور نظامی اسرائیل در خاک خود ندارد.
گسترش پیمان ابراهیم
تقویت پیمان ابراهیم و روابط با عربستان سعودی موضوع مهم بعدی دیدار نتانیاهو و ترامپ خواهد بود. موضوعی که از دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ شکل گرفت و اکنون ترامپ به دنبال افزودن عربستان به پیمان ابراهیم است تا نفوذ ایران و محور شرقی (چین-روسیه) را در منطقه کاهش دهد. البته نتانیاهو نیز این پیمان را فرصتی برای تقویت جایگاه اسرائیل و کاهش انزوای دیپلماتیک می‌داند.
اما آنها چالش بزرگی بر سر این مساله دارند. آن هم این است که کشورهای عربی به‌ویژه عربستان، خواستار بهبود شرایط فلسطینی‌ها و تشکیل کشور فلسطینی هستند اما نتانیاهو حاضر به پذیرش این مساله نیست.
یک دیدار و دو سودا
دیدار هفته آینده نخست‌وزیر اسرائیل با رئیس‌جمهوری آمریکا که با هدف هماهنگی استراتژیک در برابر موضوعات مورد علاقه دوطرف، درحالی انجام می‌شود که ترامپ به دنبال دستاوردهای دیپلماتیک و نتانیاهو در پی تقویت جایگاه داخلی و منطقه‌ای خود است.
با این حال اختلافات سیاسی، مقاومت منطقه‌ای و پیچیدگی‌های ژئوپلیتیکی ممکن است دستیابی به توافق‌های جامع را بین آنها دشوار کند. پس باید دید این بار چهره‌های آنها در پایان دیدار مقابل دوربین‌ها چگونه خواهد بود.
