سکوت معنادار مسئولان وزارت بهداشت درخصوص آمار مرگومیر ناشی از آلودگی هوا
در حالیکه نزدیک به دو هفته از آذرماه میگذرد و تهران و برخی کلانشهرهای کشور آلودهترین روزهای خود را از سر میگذرانند، هیچ یک از مسئولان حاضر به پاسخگویی درخصوص آمار مرگومیر ناشی از آلودگی هوا نیستند.
تهران و دیگر کلانشهرهای ایران در ۱۰ روز ابتدایی آذرماه جاری در صدر آلودهترین شهرهای جهان از نظر هوا بودند و بر اساس اذعان رئیس اورژانس کشور، در ۱۰ روز ابتدای آذر مراجعه بیماران قلبی و تنفسی به اورژانس بهطور چشمگیری افزایش داشته است.
همچنین بر اساس گزارش سازمان هواشناسی، شاخص آلودگی هوای شهر تهران در ۲۴ ساعت گذشته ۱۳۰ و ناسالم برای گروههای حساس اعلام شده است و در برخی روزهای گذشته نیز ناسالم برای همه گروهها بوده است. با این حال علیرغم پیگیریهای تنظیم کننده این گزارش در چند روز گذشته، تاکنون هیچکدام از مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اورژانس کشور و پزشکی قانونی حاضر به پاسخگویی درخصوص میزان دقیق مراجعات و آمار مرگومیرهای ناشی از آلودگی هوا نبوده اند و صرفا روز گذشته رییس اورژانس کشور با اعلام خبر افزایش مراجعه بیماران قلبی و تنفسی در سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از رسیدن این آمار به ۲۱۰ هزار نفر خبر داده است.
مدیر روابط عمومی سازمان اورژانس کشور با امتناع از انجام مصاحبه در این باره به خبرنگار ما گفت: بر اساس هیچ سندی نمیتوان آمار مرگومیر یا مراجعه به بیمارستانها را به آلودگی هوا بهطور مستقیم ربط داد و تنها میتوان گفت افزایشها ممکن است بهطور غیرمستقیم به آلودگی هوا مرتبط باشد.
این در حالی است که در دنیا تمام کشورها از آمریکا تا اتحادیه اروپا مرگومیر منتسب به آلودگی هوا را با روشهای علمی محاسبه میکنند. این یک استاندارد جهانی است و حتی سازمان جهانی بهداشت (WHO) هر سال عدد تقریبی ارائه میدهد.
روش کار به این صورت است که آمار واقعی فوتها بررسی میشود، روزهای آلودگی شدید با مرگهای قلبی–عروقی و تنفسی مقایسه میشود و در نهایت با مدلهای اپیدمیولوژیک مشخص میکنند چند درصد از مرگها به احتمال قوی ناشی از مواجهه با آلودگی بوده است؛ بنابراین میشود تخمین علمی و دقیق داد که طی یک بازه زمانی چند نفر به دلیل آلودگی هوا جان باختهاند.
متأسفانه در سالهای اخیر که آلودگی هوا با توجه به افزایش بیرویه وسایل نقلیه، سوزاندن مازوت در نیروگاهها و عوامل متعدد دیگر رو به افزایش گذاشته و این آلودگی در فصول سرد سال به دلیل وارونگی هوا تشدید میشود، مسئولان به جای تدابیر بلندمدت و اثرگذار، صرفاً به برگزاری جلسه و کمیته بحران برای تعطیلی مدارس و ادارات اقدام میکنند و اقدامات جدی و نتیجه بخشی انجام نشده است. همین موضوع نهتنها موجب ماندگاری این معضل در کشور شده بلکه به تشدید آن در سال جاری نیز دامن زده است.
در همین حال، مسئولان در پاسخ به خبرنگاران تنها به ارائه آمار افزایش مراجعه بیماران تنفسی و قلبی بسنده میکنند که این جایگزین آمار مرگومیر نیست و اثر اصلی آلودگی هوا را پنهان میکند.
عدم اعلام آمار به هر دلیلی اعم از حساسیتهای سیاسی و رسانهای یا نبود سامانه یکپارچه برای تخمین آمار باشد، میتواند آسیب جدی برای سیاستگذاری درست، سلامت مردم و اعتماد عمومی در پی داشته باشد.
