افزایش خشونت خانوادگی در شهر تهران
یک کارشناس آسیب‌های اجتماعی گفت: مطالعات ایرانی نشان می‌دهد فشار اقتصادی، ضعف مهارت‌های ارتباطی، اختلال‌های روانی و مصرف موادمخدر از عوامل اصلی خشونت خانوادگی در تهران هستند و فشارهای اقتصادی و نابرابری اجتماعی نیز زمینه‌ساز بسیاری از قتل‌های خانوادگی هستند.
بابک نمک‌شناس، کارشناس آسیب‌های اجتماعی و امور رسانه، درباره علل قتل و درگیری‌های خونین خانوادگی در گفت‌وگو با خبرنگار آوش گفت: قتل خانوادگی یکی از شدیدترین اشکال خشونت خانگی است که در سال‌های اخیر در کلانشهر تهران نگرانی‌هایی را در خصوص امنیت خانواده‌ها به همراه داشته است.
نمک‌شناس افزود: یافته‌ها نشان می‌دهد فشارهای اقتصادی و نابرابری اجتماعی، ضعف مهارت‌های ارتباطی و کنترل هیجان، اختلال‌های روانی، سوءمصرف مواد، تغییر ارزش‌ها و فرسایش پیوندهای اجتماعی و نقش رسانه و بازنمایی خشونت از مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز این قبیل جرائم هستند.
او تصریح کرد: در دهه‌های اخیر تهران به عنوان یک کلانشهر با تحولات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گسترده مواجه بوده و افزایش فشارهای اقتصادی، نابرابری اجتماعی، سبک زندگی پرشتاب شهری و کاهش تاب‌آوری روانی خانواده‌ها نیز موجب بروز تنش‌های خانوادگی و افزایش خشونت شده است.
این کارشناس آسیب‌های اجتماعی گفت: قتل خانوادگی در واقع بازتاب ناکامی‌های فردی و ضعف ساختارهای روانی و اجتماعی در مدیریت تعارض‌ها و تحلیل آسیب‌شناسانه این پدیده، نیازمند بررسی چندین عامل مرتبط با روانشناسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد و رسانه است.
کودکانی که در محیط‌های پر خشونت بزرگ می‌شوند!
نمک‌شناس خاطرنشان کرد: بر اساس نظریه مِرتون، ناکامی در دستیابی به اهداف فرهنگی در بستر نابرابری ساختاری، فشار روانی ایجاد می‌کند و احتمال بروز رفتارهای انحرافی، از جمله خشونت خانگی را افزایش می‌دهد و افرادی که به دلیل محدودیت‌های اقتصادی و اجتماعی به اهداف فرهنگی دست پیدا نمی‌کنند، ممکن است برای ارضای نیازهای خود از مسیرهای خشونت‌آمیز استفاده کنند.
او اضافه کرد: هرگونه اختلال در کارکردهای حمایتی و عاطفی خانواده، تعادل روانی اعضا را مختل کرده و زمینه درگیری‌های خشونت‌آمیز را فراهم می‌کند.
این کارشناس آسیب‌های اجتماعی گفت: بندورا معتقد است خشونت در خانواده‌ها اغلب آموختنی است و کودکانی که در محیط‌های پرخشونت پرورش پیدا می‌کنند، احتمال اینکه در بزرگسالی رفتارهای مشابه از خود نشان دهند در آن‌ها بیشتر است.
عوامل اصلی قتل‌های خانوادگی در ایران!
نمک‌شناس گفت: مطالعات ایرانی نشان می‌دهد فشار اقتصادی، ضعف مهارت‌های ارتباطی، اختلال‌های روانی و مصرف موادمخدر از عوامل اصلی خشونت خانوادگی در تهران هستند.
او تاکید کرد: فشارهای اقتصادی و نابرابری اجتماعی، زمینه‌ساز بسیاری از قتل‌های خانوادگی هستند. استرس مزمن ناشی از مشکلات معیشتی شامل بیکاری، تورم، کاهش قدرت خرید و ناامنی شغلی، سطح کنترل تکانه و توانایی مدیریت هیجان را کاهش داده و احتمال واکنش‌های پرخطر و انفجاری را افزایش می‌دهد.
این کارشناس افزود: تفاوت‌های درآمد و سبک زندگی موجب ناکامی و حس محرومیت می‌شود و خشونت را افزایش می‌دهد و فشار اقتصادی موجب کاهش حمایت عاطفی و افزایش تنش در خانواده‌ها می‌شود.
نمک‌شناس گفت: محدودیت فعالیت‌های اجتماعی و کاهش تعاملات حمایتی توانایی مدیریت تعارض و حل مشکل را کاهش می‌دهد.
او در پایان تاکید کرد: سرکوب هیجانات منفی منجر به بروز واکنش‌های شدید و ناگهانی شده و آموزش مهارت‌های گفت‌وگو و کنترل هیجان می‌تواند نقش بازدارنده مهمی در کاهش خشونت خانگی داشته باشد.
