بلایی که آلودگی هوا بر سر قلب می‌آورد
پژوهشگران هشدار می‌دهند که آلودگی هوا حتی در سطوح به‌ظاهر ایمن، می‌تواند به قلب آسیب بزند و خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد.
آیا هوای آلوده به قلب شما آسیب هم می‌زند؟ این تحقیقات جدید نشان می‌دهند که حتی افراد سالم هم با تنفس طولانی‌مدت هوای آلوده شهرها، به خصوص ذرات ریز گردوغبار (PM2.5)، ممکن است دچار آسیب خفیف قلبی شوند. این آسیب که با MRI دیده شده است، می‌تواند به مرور زمان باعث مشکلات جدی قلبی مانند فیبروز میوکارد شود.
فیبروز میوکارد نوعی زخم نامرئی در عضله قلب است، که امکان دارد زمینه‌ساز نارسایی قلبی شود.
تا پیش از این، رابطه میان آلودگی هوا و خطر بروز بیماری‌های قلبی بیشتر به صورت آماری و جمعیتی بررسی می‌شد. اما در این تحقیق جدید، گروهی از پژوهشگران دانشگاه تورنتو با تصویربرداری دقیق MRI قلبی، نشان دادند که چگونه این ذرات بسیار ریز، به طور مستقیم و در سطح بافت قلب باعث فیبروز می‌شوند.
دکتر کیت هانمن، سرپرست این تحقیق گفت: «ما می‌دانستیم که آلودگی هوا خطر بیماری قلبی و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. هدف ما این بود که ببینیم این تأثیر دقیقاً در سطح بافت قلب چگونه رخ می‌دهد.»
PM2.5 چگونه وارد قلب می‌شود؟
ذرات PM2.5 که از دود خودرو، آتش‌سوزی جنگل‌ها و منابع صنعتی ناشی می‌شوند، حدود ۳۰ برابر نازک‌تر از تار موی انسان هستند. این ذرات می‌توانند به عمق ریه‌ها نفوذ کنند و از طریق جریان خون به سایر اندام‌ها، از جمله قلب برسند.
پژوهش حاضر روی ۶۹۴ نفر انجام شد:
۲۰۱ فرد سالم
۴۹۳ بیمار مبتلا به کاردیومیوپاتی گشادشونده (نوعی نارسایی قلبی)
هرچه میزان تماس افراد با PM2.5 بیشتر بود، میزان بافت فیبروز در عضله قلب نیز بیشتر بود. این موضوع هم در افراد سالم و هم در بیماران صدق می‌کرد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
آسیب ناشی از آلودگی هوا در این مطالعه، در برخی گروه‌ها شدیدتر ظاهر شد:
زنان
افراد سیگاری
افراد دارای فشارخون بالا
این گروه‌ها، حساسیت بیشتری به تأثیرات مخرب آلودگی هوا بر عضله قلب دارند.
آلودگی هوا؛ عاملی مهم در ارزیابی‌های قلبی
این یافته‌ها نشان می‌دهند که آلودگی هوا باید به عنوان یک فاکتور مهم خطر قلبی در کنار عواملی مانند: فشارخون و سیگار در نظر گرفته شود.
دکتر هانمن عنوان کرد: «حتی افزایش‌های جزئی در سطح آلودگی هوا می‌تواند تأثیر قابل سنجشی بر ساختار قلب داشته باشد. با دانستن سابقه محیطی بیمار، می‌توان ارزیابی دقیق‌تری از خطر بیماری قلبی ارائه داد.»
هیچ سطحی از آلودگی هوا ایمن نیست
بسیاری از شرکت‌کنندگان این مطالعه، در معرض سطوحی از آلودگی بودند که مطابق استانداردهای جهانی «بی‌خطر» تلقی می‌شود. این موضوع ضرورت بازنگری در سیاست‌های زیست‌محیطی را دوچندان می‌کند.
دکتر هانمن تصریح کرد: «اگرچه کیفیت هوا در کشورهایی مانند کانادا و آمریکا در دهه اخیر بهبود یافته است، اما هنوز تا رسیدن به شرایط ایمن فاصله داریم.»
آینده تصویربرداری پزشکی در سلامت محیطی
این پژوهش نه‌تنها آسیب مستقیم آلودگی هوا بر قلب را روشن می‌کند، بلکه نقش حیاتی تصویربرداری پزشکی در پایش اثرات زیست‌محیطی بر سلامت انسان را برجسته می‌سازد.
رادیولوژیست‌ها می‌توانند با استفاده از تصویربرداری، اثرات زیست‌محیطی بر اندام‌های مختلف بدن را شناسایی و اندازه‌گیری کنند.
