محافظان جان طبیعت؛ خون‌هایی که بر خاک ایران ریخت
در سال‌های گذشته، محیط‌بانان ایرانی یکی پس از دیگری، در راه دفاع از طبیعت و مقابله با شکارچیان غیرمجاز، جان‌شان را از دست داده‌اند. شهدای سبز طبیعت، با خون خود درختان، دشت‌ها و کوه‌ها را حفاظت کردند، اما پرسش بزرگ همچنان باقی است: امنیت مدافعان طبیعت چه زمانی تضمین خواهد شد؟
ایران، سرزمین چهار فصل، امروز نه فقط به طبیعت زیبایش که به خون محیط‌بانانی می‌بالد که بی‌ادعا برای حفظ این گنجینه جنگیدند. حفاظت از حیات وحش و طبیعت این سرزمین اما به قیمتی گران تمام شده است؛ شهادت قهرمانانی که در سایه کمبود امکانات و ضعف قوانین حمایتی، مظلومانه در برابر گلوله شکارچیان از پا افتادند.
بر اساس گزارش‌ها، از ابتدای تاسیس سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی تاکنون، بیش از ۱۵۰ محیط‌بان در ایران جان خود را از دست داده‌اند. از این تعداد، ۴۹ نفر به‌عنوان شهید توسط بنیاد شهید شناخته شده‌اند. بیش از ۱۰۸ نفر از محیط‌بانان در درگیری‌های مسلحانه با شکارچیان غیرمجاز به شهادت رسیده‌اند.
در پنجم اردیبهشت، کاظم مصدق، محیط‌بان دلاور استان گلستان، در حین انجام وظیفه توسط شکارچیان غیرمجاز به قتل رسید؛ این حادثه تلخ ما را بر آن داشت تا فهرستی از محیط‌بانان کشته‌شده در ایران را مورد بررسی قرار دهیم.
چهار محیط‌بان شهید در سنندج (۱۳ اسفند ۱۳۸۹)
محمود احمدی‌نژاد، کمال حسین‌پناهی، معمر مرغوبی و مسعود علی‌خانی، چهار محیط‌بان فداکار که در حوالی روستای «کانی‌بوچکه‌له» استان کردستان، هدف گلوله‌های مرگبار شکارچیان قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. این حادثه یکی از خونبارترین حملات علیه محیط‌بانان در تاریخ ایران به شمار می‌رود.
مهدی مجلل و میکائیل هاشمی در منطقه حفاظت‌شده فیله خاصه (۱۷ فروردین ۱۴۰۰)
دو محیط‌بان شجاع زنجانی، هنگام مقابله با متخلفان شکار غیرمجاز، هدف تیراندازی قرار گرفتند و جان خود را فدای حفاظت از فیله خاصه کردند.
محمد فرهمند و رضا بهرام‌پور در پناهگاه حیات‌وحش دره‌باغ (۶ خرداد ۱۴۰۱)
شهید محمد فرهمند و همیار محیط‌زیست رضا بهرام‌پور، در منطقه بوانات استان فارس، در مقابله با شکارچیان مسلح، خون خود را بر خاک دره‌باغ نثار کردند.
محمد دهقانی و پرویز هرمزی در منطقه حفاظت‌شده گنو (۳ تیر ۱۳۹۵)
گنو در استان هرمزگان، شاهد جان‌باختن دو محیط‌بان بود. آن‌ها حین تلاش برای جلوگیری از شکار غیرمجاز، هدف قرار گرفتند و کشته شدند.
شهید حسن‌نژاد در منطقه ارمک (شهریور ۱۳۹۹)
شهید حسن‌نژاد، دیگر قربانی گلوله‌های شکارچیان متخلف، در منطقه حفاظت‌شده «ارمک» جان خود را از دست داد.
شهید عبدالله یاری لشگردر ملایر (۱۳ مرداد ۱۳۹۱)
محیط‌بان شجاع استان همدان، عبدالله یاری، طی تعقیب شکارچیان غیرمجاز در منطقه لشگردر هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.
شهید خسرو شکرالهی در سیاه‌کوه حاجی‌آباد (دی‌ماه ۱۳۶۲)
خسرو شکرالهی، از نخستین شهدای محیط‌بانی کشور، در سیاه‌کوه حاجی‌آباد با گلوله شکارچیان جان خود را فدای طبیعت کرد.
این فهرست تنها بخشی از محیط‌بانان فداکاری است که در راه حفاظت از محیط‌زیست کشور جان خود را از دست داده‌اند.
شهادت محیط‌بانان در ایران نشان‌دهنده ضرورت بازنگری در قوانین حمایتی و افزایش حمایت‌های قضایی و مالی از این قشر فداکار است. افزایش آگاهی عمومی، تجهیز بهتر محیط‌بانان و اصلاح قوانین می‌تواند گامی مؤثر در جهت کاهش این حوادث تلخ باشد.
