یک مرگ سفید

مرجان‌های دریایی جهان در حال نابودی‌ هستند. گرمای جهانی به چهارمین رویداد انبوه رنگ باختگی در سراسر جهان دامن زده و حالا جان مرجان‌ها را از استرالیا تا تانزانیا و حتی خلیج فارس نشانه گرفته است.

این پدیده شدیدترین پدیده سفیدشدگی مرجان‌هاست که تا کنون بیش از 80 درصد مرجان‌های جهان را در برگرفته و در حال تبدیل شدن به سرزمینی ناشناخته است.

رنگ باختگی زمانی اتفاق می‌افتد که مرجان‌ها زیر فشار باشند و نتیجه این فشار مرگ یا رنگ باختگی است. چراکه دمای آبی که در آن زیست می‌کنند بیش از اندازه گرم است یا ترکیبات آب تغییر می‌کند و مواد شیمیایی و فاضلاب وارد آن می‌شود.

مرجان‌ها یک رابطه همزیستی با جلبک‌ها دارند و از آن ها تغذیه می‌کنند. جلبک‌ها زمانی که متوجه می‌شوند مرجان دچار تنش و استرس شده ماده‌ای سمی از خود منتشر می‌کنند. مرجان برای زنده ماندن مجبور است جلبک را از خود جدا کند و بعد از این اتفاق مرجان براثر گرسنگی و کمبود تغذیه سفید می‌شود و در نهایت می‌میرد.

ماجرا از دریای کارائیب شروع شد

اولین نشانه‌های سفید شدن مرجان‌ها از دریای کارائیب شروع شد. زمانی که غواصان وارد آب شدند به این موضوع پی بردند که گرمای آب بیش از حد است و سپس با مرجان‌های تغییر رنگ داده مواجه شدند. کمی بعدتر این پدیده به نیمکره جنوبی رسید. دیوار بزرگ مرجانی در استرالیا و مرجان‌های برزیل، جزایر اقیانوس آرام، موریس و دریای سرخ هم از این پدیده جان سالم به در نبرده‌اند و در حال سفید شدن هستند.

سفید شدگی به مرجان‌های خلیج فارس رسید

سفیدشدگی و مرگ مرجان‌های خلیج فارس شاید برای ما درد بیشتری داشته باشد. بیش از 90 درصد مرجان‌های خلیج به دلیل گرمایش زمین و همچنین آلودگی‌های زیست محیطی از بین رفته‌اند. وضعیت مرجان‌های کیش و خارک وخیم است و کارشناسان محیط زیست بارها درباره آن هشدار داده‌اند.

فواصل سفید شدگی مرجان‌ها کمتر شده

این اولین بار نیست که مرجان سفید می‌شوند. تقریبا هر 10 سال این پدیده رخ می‌دهد اما با اقدامات صورت گرفته توسط انسان‌ها این اتفاق هر 6 سال یکبار رخ می‌دهد. گرمای هوا، آلودگی‌های انسانی، ورود فاضلاب به دریاها و فعالیت‌های نفتی و پتروشیمی بر سفیدشدگی مرجان موثر هستند.

نقش حیاتی معماران دریا

اما چرا مرجان‌ها برای دریا مهم هستند؟ مرجان‌ها بعد از جنگل‌های مناطق حاره‌ای در جایگاه دوم مناطق زیستی غنی جهان قرار گرفته‌اند. این موجودات تقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند، درواقع بهتر است بگوئیم مرجان‌ها برای کره زمین نقش حیاتی دارند. به مرجان‌ها لقب معماران دریاها را داده‌اند چراکه میزبان 25 درصد کل آبزیان‌ هستند. این موجودات پشت ظاهر خشک و سختشان، برای ادامه زندگی نیاز به شرایط خاص و ویژه‌ای دارند. به‌عنوان مثال اگر دمای آب یک یا دو درجه تغییر کند، مرجان‌ها تغییر رنگ می‌دهند و بعد از آن تنها یک ماه می‌توانند دوام بیاورند. مرگ مرجان‌ها بیش از هر چیز روی ماهیان تاثیر می‌گذارد. اولین تاثیر آن گم شدن ماهی‌ها در دریاست. شاید جالب باشد بدانید که ماهی‌ها از طریق صدایی که توسط مرجان‌ها تولید می‌شود راه خانه را پیدا می‌کنند، از سوی دیگر مرجان‌ها تاثیر مهمی روی اکوسیستم دریایی دارند.

برای رشد و ترمیم مرجان‌ها اما می‌توان اقداماتی انجام داد. اخیرا در خلیج چابهار حدود ۴ هزار قلمه مرجانی، خارک بیش از ۲۰ هزار قلمه و در کیش ۶ هزار قلمه مرجانی کاشته شده است. این اقدامات می‌تواند برای ترمیم و بازسازی مرجان‌ها اثربخش باشد.