زنگ خطر تازه‌ای برای صنعت برق به صدا درآمد
بر اساس آمار منتشره در ۵ماهه نخست امسال بیش از ۱۷هزار و ۵۰۰دستگاه جمع‌آوری شده و کشفیات نسبت به سال گذشته ۵ برابر افزایش یافته است. به گفته کارشناسان، ادامه این روند می‌تواند شبکه برق را با خطر مواجه و هزینه‌های سنگینی بر دوش اقتصاد انرژی کشور تحمیل کند.
روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشت:
عدم توانایی در تامین برق که اکنون از آن به عنوان «ناترازی» یاد می شود، معضلی بوده که از سال ها قبل در کشورمان وجود داشته است و مسئولان ذیربط در ادوار مختلف با اتخاذ تدابیری توانسته‌اند تا حدودی بر این مشکل فائق شوند که از آن جمله می توان به تغییر ساعت رسمی کشور و حذف بسترهای تشدید مصرف اشاره کرد اما سئوال اینجاست که چرا اینگونه تدابیر راهگشا دیگر جدی گرفته نمی شوند تا مردم با شرایط بغرنج فعلی مواجه نشوند ؟
کارشناسان حوزه برق و انرژی بر این باورند که می‌توان با مدیریت مصرف برق البته نه فقط صرفا توسط مشترکان خانگی ،بلکه با حذف بسترها و تجهیزات تشدید مصرف برق نظیر ماینرها و همچنین به کارگیری تدابیر راهگشای قبلی از جمله اجرای طرح تغییر ساعت رسمی کشور، تا حدود بسیار زیادی خاموشی ها را کاهش داد اما متاسفانه آنچه اکنون شاهدیم، بی توجهی به نظرات کارشناسی است و به طور حتم تا زمانی که ایده های خُبرگان حوزه انرژی به کار گرفته نشود، باید همچنان شاهد تشدید بحران ناترازی باشیم.
البته عوامل بسیاری در بروز و ظهور ناترازی برق سهیم هستند که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد که واپسین روزهای فصل تابستان، فرصت مناسبی است تا بتوان در سایه کاهش مصرف برق ناشی از خاموشی وسایل سرمایشی، به یک برنامه جامع ، متقن و علمی با نظرات کارشناسان دست یافت و از این پس به مرحله اجرا گذاشت.
ضرورت حذف بسترها و تجهیزات تشدید مصرف برق، موضوعی بوده که طی سنوات گذشته متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در صورتی که می توان با تمرکز بر این عامل، ضمن جلوگیری از تضییع حقوق اولیه مردم، توفیقات خوبی کسب کرد.
وجود مزارع ماینر یا همان دستگاه استخراج رمز ارز، بستر به شدت اثرگذار در افزایش مصرف برق محسوب می شود که شرکت برق و دیگر نهاد ها و دستگاه های ذیربط می توانند ضمن هماهنگی با مراجع قضایی، به راحتی آن را شناسایی و حذف کنند.البته این کار چند ماهی است به طور جدی تر دنبال شده و موفقیت آن در گرو تداوم اجرای دقیق است.
بر اساس اعلام جدید منابع رسمی ، این اقدام طی ۵ ماهه گذشته تشدید و نتایج بسیار خوبی هم به دست آمده است؛ بر همین اساس تداوم اجرای دقیق طرح می تواند برای همیشه این عامل بحران آفرین در حوزه انرژی را از میان ببرد.
رشد چشمگیر کشف دستگاه‌های استخراج غیرمجاز رمز ارز در کشور، زنگ خطر تازه‌ای را برای صنعت برق به صدا درآورده است؛ آماری که نشان می‌دهد فقط در ۵ماهه نخست امسال بیش از ۱۷هزار و ۵۰۰دستگاه جمع‌آوری شده و کشفیات نسبت به سال گذشته ۵ برابر افزایش یافته است. کارشناسان هشدار می‌دهند ادامه این روند می‌تواند پایداری شبکه برق را با خطر مواجه و هزینه‌های سنگینی بر دوش اقتصاد انرژی کشور تحمیل کند.
استخراج غیرمجاز رمز ارز به دلیل مصرف بالای انرژی، اثر مستقیمی بر پایداری شبکه برق و وقوع خاموشی‌ها دارد. بر اساس محاسبات انجام گرفته مصرف برق هر دستگاه ماینر معادل ۱۰واحد مسکونی است؛ موضوعی که در شرایط اوج بار تابستانی، تهدیدی جدی برای تامین برق پایدار محسوب می‌شود.
برق مصرفی این مراکز با نرخ‌های به‌روز محاسبه و از متخلفان دریافت می‌شود، اما هزینه‌های جبران این خسارت فقط به پرداخت جریمه محدود نمی‌شود؛ چرا که فعالیت این مراکز می‌تواند منجر به اختلال در شبکه، افزایش هزینه‌های تامین برق و حتی بروز حوادثی مانند آتش‌سوزی شود. در هفته گذشته هم چند حادثه ناشی از فعالیت این مراکز گزارش شد که بخشی از آن به دلیل استفاده غیراستاندارد از تجهیزات برقی و سرمایشی بوده است.
هرمزگان، بوشهر و خوزستان؛ در صدر
آمارها نشان می‌دهد که هرمزگان، بوشهر و خوزستان در صدر استان‌های دارای بیشترین مراکز غیرمجاز استخراج رمز ارز قرار دارند؛ استان‌هایی که به دلیل سهولت ورود دستگاه‌های قاچاق و شرایط شبکه برق، هدف فعالیت گسترده ماینرها شده‌اند.
صنعت برق برای مقابله با این پدیده از داده‌های شبکه برق، گزارش‌های مردمی، همکاری پلیس و نهادهای امنیتی استفاده می‌کند و دستگاه‌های کشف‌شده علاوه بر توقیف، به مراجع قضایی تحویل داده می‌شوند و در صورت تکرار تخلف، انشعاب برق متخلفان هم برچیده خواهد شد.
از سوی دیگر، پیشنهادی به مجلس ارائه شده است که بر اساس آن برای برخی متخلفان علاوه بر جریمه نقدی، مجازات حبس و محرومیت از خدمات اجتماعی هم در نظر گرفته شود؛ اقدامی که در صورت تصویب می‌تواند سطح بازدارندگی را افزایش دهد.
همچنین در جهت تقویت نظارت اجتماعی، سقف پاداش گزارش‌دهی ماینرهای غیرمجاز از ۵۰میلیون تومان به ۲۰۰میلیون تومان افزایش یافته است. شهروندان می‌توانند از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۵۱۲۱آدرس مراکز مشکوک را ارسال کنند و به ازای معرفی هر دستگاه ماینر یک میلیون تومان دریافت کنند که تاکنون بیش از ۶میلیارد تومان پاداش به گزارش‌دهندگان پرداخت شده است.
محدودیت‌های قانونی برای ماینرهای مجاز
اگرچه استخراج رمزارز در کشور ممنوع نیست، اما طبق دستورالعمل وزارت نیرو، فعالیت مزارع مجاز هم فقط در شهرک‌های صنعتی، نواحی صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی امکان‌پذیر است و این مراکز در بازه ۱۵خرداد تا ۱۵مهر به دلیل اوج بار شبکه، اجازه فعالیت ندارند. همچنین طبق ابلاغیه جدید توانیر، حتی در سایر ایام سال هم مزارع مجاز فقط در ساعات نیمه‌شب امکان استفاده از برق را دارند.
مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر، با اشاره به مصوبه وزیر نیرو درباره «دستورالعمل مقررات تامین برق مراکز مجاز» تأکید کرده است که تا پایان شهریور ۱۴۰۴محدودیت‌های سختگیرانه‌ای برای فعالیت مزارع استخراج اعمال خواهد شد تا اولویت تامین برق مشترکان خانگی و صنعتی حفظ شود.
با توجه به رشد چشمگیر کشفیات ماینرهای غیرمجاز و فشار فزاینده بر شبکه برق، به نظر می‌رسد ضرورت بازنگری در قوانین بازدارنده و تشدید نظارت‌ها بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. از یک‌سو، افزایش سقف پاداش گزارش‌دهندگان و همکاری نهادهای امنیتی می‌تواند نقش مهمی در شناسایی مراکز غیرمجاز داشته باشد و از سوی دیگر، تدوین سیاست‌های قوی‌تر در حوزه اقتصاد برق و ساماندهی فعالیت مزارع مجاز می‌تواند به حفظ پایداری شبکه و کاهش هزینه‌های انرژی کمک کند. آینده مدیریت برق کشور، در گروی ترکیب اقدامات نظارتی، مشارکت مردمی و اصلاحات ساختاری خواهد بود.
