صلح آمریکایی برای اوکراینیها چقدر آب میخورد؟
حتی اگر کمکهای آمریکا ادامه یابد و از فروپاشی کامل جلوگیری شود، اوکراین همچنان ویران خواهد شد، جمعیت مردان آن کاهش خواهد یافت و روزی که بتواند بازسازی را آغاز کند و به سوی اتحادیه اروپا حرکت کند، به طور نامحدود به تأخیر خواهد افتاد.

روزنامه اطلاعات در یادداشتی نوشت:
اطلاعات نوشت: مشوقها و بازدارندههای اقتصادی در رابطه با روسیه و اوکراین از اهمیت کلیدی جهت دستیابی به یک توافق برخوردار خواهند بود. با توافق ایالات متحده و اوکراین شروع خوبی در مورد توسعه معادن صورت گرفته است که در صورت اجرا، منافع بلندمدت ایالات متحده در اوکراین را تضمین میکند و در صورت تجاوز جدید روسیه، دولت آینده ایالات متحده قادر نخواهد بود به سادگی اوکراین را نادیده بگیرد.
با این حال، مسائل اقتصادی را نمیتوان صرفاً بین واشنگتن و مسکو مذاکره کرد، زیرا اتحادیه اروپا هم در تحریمها علیه روسیه و هم از طریق کنترل ۳۰۰ میلیارد دلار دارایی توقیفشده روسیه نقش کلیدی ایفا میکند. با این وجود، دولت ایالات متحده میتواند توصیههای بسیار محکمی به اروپاییها در مورد نحوه اقدام ارائه دهد و در صورت رد این توصیهها، آنها را به قطع کمکهای نظامی ایالات متحده به اوکراین و کاهش تعهدات خود به اروپا تهدید کند.
یک انگیزه قوی برای روسیه جهت دستیابی به یک توافق صلح و پایبندی به آن، لغو تحریمهای غرب خواهد بود. اگرچه این تحریمها آسیب بسیار کمتری به اقتصاد روسیه نسبت به آنچه دولتهای غربی امیدوار بودند، وارد کردهاند و در برخی موارد حتی آن را تقویت کردهاند (از طریق نیاز به ایجاد جایگزینهایی برای واردات غربی)، کاهش واردات انرژی غرب از روسیه، این کشور را به مراتب بیشتر به صادرات انرژی به چین وابسته کرده است و در نتیجه به پکن اجازه میدهد تا قیمتها را به ضرر مسکو تعیین کند.
با این حال، به عنوان بخشی از یک توافق، تحریمهای غرب نباید پایان یابند، بلکه باید به حالت تعلیق درآیند، و مانند توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایران ، یک بند «بازگشت سریع» وجود داشته باشد که تضمین میکند در صورت حمله جدید روسیه به اوکراین، تحریمها به طور خودکار از سر گرفته شوند. رئیس جمهور پوتین در فوریه ۲۰۲۲ دستور حمله کامل به اوکراین را صادر کرد زیرا فکر میکرد روسیه میتواند به راحتی پیروزی کاملی کسب کند.
پس از تجربه سه سال گذشته، او نمیتواند انتظار چنین نتیجهای را در آینده داشته باشد. داراییهای روسیه که در اختیار اتحادیه اروپا (در واقع، عمدتاً در اختیار بلژیک) است، باید صرف بازسازی اوکراین شود. موافقت روسیه با این امر میتواند از دو طریق حاصل شود: یک توافق آبرومندانه که به موجب آن داراییهای روسیه به یک صندوق مشترک برای بازسازی اوکراین تحت نظارت سازمان ملل متحد واریز شود، که اتحادیه اروپا نیز در آن مشارکت خواهد داشت؛ و یک شرط که این صندوق همچنین هزینه بازسازی مناطق اشغالی روسیه در اوکراین را که از سال ۲۰۲۲ و در مورد دونباس از سال ۲۰۱۴ به شدت آسیب دیدهاند، پرداخت کند.
کمک اتحادیه اروپا به این صندوق سازمان ملل متحد همچنین بخشی از فرآیند کمک به اوکراین برای حرکت به سمت عضویت نهایی در اتحادیه اروپا خواهد بود، احتمالی که روسیه با آن موافقت کرده است و باید بخش صریحی از هرگونه توافق صلح باشد. اینکه آیا اوکراین قادر به پیوستن به اتحادیه اروپا به شکلی مانند شکل فعلی آن خواهد بود، البته قابل تردید است ؛ اما اصلاحات اقتصادی و سیاسی که اوکراین به عنوان بخشی از فرآیند الحاق به اتحادیه اروپا ملزم به انجام آن خواهد بود، به خودی خود مفید خواهد بود و در صورت اجرا، به حرکت این کشور به سمت غرب کمک زیادی خواهد کرد ،بسیار بیشتر از فرآیند الحاق به ناتو که در هر صورت غیرممکن است.
حقوق اقلیتها و حکومت داخلی
مسیر عضویت در اتحادیه اروپا همچنین راهی را برای اوکراین فراهم میکند تا حقوق زبانی و فرهنگی اقلیت روس تبار این کشور را بدون اینکه به نظر برسد تسلیم خواستههای مسکو برای «نازیزدایی»شده است، تضمین کند، زیرا این حقوق تحت اصول منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا تضمین شدهاند، که کی یف برای واجد شرایط بودن جهت عضویت، باید به آن پایبند باشد.جایگاه رسمی زبان روسی و روسهای اوکراینی به عنوان یک اقلیت ملی باید در قانون اساسی اوکراین تثبیت شوند. با این حال، همانطور که گزارش شده است در مذاکرات صلح استانبول در اوایل جنگ مورد بحث قرار گرفته است، این امر همچنین باید بخشی از یک توافق متقابل باشد که به موجب آن روسیه حقوق زبان اوکراینی را برای اوکراینیهای روسیه تضمین کند.
اوکراین، البته، باید انتخابات دموکراتیک را به عنوان بخشی از فرآیند الحاق به اتحادیه اروپا برگزار کند؛ و اگرچه این انتخابات احتمالاً دولتی طرفدار روسیه را به قدرت نمیرساند، اما ممکن است منجر به جایگزینی رئیس جمهور زلنسکی، با چهرهای که بیشتر به سازش با روسیه تمایل دارد، شود. بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا نیز قوانینی برای ممنوعیت احزاب و نمادهای نئونازی دارند ، که میتواند توسط اوکراین به عنوان بخشی از استراتژی خود برای پیوستن به اتحادیه اروپا اتخاذ شود. اتحادیه باید به عنوان بخشی از روند الحاق به اتحادیه اروپا، بر قوانین مشابه در اوکراین اصرار ورزد.
به عنوان بخشی از هرتوافقی ، روسیه باید عدم دخالت در امور داخلی اوکراین (از جمله ممنوعیت خاص حمایت از شورش، همانطور که در دونباس در سال ۲۰۱۴ رخ داد) و احترام به انتخابات اوکراین و مشروعیت دموکراتیک اوکراین را تضمین کند. در مقابل، اوکراین باید تضمین کند که شورش یا حمایت از تروریسم علیه روسیه در مناطق تحت کنترل روسیه در اوکراین یا در خود روسیه را دامن نخواهد زد.
این بخش بسیار مهمی از هرگونه توافق صلح است که تقریباً به طور کامل در غرب نادیده گرفته شده است.از سال ۲۰۱۴، اوکراین در مناطق اشغالی اوکراین به ترور مقامات و رهبران طرفدار روسیه پرداخته و از زمان حمله روسیه در سال ۲۰۲۲، این استراتژی را به شدت دنبال کرده و آن را به خود روسیه نیز گسترش داده است.در صورت ادامه چنین حملاتی پس از یک توافق صلح، چه توسط خود دولت اوکراین و چه توسط گروههای ملیگرای اوکراینی، این امر خطر بزرگی را ایجاد خواهد کرد که روسیه جنگ را از سر بگیرد و حتی ممکن است با توجه به ترس از تروریسم که در اکثر کشورهای جهان وجود دارد، با این کار همدردی گسترده جهانی را نیز به همراه داشته باشد.
مثال تهدید جنگ بین هند و پاکستان ناشی از حملات تروریستی به هند باید کاملاً واضح باشد؛ و در واقع، اگر پاکستان به سلاحهای هستهای مسلح نبود، به احتمال زیاد هند در پاسخ به این حملات، به پاکستان حمله میکرد. از سوی دیگر، اگر اوکراین مسیر واقعبینانهای برای عضویت در اتحادیه اروپا داشته باشد، این امر کییف را از درگیر شدن در چنین حملاتی یا چشمپوشی از آنها باز میدارد، زیرا بیثباتی ناشی از آن و خطر جنگ جدید با مسکو بدون شک مانع بزرگی برای پیشرفت به سمت عضویت ایجاد خواهد کرد.
نتیجهگیری
یک توافق صلح در این راستا، منافع حیاتی اوکراین، روسیه، اروپا و ایالات متحده را برآورده خواهد کرد. اوکراین تمام تضمینهای واقعبینانه و عملی در برابر تجاوز آینده روسیه، فرصت حرکت به سمت عضویت در اتحادیه اروپا (که خود عامل بازدارنده بزرگی برای روسیه خواهد بود) و بودجههای کلان برای بازسازی را دریافت خواهد کرد. روسیه در برابر تبدیل شدن اوکراین به سکوی پرش نظامی غرب علیه خود تضمین خواهد شد و قادر خواهد بود روابط اقتصادی عادی خود را با غرب از سر بگیرد و از این طریق از آسیبهای وارده به اقتصاد خود بهبود یابد و از وابستگی به چین
رهایی یابد.
اروپا دیگر با خطر وحشتناک ادامه حمایت از اوکراین در جنگ بدون کمک یا تضمین از سوی ایالات متحده مواجه نخواهد بود. واشنگتن از خطر کشیده شدن ناخواسته به یک درگیری بالقوه فاجعهبار با مسکو رهایی خواهد یافت. اروپا آزاد خواهد بود که به تدریج برخی از استقرارهای نظامی خود در اروپا را کاهش دهد و منابع و توجه خود را بر سایر مسائلی که برای مردم آمریکا اهمیت بیشتری دارند، متمرکز کند.
دولت ترامپ در مذاکرات خود با مسکو باید به دنبال توافق بر سر نکات نسبتاً محکم و ملموس باشد، زیرا روسها احساس میکنند که در دولتهای قبلی ایالات متحده، اظهارات حسن نیت آمریکا به جایی نرسیده و وعدههایی که با توافقات رسمی پشتیبانی نشدهاند، بیهوده بودهاند.
اگر روسیه این نکات را رد کند، بدیهی است که جنگ ادامه خواهد یافت و کمکهای ایالات متحده به اوکراین نیز باید ادامه یابد.هدف این کمک نباید مانند دوران دولت بایدن ، «پیروزی» اوکراین باشد، بلکه باید تغییر تحلیل هزینه-فایده در مسکو باشد، با وارد آوردن خساراتی به روسیه که پذیرش یک سازش منطقی را به ادامه رنج کشیدن برای دستیابی به دستاوردهای حداکثری که ممکن است غیرقابل دستیابی باشند، ترجیح دهد. پیشرفت بسیار کند و تلفات سنگین ارتش روسیه در طول سال گذشته و تهدید فزاینده تورم در اقتصاد داخلی، نشان میدهد که این استراتژی شانس خوبی برای موفقیت دارد ، اما تنها در صورتی که ادامه کمک به کیف با پیشنهاد مداوم یک مصالحه معقول به مسکو همراه باشد.
اگر بتوان در مورد این نکات با روسیه به توافق رسید، باید آن را به عنوان یک موضوع حل و فصل شده به اوکراین و کشورهای اروپایی ارائه داد که آنها یا میتوانند آن را بپذیرند (با اصلاحات محدود) یا رد کنند ، با این هشدار واضح که در صورت رد آن، کمکها و تبادل اطلاعاتی ایالات متحده قطع شده و تعهدات نظامی ایالات متحده در اروپا کاهش خواهد یافت.
اروپاییها مجبور خواهند شد که نیاز به تقویت امنیت خود را درک کنند و ایدههای پوچ (مانند «نیروی اطمینانبخش» برای اوکراین) را که کاملاً به حمایت ایالات متحده وابسته است، اتخاذ نکنند. در مورد رئیسجمهور زلنسکی، به نظر میرسد تنها راهی که او بتواند تشکیلات سیاسی اوکراین را به توافق بر سر یک صلح سازشکارانه وادار کند، این است که بتواند آن را به عنوان یک عمل انجامشده ارائه دهد که توسط واشنگتن به او تحمیل شده است و چارهای جز پذیرش آن ندارد.و در صورت عدم دستیابی به چنین توافقی، جنگ ادامه خواهد یافت و به ضرر اوکراین خواهد بود.
حتی اگر کمکهای ایالات متحده ادامه یابد و از فروپاشی کامل جلوگیری شود، اوکراین همچنان ویران خواهد شد، جمعیت مردان آن کاهش خواهد یافت و روزی که بتواند بازسازی را آغاز کند و به سوی اتحادیه اروپا حرکت کند، به طور نامحدود به تأخیر خواهد افتاد. بنابراین، دولت ترامپ با تلاش برای دستیابی به یک توافق زودهنگام، به عنوان یک دوست واقعی اوکراین عمل میکند.
نویسندگان :جورج بیبی(مدیر استراتژی کلان در مؤسسه کوئینسی و رئیس بخش تحلیل روسیه در سازمان سیا ) و آناتول لیون
منبع: اندیشکده کوئینسی
مترجم: دکتر مسعود کاظمیان