الزامات اقتصادی پسا آتش بس

روزنامه آرمان امروز در گزارشی نوشت:

اوایل بامداد روز گذشته دونالد ترامپ از پذیرش آتش بس توسط ایران واسرائیل خبر داد هرچند طی زمان بندی اعلام شده دو طرف حداقل ۶ ساعت برای حمله متقابل وقت داشتند. عباس عراقچی ساعتی بعد از اعلام رئیس جمهور آمریکا آتش بس را تایید کرد و صبح امروز هم بیانیه‌ای با عنوان «تحمیل آتش بس به دشمن صهیونیستی» در صدا و سیما منتشر شد.

حالا اقتصاد ایران فرصت آن را دارد تا با استفاده از صلح ایجاد شده به اصلاح خود بپردازد. اما سوال اینجاست که اهمیت اقتصاد صلح در چیست. صلح و ثبات جهانی از جمله عوامل کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی به شمار می‌روند. در دنیای امروز، ارتباطات بین‌المللی و وابستگی‌های اقتصادی به حدی افزایش یافته که هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی به توسعه پایدار دست یابد. در این راستا، اهمیت صلح و ثبات جهانی در چندین جنبه قابل بررسی است.

نخستین تأثیر صلح بر اقتصاد جهانی، ایجاد محیطی امن برای سرمایه‌گذاری است. در شرایطی که کشورها در وضعیت صلح و ثبات قرار دارند، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی با اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف می‌پردازند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توانند به افزایش تولید، ایجاد اشتغال و بهبود زیرساخت‌ها منجر شوند. برعکس، در شرایط جنگ و ناامنی، سرمایه‌گذاران به دلیل عدم اطمینان از بازگشت سرمایه خود، از سرمایه‌گذاری در مناطق درگیر در درگیری‌های نظامی خودداری می‌کنند.

دومین جنبه مهم، تأثیر صلح بر تجارت بین‌المللی است. در شرایط صلح، کشورها می‌توانند به راحتی با یکدیگر تجارت کنند و به توافق‌های تجاری دست یابند. این امر نه تنها به افزایش صادرات و واردات کمک می‌کند، بلکه به انتقال فناوری و نوآوری نیز منجر می‌شود. در مقابل، درگیری‌ها و جنگ‌ها معمولاً به تحریم‌ها و محدودیت‌های تجاری منجر می‌شوند که می‌تواند به رکود اقتصادی و کاهش سطح زندگی مردم منجر شود.

علاوه بر این، صلح و ثبات به دولت‌ها این امکان را می‌دهد که منابع مالی خود را به جای هزینه در جنگ و درگیری، به بهبود خدمات عمومی، آموزش، بهداشت و زیرساخت‌ها اختصاص دهند. این امر به بهبود کیفیت زندگی شهروندان و کاهش فقر کمک می‌کند. در واقع، کشورهای درگیر در جنگ معمولاً با چالش‌های اقتصادی و اجتماعی زیادی روبرو هستند که بر رشد و توسعه آنها تأثیر منفی می‌گذارد.

فرصت‌های اقتصادی پساجنگ

در همین زمینه هادی حق شناس، اقتصاددان معتقد است: با توجه به برخورداری ایران از منابع فراوان و موقعیت جغرافیایی، پس از پایان این جنگ فرصتهای بی‌نظیری برای اقتصاد ایران نهفته است؛ زیرا هزینه‌های پنهانی که در دو دهه گذشته به خاطر پرونده هسته‌ای پرداخت کردیم دیگر وجود نخواهد داشت.

حق شناس اظهار کرد: درخصوص حمله ددمنشانه آمریکا و رژیم صهیونیستی، این دو کشور را به تجربه تاریخی هشت سال دفاع مقدس ارجاع می‌دهم. ما هشت سال جنگ را در شرایطی پشت سر گذاشتیم که انقلاب اسلامی تازه پیروز شده بود و نظام سیاسی و نیروهای مسلح ما از تجربه کافی برخوردار نبودند. سران ارتش نیز به هر دلیلی حضور نداشتند. اما نتیجه این شد که پس از هشت سال نه تنها نظام سلطه به اهداف خود نرسید بلکه ایران قوی از جنگ بیرون آمد.

وی افزود: امروز کشور ایران به مراتب از سازماندهی، انسجام سیاسی و توانمندی بالاتری در مقایسه با سال ۱۳۵۹ برخوردار است.

این اقتصاددان با بیان اینکه در جنگ تحمیلی، غرب و شرق هردو از صدام حمایت می‌کردند اما علنی نمی‌گفتند خاطرنشان کرد: در این جنگ، شرق از اسرائیل حمایت نمی‌کند اما غرب با این کاری که آمریکا در شب گذشته انجام داد حمایت خود را از رژیم جعلی آشکار کرد.

حق‌شناس با اشاره به جنگ رژیم صهیونیستی و حماس گفت: اسرائیل در طول ۲۰ ماه گذشته بسیاری از سران حزب‌الله و حماس را حذف کرد و به نوعی غزه را شخم زد اما همچنان ۲۰ درصد از اسرای رژیم صهیونیستی در اسارت حماس هستند. مجموعه این اطلاعات این نکته را به ذهن متبادر می‌کند که ایران لقمه‌ای است که در گلوی آمریکا و اسرائیل گیر می‌کند و آنها را خفه خواهد کرد.

وی تصریح کرد: حتما جنگ برای طرفین خسارت به باور می‌آورد اما فرصتهایی برای ایران در دل این تهدید نهفته است. از سال ۱۳۸۲ تا کنون که پرونده هسته ای ایران باز شد اقتصاد کشور بخصوص طی یک دهه اخیر تحت فشار تحریم قرار گرفته و هزینه‌های پنهان زیادی بر کشور تحمیل شده است. در دو دهه گذشته فرصتهای سرمایه‌گذاری، فروش نفت و منابع از دست رفت.

این اقتصاددان با بیان اینکه هزینه تخریب زیربناهای کشور توسط رژیم اشغالگر قابل مقایسه با هزینه تحریم نیست و تخریبهای جنگ به راحتی جبران می‌شود گفت: پس از پایان این جنگ که آمریکا، اسرائیل و غرب در آن حضور دارند فرصت بسیار خوبی برای اقتصاد ایران ایجاد می‌شود؛ زیرا هزینه‌های پنهانی که در دو دهه گذشته به خاطر پرونده هسته‌ای پرداخت کردیم دیگر وجود نخواهد داشت. فراموش نکنیم اقتصاد ایران یک اقتصاد بزرگ چندوجهی است. از این منظر که منابع فراوان و موقعیت جغرافیایی ممتازی دارد.

مزیت های اقتصادی همسایگان

حق‌شناس یادآور شد: ما با ۱۵ کشور همسایه هستیم، خلیج فارس و دریای عمان را در اختیار داریم و به لحاظ سرزمینی، تاریخی، گردشگری و منابع زیرزمینی و منابع انسانی، دارای مزیت‌های بسیاری هستیم. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه روزهای آینده فضای تقابل بین ایران و اسرائیل شفافت‌تر و روشن‌تر خواهد شد بیان کرد: طی ۱۰ روز گذشته رژیم صهیونیستی از منظر نظامی هر کاری که می‌توانست انجام داد و به دلیل اینکه توانش را در یک هفته گذشته خرج کرد آمریکا را به میدان آورد. همین که آمریکا وارد شد نشانه این است که اسرائیل توانایی مقابله با ایران را ندارد. تجربه مداخله آمریکا هم در این گونه جنگها از شکست او حکایت دارد. افکار عمومی جهان نیز علیه آمریکا و اسرائیل است که روز گذشته در لندن و بسیاری از پایتخت‌های دنیا این مساله را دیدیم. حماقتی که ترامپ انجام داد واکنش منفی بسیاری از مسئولان و مردم آمریکا را در پی داشت.

حق شناس گفت: مجددا تاکید می کنم جنگ برای طرفین هزینه دارد اما مهم آن است که با تدبیر از این فرصت برای رشد اقتصاد کشور در زمان پس از جنگ استفاده شود. وی درباره عملکرد کشورها در قبال حمله رژیم صهیونیستی به ایران گفت: معمولا در بحرانها دوست و دشمن واقعی مشخص می‌شود. آنها که در کنار ملت ایران قرار گرفتند طبیعی است که باید با آنها روابط داشته باشیم اما با کسانی که در مقابل ما قرار گرفتند باید رفتار متفاوتی داشته باشیم و اگر تا پیش از این مراوداتی وجود داشته در آن تجدیدنظر صورت گیرد.