«چین» حلقه مفقوده تعویق مذاکرات ایران و آمریکا

روزنامه آرمان امروز در گزارشی نوشت:

دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: « خرید هرگونه نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران باید فوراً متوقف شود. هر کشور یا شخصی که حتی مقدار بسیار کمی نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران خریداری کند، بلافاصله مشمول تحریم‌های ثانویه خواهد شد. آن‌ها به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی اجازه انجام تجارت با ایالات متحده آمریکا را نخواهند داشت.»

منظور آقای ترامپ از «تحریم‌های ثانویه»، تحریم‌هایی است که کشورهای خریدار نفت ایران را هدف گرفته و آن‌ها را از تجارت با آمریکا محروم می‌کند.

در پی تحریم‌های فلج‌کننده آمریکا بر صنعت نفت ایران، دیگر مشتریان از اروپا گرفته تا هند، خرید نفت از تهران را متوقف کردند و اکنون چین با فاصله بزرگترین خریدار نفت و محصولات پتروشیمی ایران است. این موضوع، پکن را به شریانی حیاتی برای اقتصاد ایران تبدیل کرده است.

چین و آمریکا همچنان درگیر نبرد تجاری گسترده هستند و دو کشور تعرفه‌های سنگینی بر محصولات یکدیگر وضع کرده‌اند. با این حال به گزارش، دولت امریکا در حال بررسی اقداماتی برای کاهش تنش است. اما هنوز مشخص نیست که تهدید تحریمی جدید دونالد ترامپ با چه شدتی اجرا خواهد شد.

اما تهدید وضع تحریم‌های ثانویه بر نفت ایران، تنها تهدید روز پنجشنبه دونالد ترامپ و دولتش علیه ایران نبود. در نخستین ساعات این روز، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا هشدار داد که ایران تاوان حمایت از حوثی‌ها را خواهد پرداخت. همچنین، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که تهران باید از غنی‌سازی اورانیوم دست بکشد.

این درحالی است که دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا که قرار بود روز شنبه سوم ماه مه در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شود، به تعویق افتاد و یک مقام ایرانی به رویترز گفت که تعیین تاریخ جدید برای این مذاکرات «به رویکرد آمریکا بستگی دارد.»

دولت دونالد ترامپ تاکنون چندین بار تحریم‌هایی را علیه چندین شخص و شرکت به دلیل فعالیت در شبکه‌های فروش نفت جمهوری اسلامی ایران وضع کرده است. در آخرین تحولات، وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۳۰ آوریل تحریم‌هایی را علیه هفت نهاد مستقر در امارات عربی متحده، ترکیه و ایران به دلیل ایفای نقش در «تجارت محصولات نفتی و پتروشیمی» جمهوری اسلامی ایران وضع کرد. حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران در تهران در واکنش به تهدیدات دونالد ترامپ گفت: «این حرف‌ها جدید نیست. خریداران نفت خام ایران با آمریکا دادوستدی ندارند و او نمی‌تواند تجارت چین با آمریکا را متوقف کند.»

بنابر داده‌های پلتفرم «کپلر»، چین در پی اقدامات تهاجمی دولت آقای ترامپ در قبال تهران و احیای کارزار «فشار حداکثری» خرید خود از ایران را کاهش داده است. همچنین دو پالایشگاه و سه پایانه نفتی چین در ماه فوریه و در چارچوب این کارزار دولت آمریکا به دلیل خرید نفت ایران از دسترسی به نظام مالی آمریکا و تجارت با ایالات متحده محروم شدند. این پالایشگاه‌ها و پایانه‌ها در واکنش به تحریم‌ها واردات نفت ایران را متوقف کردند.

بنابر داده‌های این موسسه، دست‌کم ۳۶ نفتکش ایرانی در آب‌های چین سرگردان‌اند.

با این حال چین همچنان بزرگترین خریدار نفت ایران است. بنابر داده‌های «کپلر»، کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا تنها مقادیر اندکی گاز مایع ایران را خریداری می‌کنند. عراق پیش‌تر از ایران گاز وارد می‌کرد اما دولت ترامپ معافیت تحریمی این معاملات را لغو کرد. سوریه نیز که مشتری دیرینه نفت ایران بود، پس از سرنگونی بشار اسد، واردات خود را متوقف کرده است.

همایون فلکشاهی، تحلیل‌گر ارشد موسسه کپلر گفت که اگرچه تهدید‌های جدید ترامپ اثرات کارزار فشار حداکثری بر ایران را عمیق‌تر خواهد کرد، اما به‌طور کامل مانع خرید نفت از سوی چین نخواهد شد.

فلکشاهی همچنین پیش‌بینی کرد که واردات نفت ایران از سوی چین در نیمه اول سال بیش از ۳۰ درصد کاهش یابد و گفت: «این اقدام فشاری فرسایشی با هزاران زخم کوچک خواهد بود.»

دولت‌های پیشین آمریکا با هدف جلوگیری از اختلال در بازار نفت و افزایش قیمت سوخت که می‌تواند بر مصرف‌کنندگان آمریکایی تاثیر بگذارد، از تحریم مستقیم خریداران چینی نفت ایران خودداری کرده بودند. تهدید جدید ترامپ در ابتدا منجر به افزایش ۱.۸ درصدی بهای نفت در معاملات آتی شد اما این بها سپس دوباره افت کرد و در حدود ۵۹ دلار برای هر بشکه ثابت ماند.