پاس گل ترامپ به کارنی

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت:

 تصور کنید ما در یک دنیای موازی زندگی می‌کنیم که در آن دونالد ترامپ هیچ چشم‌طمعی به کانادا ندارد و تعرفه‌ای هم اعمال نکرده است. اگر در چنین شرایطی انتخابات کانادا برگزار می‌شد، احتمالا حزب لیبرال با یک شکست سنگین، در سیاست این کشور حاشیه‌نشین می‌شد؛ اما واقعیت این است که ما در دنیای موازی زندگی نمی‌کنیم و دونالد ترامپ هم به‌شدت روی کانادا نظر دارد. در این شرایط حزب لیبرال برنده انتخابات شد و این حزب پیروزی خود را مدیون دونالد ترامپ است؛ جایی که رئیس‌جمهوری آمریکا مدام تهدید کرد که کانادا باید ایالت پنجاه و یکم آمریکا باشد. موضع ضدترامپی حزب لیبرال به کمک این حزب آمد و درنهایت توانست پیروز این انتخابات شود.                             

پیروزی حزب لیبرال مانند برخاستن ققنوس از خاکستر خود بود. حالا مارک کارنی که جانشین جاستین ترودو، نخست‌وزیر پیشین کانادا شده بود، می‌تواند نخست‌وزیر کانادا باقی بماند. به گزارش سی‌ان‌ان، مبارزه‌های انتخاباتی این دوره از انتخابات کانادا تحت‌الشعاع تحریکات بی‌امان و تعرفه‌های تجاری سنگین اعمال شده توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بود. کارنی که در کارزار انتخاباتی خود گفته بود که کشورش «هرگز» تسلیم ایالات متحده نخواهد شد، اوایل روز سه‌شنبه پیروزی خود را در انتخابات فدرال اعلام کرد.

کارنی در شرایطی پیروز انتخابات شد که در نظرسنجی‌ها حزب لیبرال به‌دلیل تورم و مشکلات اقتصادی ۲۰درصد در نظرسنجی‌ها عقب افتاده بود. بسیاری حزب محافظه‌کاران را پیروز انتخابات می‌دانستند؛ اما با اعمال تعرفه‌ها و اظهارات عجیب ترامپ مبنی بر الحاق کانادا به خاک آمریکا، حزب لیبرال توانست خود را از مخمصه پیشین نجات دهد و رای‌دهندگان را دوباره پشت سر خود جمع کند.  کارنی ضمن ابراز خرسندی از تغییر چشم‌گیر بخت و اقبال حزبش گفت: «همان‌طور که ماه‌هاست هشدار می‌دهم، آمریکا سرزمین ما، منابع ما، آب ما و کشور ما را می‌خواهد. اما اینها تهدیدهای بیهوده نیستند. 

رئیس‌جمهور ترامپ در تلاش است تا ما را بشکند تا آمریکا بتواند مالک ما شود. این هرگز اتفاق نخواهد افتاد.» کارنی درشب پیروزی، اظهارات خود را در جریان کارزار انتخاباتی در مورد ماهیت بسیار تغییریافته روابط کانادا با ایالات متحده تکرار کرد. او گفت: «ما از شوک خیانت آمریکا عبور کرده‌ایم، اما هرگز نباید درس‌های آن را فراموش کنیم. ما باید مراقب خودمان باشیم و مهم‌تر از همه، باید از یکدیگر مراقبت کنیم.»

رای‌دهندگان، حزب لیبرال کانادا را برای چهارمین دوره متوالی به قدرت رسانده‌اند؛ اما هنوز مشخص نیست که آیا کارنی اکثریت آرا را به‌دست آورده است یا برای حکومت به شرکای ائتلافی نیاز خواهد داشت. یک حزب برای تشکیل اکثریت به ۱۷۲کرسی نیاز دارد. شبکه خبری سی‌تی‌وی، پیش‌بینی می‌کند که یک دولت اقلیت تشکیل شود؛ درحالی‌که سی‌بی‌سی می‌گوید هنوز برای قضاوت در مورد اینکه آیا آنها می‌توانند اکثریت را به‌دست آورند یا خیر، خیلی زود است. پیر پویلیور، رهبر اپوزیسیون محافظه‌کار، اوایل سه‌شنبه شکست را پذیرفت و گفت کارنی کرسی‌های کافی برای تشکیل یک «دولت اقلیت بسیار کوچک» را به‌دست آورده است.

کارنی، ۶۰ساله، رئیس سابق بانک مرکزی از زمان پیروزی قاطع در رقابت رهبری حزبش پس از کناره‌گیری جاستین ترودو، نخست‌وزیر سابق در ماه گذشته موجی از احساسات ضد ترامپ را رهبری کرده است. او مردم را علیه تهدیدهای رئیس‌جمهور آمریکا برای الحاق این کشور به‌عنوان «ایالت پنجاه و یکم» بسیج کرده و دفاع از کانادا را به بخش اصلی برنامه خود تبدیل کرده است.

زمانی که ترودو در ماه ژانویه به دنبال نتایج وخیم انتخابات، بحران جدی هزینه‌های زندگی و شورش داخلی در کابینه‌اش استعفای خود را اعلام کرد، پویلیور بخت اصلی پیروزی بود. اما تعرفه‌های ترامپ بر کالاهای کانادایی و تهدید حاکمیت این کشور، این رقابت را به‌طرز چشم‌گیری به چیزی شبیه به همه‌پرسی علیه رئیس‌جمهوری آمریکا تبدیل کرد. پویلیور گفت که حزب محافظه‌کار او با کارنی و سایر احزاب در «دفاع از منافع کانادا» و «حفاظت از حاکمیت ما» همکاری خواهد کرد. او گفت: «ما همیشه کانادا را در اولویت قرار خواهیم داد و تعرفه‌ها و سایر تهدیدهای غیرمسوولانه ترامپ را رد می‌کنیم.»

کارنی پیش از نخست‌وزیری هرگز سمت سیاسی نداشته است. دهه‌ها فعالیت او در امور مالی، او را در هدایت دولت‌ها در بحران‌های بزرگ جهانی و دوره‌های آشفتگی، از جمله هدایت اقتصاد کانادا در بحران مالی۲۰۰۸ یاری کرد. او به‌عنوان رئیس بانک انگلستان به بریتانیا در عبور از برگزیت کمک کرد که به گفته او، تجارب آن دوره می‌تواند در مواجهه با تعرفه‌ها او را سربلند کند. این ایده که کانادا باید مسیر خود را خارج از نفوذ ایالات متحده ترسیم کند، از زمان روی کار آمدن کارنی، محور اصلی پیام‌های او بوده است. کارنی در طول مبارزات انتخاباتی خود را به‌عنوان یک متخصص باتجربه از مرکز سیاسی معرفی کرد که می‌تواند اقتصاد کانادا را در دوره‌ای از آشفتگی عمیق هدایت کند.

کارنی در ماه اکتبر به نیت ارسکین-اسمیت مجری یک پادکست معروف گفت: «من می‌دانم دنیا چگونه کار می‌کند. من افرادی را می‌شناسم که برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان را اداره می‌کنند و نحوه کار آنها را درک می‌کنم. من می‌دانم موسسات مالی چگونه کار می‌کنند. من می‌دانم بازارها چگونه کار می‌کنند. من سعی می‌کنم این را به نفع کانادا به کار ببرم.» تعرفه‌های ترامپ علیه صادرات کانادا تهدیدی جدی برای اقتصاد و ثبات پایدار این کشور محسوب می‌شود. تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا برای وضع تعرفه ۲۵درصدی بر فولاد و آلومینیوم، خودرو و قطعات خودرو کانادا و تهدید به وضع تعرفه بر داروها و الوار، کسب و کارهای کانادایی را متزلزل کرده و کشور را به سمت رکود اقتصادی سوق داده است. این یک واقعیت است که کارنی با هشدار نسبت به «روزهای سخت پیش رو» با فشار بر اشتغال کانادا، واقعیت را کتمان نکرده است. اما نخست‌وزیر متعهد شده است که «دوباره چیزهایی را در این کشور بسازد» تا کانادا کمتر به ایالات متحده وابسته باشد: «خانه‌های جدید، کارخانه‌های جدید و منابع جدید انرژی پاک و متعارف.»

کارنی ادامه مذاکرات با ترامپ را رد نکرده است، اما همچنین در حال تلاش برای تعمیق روابط با متحدان «قابل اعتمادتر» است. در اقدامی غیرمعمول، اولین سفر نخست‌وزیری او به خارج از کشور به اروپا بود، جایی که با مقامات فرانسوی و بریتانیایی در مورد تعمیق روابط امنیتی، نظامی و اقتصادی صحبت کرد. کارنی در سخنرانی پیروزی خود در روز سه‌شنبه گفت که وقتی با ترامپ ملاقات کند، «درباره روابط اقتصادی و امنیتی آینده بین دو کشور مستقل بحث خواهد کرد.» او گفت: «این گفت‌وگو با آگاهی کامل از این موضوع خواهد بود که ما گزینه‌های بسیار بسیار بیشتری نسبت به ایالات متحده برای ایجاد رفاه برای همه کانادایی‌ها داریم.» کارشناسان می‌گویند بسیاری از کانادایی‌ها، کارنی را فردی مناسب برای مدیریت جنگ تجاری با یک متحد دیرینه می‌دانند. 

کارنی اوایل این ماه، درحالی‌که خود را به‌عنوان رهبر مقابله‌جو با ترامپ معرفی می‌کرد، گفت: «در یک بحران، مهم است که با هم متحد شویم و ضروری است که با هدف و قدرت عمل کنیم.  این کاری است که ما انجام خواهیم داد.»