کشورهای حوزه خلیج فارس پیشتاز در جذب پرستاران ایرانی

روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشت:

طی سال‌های گذشته، کمبود پزشک و پرستار به ابر چالشی در حوزه بهداشت و درمان بدل شده است به طوری که کادر درمان به دلیل دستمزد بسیار ناچیز در قبال تخصص خود ، مهاجرت را ترجیح می‌دهند  که تداوم این موضوع اکنون با تعطیلی برخی بخش های بیمارستانی به دلیلی نبود پرستار عیان شده است و در صورت تداوم بی تفاوتی مسئولان ذیربط می تواند خسارت های جبران ناپذیری به حوزه درمان و مردم وارد کند .

از آنجایی که بهداشت و درمان از بخش‌های مهم هر جامعه و ارکان اصلی سلامت شناخته می‌شوند باید زیر ساخت های آن از تجهیزات گرفته تا نیروی انسانی به طور کامل تأمین شود زیرا کمبود کادر درمان سبب ضعف بیشتر در نظام سلامت به سبب کمبود ارائه خدمات خواهد شد. 

شرایط پرستاران به تخت‌های بیمارستانی

رئیس سازمان نظام پرستاری با بیان این که جذب پرستاران به یک بازه زمانی خاص محدود نمی‌شود، ابراز امیدواری کرد که سازمان‌های «برنامه و بودجه» و «اداری و استخدامی کشور» که مسئولیت تامین منابع و صدور مجوزها را برعهده دارند به موضوع جذب پرستاران به طور جدی‌تری ورود کنند.

دکتر احمد نجاتیان در گفتگو با ایسنا، با بیان این که با عقب‌افتادگی جذب پرستاران مواجه هستیم، اظهار داشت: بنابر اعلام وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی آزمون استخدامی جذب نیروی انسانی برای نظام سلامت در خرداد ماه سال جاری برگزار می‌شود. تصمیم بر این بود که این آزمون در سال گذشته برگزار شود اما فرصت برگزاری و استفاده از ظرفیت این آزمون برای جذب نیروی پرستاری را از دست دادیم. سازمان نظام پرستاری بر این باور است که این آزمون باید در سال گذشته برگزار می‌شد. امابرخی نهادها تلاش می‌کنند که در روند برگزاری این آزمون تاخیر ایجاد کنند و تاخیر در این آزمون نه فقط سبب متضرر شدن وزارت بهداشت و درمان می‌شود بلکه سبب ضرر کشور هم خواهد شد. 

وی با بیان اینکه نیاز به جذب پرستاران به یک بازه زمانی خاص محدود نمی‌شود، گفت: نیاز به جذب پرستار یک موضوع همیشگی است و سالانه به جذب نیاز داریم. زیرا ۲ تا ۳هزار پرستار سالانه به دلیل بازنشستگی از چرخه ارائه خدمات خارج می‌شوند و همچنین ۱۸۰۰ نفر طی ۲ سال گذشته خروج داوطلبانه داشته‌اند که با توجه به آمار و ارقامی که در دسترس داریم، می‌توان گفت سالانه حدود ۵هزار نفر بنا به دلایل مختلف از چرخه خدمت خارج می‌شوند. 

رئیس سازمان نظام پرستاری با بیان اینکه ظرفیت آموزشی با هدف رفع کمبودها افزایش یافته است، تأکید کرد: حدود۱۰ هزار پرستار طی ۴ سال گذشته جذب شده‌اند و این در حالی است که حدود ۱۱هزار تا ۱۲هزار نفر طی هر سال در رشته پرستاری دانش‌آموخته می‌شوند. بازهم تاکید می‌کنم، دلیل افزایش ظرفیت رشته‌های علوم‌پزشکی، رفع کمبودها بود و اگر دانش‌آموختگان رشته پرستاری جذب و به‌کار گرفته نشوند، برای امرار معاش به مشاغل دیگر و مهاجرت روی می‌آورند. همچنین می‌بایست به این نکته توجه کرد که عدم جذب دانش‌آموختگان سبب افزایش جمعیت افراد بیکار و جویای کار می‌شود.  

نجاتیان ادامه داد: متاسفانه نه فقط «خروج نیروی پرستاری از چرخه خدمت بنا به هر دلیلی» در کانون توجه قرار نگرفته بلکه افزایش تخت‌های بیمارستانی بدون جذب پرستاران هم به دست فراموشی سپرده شده است. 

شرایط بغرنج در برخی استان‌های کشور

در برخی از استان‌ها مانند خوزستان مهاجرت پرستاران به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به یکی ازمهم‌ترین چالش‌های نظام سلامت ایران بدل شده است که از دلایل اصلی آن، حقوق و مزایای مناسب و در شان پرستاران شرایط کاری مناسب‌تر، نزدیکی جغرافیایی و همچنین مهارت‌های زبانی پرستاران خوزستانی است.

به گزارش تسنیم ، رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به این که هم پزشکانی که زبان غیرمشترک دارند و هم پزشکانی که زبان مشترک دارند در کشورهای خلیج فارس و اروپایی فعالیت می کنند، به خبرگزاری تسنیم می‌گوید: واقعیت این است که آنان دلاری حقوق می‌گیرند و دلاری هم زندگی می‌کنند اما در کشور ریالی حقوق می‌گیرند و دلاری زندگی می‌کنند.

حاتم بوستانی با بیان این که تا زمانی که تورم، حقوق و تعرفه‌های دریافتی پزشکان  منطقی نباشد تغییرات قابل توجه ممکن نیست، می‌افزاید: آمار دقیقی از مهاجرت پرستاران وجود ندارد، بنابراین نه فقط کشورهای حوزه خلیج فارس بلکه کشورهای اروپایی هم کادر درمان ما را جذب می‌کنند و حتی زبان مشترک و محدودیت سنی را برای این گروه برداشته شده است.

وی با تأکید بر شرایط سخت کاری کادر درمان، می‌گوید: باید حقوق پزشکان با توجه به مسئولیت‌های سنگین آن‌ها  تعدیل شود تا با افزایش دریافتی، زندگی متعادل‌تری داشته باشند. 

علیرضا گچ‌کوبان رئیس هیأت مدیره نظام پرستاری اهواز هم با بیان  این که در زمینه تأمین نیروی انسانی در کشور با وضع بغرنج مواجه هستیم، می‌افزاید: این معضل در خوزستان شدیدتر است زیرا کشورهای حاشیه خلیج فارس پرستاران خوزستانی را که زبان عربی بلد هستند، به‌راحتی جذب می‌کنند.

وی با تأکید بر این که خوزستان با کاهش شمار پرستاران مواجه است، اظهار می‌دارد: اکنون در کل کشور با مسأله تأمین نیروی انسانی مواجه هستیم؛ به طوری که در زمانی نسبت پرستار به‌ازای هر تخت بیمارستانی در استان خوزستان ۰.۶۳ بود اما اکنون این وضع کاهش یافته و به ۰.۵ رسیده است یعنی کمتر از یک پرستار به‌ازای هر تخت بیمارستانی مواجه هستیم.

وی می‌افزاید: کنار وجود مشکل در تأمین نیرو، یکی از معضلاتی که در خوزستان وجود دارد، موضوع مهاجرت نیروهای پرستاری به خارج از کشور است و کشورهای حاشیه خلیج فارس بدون هیچ‌گونه سختی و صرفاً با یک آزمون، به‌راحتی پرستارانی که زبان عربی بلد هستند، جذب می‌کنند! در کشوری مانند عمان حقوقی که به پرستاران ایرانی پیشنهاد می‌کنند نزدیک به ۱۰ برابر حقوقی است که پرستاران داخل کشور دریافت می‌کنند و در کنار آن، مسکن مناسب هم در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.

گچ‌کوبان ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته میزان جذب پرستاران مطلوب و متناسب با زیرساخت‌های موجود نبوده است و خوزستان یکی از پایین‌ترین پرداختی‌ها از نظر زمانی و مبلغ کارانه و اضافه‌کاری پرستاران را دارد.

تعطیلی برخی بخش‌ها به دلیل نبود پرستار

از سویی دیگر کامران قدس رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سمنان بر ضرورت داشتن نگاهی نو به زیرساخت‌های نظام سلامت تاکید می‌کند و در گفتگو با ایرنا، با اشاره به برخی از مشکلات دانشگاه علوم پزشکی سمنان مانند کمبود نیروی انسانی و منابع مالی، به غیرفعال شدن برخی بخش‌هایVIP اشاره و اضافه می‌کند: به دلیل کمبود شدید نیروی پرستار و بهیار در مراکز درمانی، دانشگاه ناچار به غیرفعال کردن موقت برخی از بخش‌ها مانند بخش‌هایVIP شده است، اما با جدیت پیگیر جذب نیروهای جدید و دیگر ظرفیت ها برای رفع این کمبود هستیم و هیچگونه محدودیتی برای جذب نیرو وجود ندارد اما متقاضی در این زمینه بسیار  معدود است.