بازگشت بندر شهید رجایی به حالت عادی کار سادهای نیست
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران با تاکید بر لزوم تعریف بنادر جایگزین برای بندر شهید رجایی بهمنظور تداوم فعالیتهای تجاری، بازگشت این بندر به حالت عادی را کاری دشوار توصیف کرد.

بندر شهید رجایی که مهمترین دروازه تجارت ایران است از روز گذشته دچار سانحه شده و هنوز هم انفجارها در بخش کانتینری این بندر ادامه دارد.
روزبه مختاری، رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران، در گفتوگو با آوش درباره زمان مورد نیاز برای بازگشت مجدد بندر شهید رجایی به چرخه تجارت ایران بیان کرد: شرایط اصلا مطلوب نیست. متاسفانه خرابی زیادی به بار آمده است.
او ادامه داد: در حال حاضر از چند زاویه مشکل اساسی داریم. اول از همه باید بدانیم تعدادی از هموطنانمان فوت کردهاند. بستگان افرادی که فوت کردهاند در شرکتهای مختلف بندر مشغول به کار بودند و اکنون به نوعی میتوان گفت کل بندر عزادار است. این خودش بعد روحی و روانی سنگینی دارد.
مختاری افزود: از دیشب وزیر راه و شهرسازی به بندر عباس رفته و عملیات تخلیه و بارگیری کشتی انجام شده است. اکنون کم کم عملیات تخلیه و بارگیری کشتی را انجام میدهند اما با توجه به شرایطی که در بندر شهید رجایی پیش آمده است، این عملیات میتواند فقط برای کانتینرهایی باشد که قبلا انتقال پیدا کرده است.
او ادامه داد: اکنون در بحث تبادل اطلاعات دچار مشکل هستیم. سیستمهای کامیپیوتری دچار آسیب شده و به راحتی نمیتوانند راهاندازی شوند. سالن ترانزیت، سالن گمرک و سالن خدمات به مشکل خورده است. اکنون این ساختمانها در شرایطی نیستند که بگوئیم به راحتی میتوان آنها را ترمیم کرد. ساختمانها تقریبا به هم پیچیدهاند و نیاز است که یک فکر اساسی برای این قضیه شود.
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران توضیح داد: هر کدام از ما اطلاعات میدانی از همکاران خود در بندرعباس میگیریم. این اطلاعات میدانی جامع و واقعی نیست. هر کس از ظن خود نسبت به این قضیه تجزیه و تحلیل کرده و درباره شرایط نظر میدهد.
او ادامه داد: نظر شخصی من این است که در چند روز آینده وضعیت راهاندازی مجدد سیستمهای بندری بیشتر مشخص میشود. کارشناسان باید به منطقه بروند و برآورد دقیق از شرایط ارائه دهند.
مختاری افزود: اما گمان نمیکنم که به این زودیها بندر بتواند به روال سابقش باز گردد. شاید بتوانیم با توجه به بحرانی بودن قضیه، شرایط را مدیریت کرده و حرکتهایی را موقت انجام دهیم. البته این اقدامات موقتی است.
به گفته او برای رسیدن بندر به شرایط عادی قبلی دست کم باید سه تا چهار ساختمان از اول ساخته شود و این فرآیند زمانبر است.
کمک گرفتن از بنادر جایگزین
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران با اشاره به ایجاد اختلال در فعالیتهای گمرک برای صادرات و واردات گفت: یکی از کارهایی که باید انجام دهیم این است که خیلی سریع از بندر جایگزین استفاده کنیم.
او اضافه کرد: باید بارهایی که در راه است یا بارهای صادراتی به بنادر جایگزین هدایت شوند. باید سریعتر بندر چابهار، بوشهر، امام و خرمشهر فعال شوند و بارهای صادراتی و وارداتی را به این بنادر سوق دهیم. باید بتوانیم از امکانات آن بنادر استفاده کنیم.
مختاری به این پرسش که آیا بنادر دیگر جنوب میتوانند جایگزین مناسبی برای بندر شهید رجایی باشند، اینگونه پاسخ داد: آن بنادر نمیتوانند جایگزین خوبی برای بندر شهید رجایی باشند زیرا این بندر قطب اصلی مراودات دریایی و تجاری ماست. قطبی است که متاسفانه اهمیتش در جامعه و در زندگی روزانه مردم ملموس نیست و اطلاعات نسبت به آن خیلی کم است.
او ادامه داد: اما میدانیم بندر شهید رجایی درگاه تجاری و تنفس اقتصادی ماست. این درگاه اکنون به مشکل خورده است. بنابراین باید به هر شکلی بتوانیم از ماکزیمم ظرفیت دیگر بنادر استفاده کنیم تا کارهای اصلی دچار توقف نشود.
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران درباره تاثیر تعریف بندر جایگزین بر هزینههای حمل توضیح داد: قطعا هزینهها تغییر میکند اما با تدابیری میتوان آن را کنترل کرد که تغییر اساسی را نداشته باشیم. اکنون اگر ستاد بحرانمان هماهنگی دقیقی انجام دهد، به مشکل بر نمیخوریم.
او افزود: در حال حاضر باید جلسات مهمی برگزار شود، باید با ذینفعان بخش خصوصی و دستاندرکار حمل و نقل دریایی بهخصوص کشتیرانی جمهوری اسلامی بهعنوان قطب اصلی حمل و نقل دریایی بلافاصله هماهنگی انجام شود.
مختاری اضافه کرد: باید اگر کشتی میخواست از جبل علی به بندر شهید رجایی برود، ن به سمت دیگر بنادر هدایت شود که قطعا هزینههای انتقال به بنادر بوشهر و چابهار گرانتر از هزینه انتقال به بندر شهید رجایی خواهد بود. ولی اگر بتوانیم این تغییرات را به رویه تبدیل کنیم و مستمر این کار را انجام دهیم، خیلی سریع میتوانیم هزینهها را سرشکن کرده و کاهش دهیم.
اهمیت تصمیمگیری در این روزها
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران گفت: تصمیمگیری در این روزها خیلی مهم است. باید بخش خصوصی و دولتی کنار هم باشند. خواهشی که از بخش دولتی دارم، این است که بخش خصوصی را غریبه ندانند. بخش خصوصی باید دائم فعال باشد.
او افزود: انجمن کشتیرانی اکنون درگیر خیلی از مسائل و کارها است. قدم اول ما اطلاعرسانی است. امروز چند جلسه داشتیم و توضیح دادم که چگونه با تجار صحبت کنند و چه اطلاعاتی را به آنها منتقل کنند. خیلی نسبت به انتقال اخبار ناصحیح و نادرست مشکل داریم. این اخبار فقط اضطراب بهوجود میآورد.
مختاری بیان کرد: ما در کار حمل و نقل یاد گرفتیم که در این حرفه همیشه مشکل بهوجود میآید و مسایل زیاد است. موقعی که مشکل بهوجود میآید، نباید تمرکزمان روی پیدا کردن مقصر یا دلیل ایجاد مشکل باشد. حداقل در این چند روز باید تمرکز روی این باشد که چه کار کنیم که مشکلات را مرتفع کنیم. بعد از خروج از پیک بحران، باید دنبال علل بحران بگردیم.
او افزود: امروز باید تمام انرژی خود را برای پیدا کردن راههای جایگزین و مرتفع کردن مشکلات بگذاریم. متاسفانه تمرکز خیلی افراد به جاهای دیگری رفته است. به دنبال این هستند که بدانند چه شده که این اتفاق رخ داده است. فکر نمیکنم جای این صحبتها امروز باشد. امروز باید مشکل پیش آمده را مرتفع کنیم.
رئیس هیات مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران توضیح داد: انجمن کشتیرانی آمادگی کامل برای همکاری با دولت دارد. ما به راحتی میتوانیم با تمام شرکتهای دست اندرکار، صاحبان کشتی و کانیتنر ارتباط داشته باشم. خیلی سریع میتوانیم هماهنگی انجام دهیم. اگر دولت و بخش خصوصی امروز کنار هم باشند، به بهترین شکل ممکن میتوان بحران را مدیریت کرد. اگر بین بخش خصوصی و دولت فاصله باشد، به راحتی بحران حل نمیشود.
او درباره مدت زمان مورد نیاز برای بازگشت شرایط بندر به حالت عادی گفت: اجازه بدهید به صورت کارشناسی نسبت به این قضیه صحبت شود. اکنون هر کسی نظری بدهد، روی نظر شخصی خود است. همین نظرات میتواند بحران ایجاد کند زیرا باید کارشناسان نظر بدهند که چه زمانی بندر به حال عادی باز خواهد گشت اما قطعا بازگشت آن به وضعیت عادی، کار سادهای نیست.