میانگین واقعی نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی چقدر است؟
مصطفی آذرکیش گفت: با توجه به ویژگی‌های نسل جدید مانند استقلال‌طلبی، زیست در بستر‌های فناوری و تسلط به رسانه‌های دیجیتال؛ گرایش نوجوانان در آستانه انتخاب رشته به رشته‌هایی که بازار کار روشن و سریع‌الوصولی دارند بیشتر است.
میانگین نمره امتحان نهایی سال ۱۴۰۳ در رشته علوم انسانی۹.۱۳ اعلام شد در حالی که سال گذشته این نمره ۸.۷۵ بوده است. البته وضعیت رشته‌های علوم تجربی، ریاضی و علوم معارف دست کمی از این رشته علوم انسانی ندارد. مثلاً میانگین نمره امتحان نهایی سال ۱۴۰۳ در رشته علوم تجربی ۱۲، رشته ریاضی فیزیک ۱۱.۸۲ و علوم معارف ۱۰.۵۷ اعلام شده است. شاید انتظار‌ها از میانگین نمره امتحانات نهایی بیش از اینها باشد، خصوصاً در رشته علوم انسانی و علوم معارف. معاون متوسطه آموزش و پرورش معتقد است که نمرات امتحان نهایی دانش‌آموزان دچار نوسانات متعددی شده است.
مصطفی آذرکیش درباره میانگین نمرات دانش‌آموزان امتحان نهایی می‌گوید: «در سال‌های مختلف میانگین نمرات دارای نوسان بوده و این نوسانات همچنان ادامه دارند. آنچه که طی این سال‌ها اتفاق افتاد، نتیجه تلاش‌ها و کار‌هایی است که انجام دادیم، ولی نکته مهم‌تر این است که بتوانیم طی سال‌های آینده میانگین نمرات امتحان نهایی دانش‌آموزان را بهبود ببخشیم. یکی از برنامه‌های ما در آموزش و پرورش تقویت بنیه علمی دانش‌آموزان، ارتقای معدل و نمرات امتحان نهایی است.»
او در پاسخ به این سؤال که با توجه به میانگین نمره دانش‌آموزان، در حال حاضر نسل جدید بیشتر به چه رشته‌هایی علاقه‌مند هستند؟ می‌گوید: «با توجه به ویژگی‌های نسل جدید مانند استقلال‌طلبی، زیست در بستر‌های فناوری و تسلط به رسانه‌های دیجیتال؛ گرایش نوجوانان در آستانه انتخاب رشته به رشته‌هایی که بازار کار روشن و سریع‌الوصولی دارند بیشتر است. رشته‌هایی که با فناوری، اینترنت و رسانه‌های دیجیتال در ارتباط هستند و امکان کار مستقل یا فریلنسری را فراهم یا خلاقیت و نوآوری در دانش‌آموزان را به کشف و شهود می‌رسانند. مانند گروه شغلی رایانه، هنر، برق (بر اساس آمار سال تحصیلی جاری) بیشتر از بقیه رشته‌ها از طرف دانش‌آموزان مورد اقبال قرار می‌گیرد.»
حالا با اطمینان می‌توان گفت دانش‌آموزان نسل جدید خیلی علاقه‌ای به رشته‌های آموزشی قدیمی ندارند. آذر کیش با بیان اینکه اگر دانش‌آموز به رشته خود علاقه داشته باشد، راحت‌تر کار پیدا خواهد کرد، می‌گوید: «این رشته‌ها با زیست جهان فناورمحور نوجوانان منطبق هستند و می‌توانند اشتغال آنان را سریع‌تر فراهم کنند.»
افزایش میانگین نمره دانش‌آموزان
طبق برنامه هفتم توسعه، یکی از وظایفی که برای آموزش و پرورش تعریف شده افزایش نمره دانش‌آموزان است. یعنی سالانه باید نیم نمره به نمره دانش‌آموزان اضافه شود. مدیر کل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش معتقد است نمراتی که به عنوان میانگین معدل در فضای مجازی منتشر می‌شود مختلف است و باید به آمار آموزش و پرورش استناد کرد. ابراهیم رفیعی با بیان دقیق میانگین نمره امتحان نهایی دانش‌آموزان می‌گوید: «یک سری نمرات در فضای مجازی منتشر شده، اما اصل نمرات این است که می‌گویم؛ طبق آخرین امتحان نهایی که برگزار شد، میانگین نمره در رشته ریاضی ۱۱.۸۳، تجربی ۱۲.۰۱، در انسانی ۹.۱۳ بود و میانگین کل سه رشته ۱۰.۰۶ است.»
ممکن است برخی مواقع میانگین نمرات اعلام شده از مدارس دولتی یا فقط از مدارس سمپاد باشد، رفیعی درباره اینکه نمرات اعلام شده مربوط به کل مدارس است، می‌گوید: «این نمراتی که گفتم مربوط به نمرات کل مدارس است. طبیعتاً نمره مطلوبی نیست و می‌تواند از این بهتر باشد، اما معدل میانگین یعنی برخی دانش‌آموزان نمره بالاتر و برخی هم پایین‌تر هستند.
موضوع نمره مسأله یک بعدی نیست و به عوامل زیادی بستگی دارد. به عقیده من نمره سال گذشته، به دلیل برنامه‌ریزی دولت قبلی است. در این زمینه باید افرادی پاسخ دهند که آن زمان مسئولیت داشتند. آنها باید بگویند آیا نمره ۱۰ مطلوب است یا نه؟ زیرا این نمرات حاصل سه سال برنامه‌ریزی است.» او با اشاره به عوامل متأثر درباره کاهش نمره دانش‌آموزان می‌گوید: «اگر به شکل کارشناسی نگاه کنیم، در کسب نمره عوامل مختلفی تأثیرگذار است، مانند زمان آموزش. ما موظف هستیم در مقطع متوسطه بر اساس برنامه درسی ملی، هزار و ۲۹۵ ساعت آموزش داشته باشیم که با در نظر گرفتن فوق برنامه‌ها این ساعت به هزار و ۷۵۰ساعت در سال می‌رسد.»
رفیعی در پاسخ به این سؤال که چند درصد از ساعت‌های مصوب آموزشی اجرایی می‌شود؟ می‌گوید: «اگر خیلی خوب عمل کنیم ۷۰ درصد این ساعت را اجرایی کرده‌ایم یعنی ۳۰ درصد ساعت آموزشی روی زمین است. تعطیلی بر اثر برودت هوا، آلودگی هوا، ناترازی انرژی باعث شده که ساعت آموزش تبدیل به یک چالش شود. دانش‌آموزان آنطور که نیاز است آموزش ندیده‌اند، اما مسأله دیگر برای پایه دوازدهم این است که، چون کنکوری هستند، بعد از عید دیگر از ساعت آموزشی در مدارس استفاده نمی‌کنند و کمتر در مدارس حضور دارند.»
او با اشاره به اینکه محتوا یکی از علت‌های اصلی کاهش نمره است می‌گوید: «مسأله بعدی ما محتوای کتاب‌های درسی است. مثلاً امسال پایه یازدهم به دلیل تصمیمات مختلف در زمینه مصوبه کنکور افت قابل توجهی خواهد داشت. معلمان پایه یازدهم برنامه درسی خود را شروع کرده بودند و به هوای اینکه امتحان پایه یازدهم نهایی نیست، نسبت به برخی دروس منعطف برخورد کردند. اما ناگهان یک ماه به امتحانات مانده اعلام کردند که همه درس‌ها در ذیل امتحان نهایی است و بعد مجدداً اعلام کردند که فقط شش درس در امتحان نهایی پایه یازدهم خواهد بود.
تعدد تصمیم گیری‌هایی که خارج از تعهدات آموزش و پرورش است و ما هم با آن موافق نیستیم ممکن است پایه یازدهم را با افت معدل مواجه کند. خارج از سیستم تصمیم‌هایی گرفته می‌شود که کل سیستم باید عوارض آن را تحمل کند.»
منبع: روزنامه ایران
