ثبت ۷ هزار مرگ ناشی از مسمومیت با متادون در سال گذشته/ عرضه متادون از طریق وزارت بهداشت انجام خواهد شد
متادون یکی از داروهای شناخته شده درمان اعتیاد است که خود جزو مخدرها محسوب می‌شود و متاسفانه این مخدر مرگبار به راحتی و به هر میزان که افراد بخواهند در مراکزی چون عطاری‌ها نیز عرضه می‌شود.
فروش و عرضه دارو در جایی غیر از داروخانه طی سالهای اخیر به گونه‌ای پیش رفته است که به نوعی عادی انگاری شده است، در حالی‌که عرضه دارو در عطاری‌ها جرم است و تبعات بسیار خطرناکی را به دنبال دارد و متاسفانه سالانه به قیمت جان هزاران نفر تمام می‌شود.
طی سالهای اخیر فروش مخدری چون «متادون» در قالب قرص و شربت در بسیاری از عطاری‌های سطح شهری مثل تهران افزایش چشمگیری داشته و موجب نگرانی است.
سیدمحمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در گفت‌وگوی اخیر خود با یکی از رسانه‌ها گفت: متأسفانه نظارت‌های انجام شده در سالهای گذشته کافی نبوده و برخی از عطاری‌ها به جای نقش‌آفرینی در تأمین سلامت جامعه به تهدیدی برای سلامت مردم تبدیل شده‌اند. فروش متادون و برخی داروهای شیمیایی در عطاری‌ها نه تنها از یک سو سلامت مردم را به صورت جدی تهدید می‌کند بلکه از سوی دیگر عامل هزاران مورد مسمومیت‌های مرگبار به شمار می‌آید.
جمالیان به گزارش‌های رسمی و آمارهای نگران‌کننده در رابطه با مرگ‌های ناشی از مصرف متادون عرضه شده توسط برخی از عطاری‌ها اشاره داشته و تصریح کرد: سال گذشته ۷۰۰۰ مرگ ناشی از مسمومیت با متادون در کشور ثبت شد که بیش از ۶۰ درصد از این افراد متادون مصرفی خود را از عطاری‌ها تهیه کرده بودند. این آمار نشان می‌دهد که نظارت بر فعالیت عطاری‌ها باید به صورت جدی و ساختاری اصلاح شود.
راه‌اندازی نخستین مراکز درمان اعتیاد توسط سازمان بهزیستی!
سعید صفاتیان، درمانگر و پژوهشگر اعتیاد، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی آوش گفت: اول کار شروع درمان اعتیاد این مراکز بهزیستی بودند که در کشور راه‌اندازی شدند و آن‌زمان یعنی حدود سال ۱۳۷۶_۱۳۷۷ داروی متادون وجود نداشت و از یک قرص ضد فشارخون به نام «کلونیدین» برای درمان اعتیاد استفاده می‌کردند و بهزیستی هم حدود ۸۰ مرکز ویژه درمان اعتیاد در سراسر کشور داشت.
او افزود: از سال ۱۳۸۱ به بعد در ستاد مبارزه با موادمخدر که من آن زمان مدیرکل درمان اعتیاد بودم، ورود «متادون» به بازار درمان اعتیاد مطرح و پیگیری شد و چون بحث دارو و آنهم یک داروی مخدر بود، وزارت بهداشت متولی این امر شد که بیاید و اینکار را انجام دهد.
این پژوهشگر اعتیاد گفت: پزشکان در آن سال‌ها می‌توانستند بروند و از دو جای تعیین شده یعنی وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی مجوز درمان با داروی متادون را بگیرند و فرقی هم نداشت که کدامیک از دو مجموعه فوق مراجعه کنند، چون در نهایت بعد از اخذ مجوز داروی متادون را از طریق دانشگاه علوم پزشکی به آن‌ها عرضه و تحویل می‌شد.
صفاتیان خاطرنشان کرد: در ۲ _ ۳ سال گذشته بحث بر این شد که درمان اعتیاد از سازمان بهزیستی گرفته و به وزارت بهداشت واگذار شود. در حال حاضر کسی که مجوز اولیه مرکز درمان اعتیاد را از سازمان بهزیستی گرفته است، می‌تواند برود و متادون مورد نیاز مرکز درمانی را از وزارت بهداشت بگیرد، به شرط اینکه دوره‌های (MMT) یعنی دوره‌های درمان نگهدارنده با متادون را بگذراند و این دوره‌ها از سال ۱۳۸۱ تاکنون از طریق مرکز ملی اعتیاد برگزار می‌شود.
او اضافه کرد: عرضه متادون از این به بعد از طریق وزارت بهداشت انجام خواهد شد اما این به معنای این نیست که مراکزی که مجوز خود را از بهزیستی گرفته‌اند، مجوزشان لغو می‌شود و یا مشکلی برایشان پیش می‌آید؛ بلکه مراکز فوق به کارشان ادامه می‌دهند.
پیامدهای فروش متادون در عطاری‌ها!
این پژوهشگر و درمانگر اعتیاد یادآور شد: قبل از اینکه بحث درمان اعتیاد با متادون در کشور به طور رسمی و از طریق بهزیستی و وزارت بهداشت راه بیفتد، ما بحث فروش متادون در ناصرخسرو و عطاری‌ها را داشتیم.
صفاتیان تاکید کرد: فروش متادون در عطاری‌ها خوب نیست چون فرد معتاد با مراجعه و خرید متادون، دیگر مراجعه‌ای به پزشک درمانگر اعتیاد خود نمی‌کند؛ عطاری نمی‌تواند به فرد معتاد بگوید، چقدر متادون مصرف کند و کاری به وضعیت سلامت و بیماری فرد ندارد و هر چقدر که خریدار متادون بخواهد به او فروخته می‌شود اما وقتی فرد معتاد به پزشک در مرکز درمانی مراجعه می‌کند، باتوجه به شرایط برای او حجم مشخصی از متادون تجویز می‌شود.
او تصریح کرد: درمانگر به مرور متادونِ تجویز شده برای فرد مصرف‌کننده را کاهش و در نهایت قطع می‌کند اما در عطاری‌ها اینگونه نیست و ممکن است به مرور مصرف فرد افزایش پیدا کند.
این درمانگر اعتیاد با تاکید بر اینکه در درمان اعتیاد دارو تنها ۲۰ درصد اثرگذار است، یادآور صد: ۸۰ درصد درمان معتادان به امور روانشناسی، روان‌درمانی و مددکاری مربوط می‌شود که با مراجعه بیمار به درمانگر قابل کسب است.
صفاتیان افزود: بیش از ۹۹ درصد افرادی که متادون را از عطاری‌ها تهیه می‌کنند، دوباره به اعتیاد خود باز می‌گردند و لغزش پیدا می‌کنند این تنها یک هزینه اضافه در درمان اعتیاد است و در دسترس بودن متادون به شکل فعلی در عطاری‌ها بر مشکلات اعتیاد و تبعات ناشی از آن دامن می‌زند.
