«مغازه خودکشی» فانتزی اکسپرسیونیستی روی صحنه

 حسین نصیری کارگردان نمایش «مغازه خودکشی» که از اواخر بهمن ۱۴۰۳ در سالن شیشه‌ای عمارت هما روی صحنه است، درباره فضای داستانی این نمایش گفت: فضای داستان اصلی «مغازه خودکشی» فضای بسیار تیره و تاریکی است. من وقتی داستان را می‌خواندم، تصویرسازی خیلی جذابی را برای آن مغازه تخیل می‌کردم. فضایی با یک معماری گوتیک و چهره‌های عبوس.

وی ادامه داد: بعد از تجربه نمایش «مارسی ۱۹۹۶» که یک نمایش فانتزی بود؛ خیلی به دنبال متنی می‌گشتم که بتوانم با آن متن، تجربه ساخت اثر فانتزی را برای خودم کامل کنم. بعد از حدود ۲ ماه کلنجار رفتن با خودم، در کتابخانه چشمم به کتاب «مغازه خودکشی» افتاد و گفتم پیدایش کردم. این متن هرچیزی را که از فانتزی می‌خواستم برای من داشت؛ لباس، گریم، دکور، موسیقی و از همه مهم‌تر موقعیت.

این کارگردان تئاتر افزود: من این نمایش را در فضای اکسپرسونیستی شروع کردم و از آنجا که شغل من ساخت انیمیشن است ارتباط خیلی زیادی بین انیمیشن و سبک اکسپرسیونیسم پیدا کردم که مهم‌ترین مولفه آنها اغراق به شمار می‌آید. در نتیجه سعی کردم این ۲ را به صورت تجربی با هم ترکیب کنم و نتیجه‌ اش نمایش «مغازه خودکشی» شد که اکنون آن را اکسپرسیونیسم فانتزی یا تئاتر-انیمیشن می‌نامم و نتیجه سال‌ها تلاش من برای پیدا کردن سبک مورد علاقه خودم است.

نصیری با بیان اینکه «مغازه خودکشی» نه تنها در ایران، بلکه در هر جایی دنیا می‌تواند مخاطب را با خودش همراه کند، بیان کرد: من مخاطب‌های زیادی را دیدم که وسط اجرا وقتی کارهای شخصیت آلن را می‌بینند، با آرنج به دوست‌شان می‌زنند و می‌گویند «این منم. من هم توی خونه همین‌طورم». مگر نه اینکه در دنیای این روزها که از هر طرف خبر جنگ، زلزله، خشکسالی و ... می‌آید ما باید زندگی کنیم و به آینده روشن خودمان امید داشته باشیم؟ چون امید هیچ وقت از بین نمی‎‌رود و نباید از بین برود. حتی در سخت‌ترین شرایط و نمایش نیز به همین موضوع اشاره دارد.

کارگردان نمایش «مغازه خودکشی» با اشاره به چالش‌هایی که در مسیر تولید نمایش با آنها درگیر بوده است، گفت: اولین چالش برای تولید اثر این است که بدانید چه می‌خواهید. چرا تئاتر کار می‌کنید؟ و اینکه بدانید کارگردانی تجمیع همه هنرهاست. باید موسیقی بدانید. از طراحی لباس سر در بیاورید. فلسفه بدانید. روانشناسی بلد باشید. بدانید که چطور می‌شود یک گروه را مدیریت کرد و ... ولی به نظر من سخت‌ترین کار کارگردان این است که بتواند گروه را به یکدستی برساند. چه روی صحنه که همه بازیگرها در یک سطح باشند و چه در خارج از صحنه و تئاتر که عوامل نمایش را به همزیستی خیلی خوبی برساند. به همین دلیل است که می‌گویند تئاتر هنر انسان ساز است چون بدون اخلاق و انسانیت هیچ گروهی دوام نمی‌آورد و برای من به شخصه اخلاق در درجه اول و بعد از آن استعداد و هنر اهمیت بسیار دارد.

وی ادامه داد: اما مشکلات اقتصادی، مساله ای است که انگار به هیچ وجه از تئاتر جدا نمی‌شود. در حال حاضر تولید یک کار جمع و جور تئاتر حداقل ۳۰۰ میلیون تومان هزینه دارد. جدا از هزینه سالن‌های خصوصی و سالن‌های دولتی که البته گویا دومی جای از ما بهتران است. کم کردن این هزینه‌ها نیازمند خلاقیت است ولی باز هم بخش زیادی از این هزینه‌ها اجتناب ناپذیر است. برای گروهی مثل ما که همه اعضای گروه مسافت زیادی را از دماوند تا شهر تهران طی می‌کنند این هزینه‌ها دوبرابر هم می‌شود ولی درحال حاضر خدارا شکر با توجه به فروش خوبی که نمایش ما داشته هزینه‌های تولید جبران شده است و خوشبختانه بلیت‌های نمایش از شب پنجم اجرا تاکنون به صورت پیش فروش فروخته شده است.

نصیری در پایان بیان کرد: ما یک گروه نو پا به نام «سه میم» در شهر تهران هستیم. چند نفر از اعضای گروه تجربه چندین سال فعالیت در تئاتر را دارند ولی این اولین تجربه حرفه ای تمامی اعضای گروه به حساب می‌آید. چند بازیگر هم در گروه داریم که تجربه اول‌شان در تئاتر است و این ترکیب به نظر من خیلی خوب جواب داده است. فقط می‌خواهم از شهاب الدین حسین پور و سام درخشانی مدیر تماشاخانه هما تشکر کنم که اگر این ۲ عزیز نبودند هیچوقت این اتفاق که بتوانیم در یکی از سالن‌های خوب تهران، بدون چهره و بدون کارهای عجیب و غریب اجرا برویم، نمی افتاد.

نمایش «مغازه خودکشی» نوشته حمیدرضا رحیم متولی براساس کتاب «مغازه خودکشی» با ترجمه احسان کرم ویسی است و داوود ‌گراوند، مهتاب ‌کیوان ‌جو، آرزو ‌صرّاف ‌رضائی، رضا ‌همتی، یگانه ‌واقفی، مژده ‌مختاری، آرزو ‌اکبری، علی ‌حقگودریاکناری، حمیدرضا ‌اسفندیاریان، عرفان ‌شاهرخی ‌پور، الناز ‌شاکری بازیگران این اثر نمایشی هستند که هر شب ساعت ۲۱:۱۵ در سالن شیشه ای تماشاخانه هما روی صحنه می رود.

منبع: مهر