عمان؛ غول اقتصادی جدید خاورمیانه

عمان، کشور کوچک اما پرآوازه‌ای در حاشیه خلیج فارس، همیشه با منابع نفتی و کشتی‌سازی خود شناخته می‌شد. اما امروز دیگر نام این کشور فقط با این دو مقوله گره نخورده است.

این کشور در یک فرآیند تحولی اقتصادی در حال طراحی نقشه‌ای جدید برای آینده‌اش است که از آن به عنوان «چشم‌انداز عمان ۲۰۴۰» یاد می‌شود.

این چشم‌انداز، نه تنها به دنبال توسعه اقتصادی است بلکه به دنبال ایجاد یک زیرساخت شهری هوشمند، پایدار و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است. این تحولات به سرعت در حال رخ دادن هستند و نتایج آن کاملا مشهود است.

تحول در جذب سرمایه و رشد اقتصادی

یکی از محورهای اصلی در چشم‌انداز عمان، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی است. عمان توانسته است از طریق اصلاحات کلیدی در سیستم مالی و املاک، به یک مقصد جذاب برای سرمایه‌گذاران تبدیل شود. یکی از گام‌های کلیدی در این راستا، تغییر قوانین مربوط به مالکیت املاک و معرفی بسته‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاران خارجی بوده است.

طبق گزارش‌ها، سرمایه‌گذاری‌های خارجی در عمان در پنج سال گذشته به میزان ۱۷.۶ درصد افزایش یافته است و در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴ ارزش این سرمایه‌گذاری‌ها به ۶۹.۳ میلیارد دلار (۲۶.۷ میلیارد ریال عمان) رسید.

علاوه بر این، رتبه اعتباری عمان در موسسات بین‌المللی نیز ارتقا یافته است. در سپتامبر ۲۰۲۴، موسسه S&P Global رتبه اعتباری بلندمدت عمان را به BBB- ارتقا داد که نشانه‌ای از اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران به ثبات اقتصادی این کشور است. این در حالی است که عمان در کنار جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، به روند توسعه پایدار و زیست‌محیطی نیز توجه ویژه‌ای دارد.

رونق گردشگری؛ رشد چشمگیر در جذب بازدیدکنندگان

عمان برای رسیدن به اهداف بلندپروازانه خود، به بخش گردشگری نیز توجه زیادی داشته است. این کشور قصد دارد گردشگری را به یکی از ارکان اصلی اقتصاد خود تبدیل کند و تا سال ۲۰۳۰، سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی به ۵ درصد و تا ۲۰۴۰ به ۱۰ درصد برسد.

عمان برای تحقق این هدف از یک استراتژی نوین به نام «مدل خوشه‌ای گردشگری» استفاده کرده که در آن چندین جاذبه گردشگری در نزدیکی یکدیگر قرار دارند و بازدیدکنندگان به راحتی می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند. این استراتژی به عمان این امکان را می‌دهد که هم به گردشگران داخلی و هم به خارجی‌ها خدماتی متنوع و باکیفیت ارائه دهد.

از دیگر بخش‌های مهم در این استراتژی، پروژه‌های زیرساختی و توسعه‌ای است که بهبود خدمات و امکانات گردشگری را در پی دارد. برای مثال، در سال ۲۰۲۴ عمان بیش از یک میلیون گردشگر جذب کرده است که این رقم خود نشان‌دهنده موفقیت این استراتژی است.

طبق آمارها، بازار املاک این کشور نیز از این افزایش گردشگری بهره‌مند شده و ارزش معاملات ملکی در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال گذشته ۲۸ درصد رشد داشته است.

توسعه پایدار و نوآوری در شهرسازی

عمان نه تنها در جذب سرمایه‌گذاری و گردشگری موفق بوده، بلکه در زمینه توسعه پایدار و نوآوری‌های شهری هم گام‌های بلندی برداشته است. این کشور به خوبی متوجه این نکته شده که برای حفظ جایگاه اقتصادی خود، باید همزمان با رشد و توسعه، توجه ویژه‌ای به مسائل زیست‌محیطی و پایداری داشته باشد.

یکی از پروژه‌های مهم در این راستا بازسازی منطقه «الخویر داون‌تاون» در مسقط است. این پروژه شامل طراحی شهری است که در آن به خیابان‌های پیاده‌مدار، فضاهای سبز، و ایجاد سیستم‌های مناسب برای مقابله با گرمای شدید توجه شده است. همچنین، پروژه‌های مشابهی برای تقویت زیرساخت‌های شهری و مقابله با تغییرات اقلیمی در دیگر نقاط عمان در دست اجرا است.

علاوه بر این، عمان در حال سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های هوش مصنوعی برای بهبود کیفیت هوا و مدیریت ترافیک است. این کشور قصد دارد با تغییر در نحوه حمل‌ونقل شهری، به سمت مدرن‌تر شدن و کاهش وابستگی به خودرو حرکت کند.

صلاله؛ شهری برای آینده

یکی از پروژه‌های قابل توجه در این راستا، توسعه شهر صلاله است. صلاله که به عنوان یک مقصد محبوب برای توریست‌ها شناخته می‌شود، حالا قرار است به یکی از قطب‌های اقتصادی و گردشگری عمان تبدیل شود. با طرح بازآفرینی ۷.۳ کیلومتر مربع از این شهر بیش از ۱۲ هزار واحد مسکونی ساخته خواهد شد که ظرفیت اسکان ۶۰ هزار نفر را دارد.

این پروژه همچنین شامل فضاهای سبز وسیع، یک ساحل عمومی ۶ کیلومتری، مراکز خرید و رفاهی، بیمارستان‌ها، و امکانات فرهنگی و آموزشی است که در کنار ویژگی‌های طبیعی و گردشگری صلاله، این شهر را به مقصدی جذاب برای گردشگران و سرمایه‌گذاران تبدیل می‌کند.

چشم‌انداز آینده عمان

با توجه به تحولات اقتصادی و شهری که در عمان در حال رخ دادن است، به نظر می‌رسد این کشور در مسیر تبدیل شدن به یک قطب اقتصادی و گردشگری در منطقه است.

از سرمایه‌گذاری‌های کلان در بخش‌های مختلف گرفته تا توجه به مسائل زیست‌محیطی و توسعه پایدار، همه نشان‌دهنده عزم راسخ عمان برای آینده‌ای متفاوت است. با توجه به این چشم‌انداز، می‌توان پیش‌بینی کرد که عمان در دهه‌های آینده به عنوان یک الگوی موفق در زمینه توسعه اقتصادی و شهری در منطقه شناخته شود.

منبع: fdiintelligence