حفاظت از منابع طبیعی بدون حضور مردم ممکن نیست+عکس
وزیر جهاد کشاورزی گفت: بدون حضور مردم حفاظت از منابع طبیعی ممکن نیست و باید آنها را پای کار بیاوریم.

به گزارش گروه اقتصادی آوش، غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در مراسم افتتاح نمایشگاه هفته منابع طبیعی که امروز در محل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برگزار شد، بیان کرد: ما یک ظرفیت و پشتوانه بسیار خوب برای منابع طبیعی و محیط زیست کشور داریم و آن هم نگاه عمیق و راهبردی مقام معظم رهبری و توصیههای ایشان در این حوزه است.
وی افزود: در یکی، دو دهه گذشته رهنمودهای و اقدامات مهم ایشان، بازدارنده بوده است. تذکرات مقام معظم رهبری را حتما به خاطر دارید. من بهعنوان کسی که کل دوره زندگی و خدمتیام در این عرصه بوده است، کسی را به اندازه رهبری ندیدم که با قاطعیت و حساسیت موضوع منابع طبیعی را دنبال کند. این بیانات یک پشتوانه بسیار بزرگی برای ایران است.
نوری قزلجه گفت: رئیس جمهور هم در اولین نظراتش اعلام کرد در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست محکم هستیم و این دو حوزه، خط قرمز ماست. تاکنون هم این رویه را در دولت پیگیری کردهایم.
وی با تاکید بر نیاز به بازنگری در عملکردها توضیح داد: منابع طبیعی قبل از بشر هم بوده است و قرنهای متمادی مردم خودشان بهرهبردار این عرصهها بودند. مطالعات نشان میدهد که خوب هم از منابع طبیعی نگهداری و حفاظت کردهاند. من به خاطر میآورم در روستای خودمان یک جاهایی را قرق میکردند و منابع طبیعی را مدیریت و حفظ میکردند.
وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: در گذشته یک حس تعلق خاطری به منابع طبیعی وجود داشت و مردم عرصههای طبیعی را متعلق به خودشان میدانستند. ما شاید به نحوی برخورد کردیم که مردم حس کردند قصد داریم عرصهها را از آنها بگیریم و از حالت انفال بودن به دولتی بودن تغییر دهیم.
وی تاکید کرد: من معتقدم باید یک آشتی اساسی با بهرهبرداران رسمی شامل روستائیان، کشاورزان و عشایر داشته باشیم. باید بهطور واضح به آنها بگوئیم که عرصههای طبیعی ملی هستند و این عرصهها به خود آنها تعلق دارد و در آینده به نوههای آنها خواهد رسید.
نوری قزلجه افزود: باید با کسانی که میخواهند از عرصهها سوءاستفاده کنند یعنی زمینخواران برخورد کنیم و محکم دست رد به سینه آنها بزنیم. باید از انفال در مقابل کسانی که میخواهند استفاده غیر اصولی از عرصهها داشته باشند، مراقبت کنیم.
وی گفت: این اقدامات در مردم باور ایجاد میکند که در سخنان خود جدی هستیم و اراضی ملی متعلق به انفال بوده و اینگونه نخواهد بود که آن را از مردم بگیریم و به هر کس با هر شکلی که خواستیم، ببخشیم.
وزیر جهاد کشاورزی حفاظت از عرصههای طبیعی را بدون حضور مردم غیر ممکن دانست و افزود: خیرین کار را خیلی خوب شروع کردهاند و مسئله حفاظت در جوامع محلی هم جا افتاده است.
وی ادامه داد: حتما سازمان منابع طبیعی باید جایگاه ویژهای برای متخصصان و تشکلهای مردم نهاد داشته باشند. این مجموعه خانه آنهاست. رئیس سازمان منابع طبیعی حتما این فضا را برای آنها ایجاد خواهد کرد.
نوری قزلجه در خاتمه سخنانش با تشکر از مجلس و کمیسیون تلفیق بودجه گفت: مجلس در زمان تصویب لایحه بودجه به این بخش از وزارت جهاد کشاورزی بهطور ویژه توجه کرد و امیدوارم با این نگاه مجلس، اتفاقات خوبی رقم بخورد.
500 شهر در معرض خطر سیلاب
علی تیموری، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، نیز در این مراسم با اشاره به اینکه منابع طبیعی جزو انفال است، مدیریت منابع طبیعی را طبق قانون بر عهده حاکمیت جمهوری اسلامی ایران دانست.
وی افزود: در حال حاضر 15 میلیون هکتار کانون بحران در کشور وجود دارد و در برنامهریزیها باید این وضعیت بحرانی را در نظر بگیریم.
به گفته تیموری از 13 اقلیم دنیا 11 اقلیم در ایران شناسایی شده است و ما یک کشور چهار فصل هستیم.
وی ادامه داد: با توجه به کاهش بارشها و گرم شدن زمین، کارگروهی با کمک اساتید دانشگاه برای بررسی تبعات تغییر اقلیم در سازمان منابع طبیعی تشکیل شده است.
وی بحث آبخوانداری را یکی از موضوعات مهم در سازمان منابع طبیعی اعلام کرد و افزود: شرایط کشور به نحوی است که 125 میلیون هکتار از عرصههای کشور قابلیت اجرای آبخیزداری را دارد اما تاکنون فقط در 32 میلیون هکتار از عرصههای طبیعی آبخیزداری انجام شده یا در دست انجام است.
رئیس سازمان منابع طبیعی توضیح داد: برنامه هفتم ما را مکلف کرده است که در 20 میلیون هکتار از عرصههای طبیعی طی چهار سال عملیات آبخیزداری را اجرا کنیم.
وی گفت: در بودجه سال جاری 35 همت اعتبار در راستای اجرای پروژههای آبخیزداری و مدیریت قنوات پیشبینی شده بود که دو سوم این اعتبار به تصویب مجلس رسید. امیدواریم بتوانیم برنامههای خود را عملیاتی کنیم. اعتبارات این بخش از یک و نیم همت به 26 همت افزایش یافته است.
به گفته تیموری، طبق برنامه هفتم توسعه بهرهبرداری چوب از جنگلهای شمال ممنوع است و تا پایان 1404، برنامه جنگلداری نوین تدوین و اجرایی خواهد شد.
وی افزود: در برنامه ششم هم مکلف بودیم که برنامه نوین جنگلداری را تدوین کنیم اما موفق به انجام آن نشدیم و همواره مورد انتقاد قرار گرفتیم.
رئیس سازمان منابع طبیعی توضیح داد: برای زاگرس، ارسباران و ایران و تورانی برنامه جنگلداری اجتماعی را تدوین کردیم. جنگلهای زاگرس در 11 استان کشور وجود دارد و امیدواریم بتوانیم با مدیریت سازمان برنامه، جنگلداری اجتماعی را در این مناطق اجرا کنیم.
وی توضیح داد: در جنگلداری اجتماعی منافع اقتصادی مردمی با حفاظت جنگل گره میخورد و بحث گردشگری محلی در این حوزه پیگیری میشود. بحث حفاظت را در زاگرس با کمک جوامع محلی باید پی بگیریم.
تیموری بیان کرد: از دانش روز و استارتاپها برای مدیریت عرصههای جنگلی استفاده خواهیم کرد. برای اولین بار با همکاری مدیران ستادی، نمایشگاهی ایجاد کردیم که فعالان حوزه منابع طبیعی دستاوردهای خود را در این نمایشگاه ارائه دهند.
وی نقش مردم در حفاظت از عرصههای منابع طبیعی را مهم توصیف کرد و افزود: در نمایشگاه امسال، استارتاپها هم حضور دارند.
رئیس سازمان منابع طبیعی با تاکید بر اهمیت همکاری با سازمان مدیریت بحران گفت: یکی از بحثهای مهم همکاری در راستای جلوگیری از روانابها و سیلابهاست. بیش از 500 شهر کشور و هشت هزار و 500 روستا در معرض خطر سیلاب قرار دارند. با اعتباری که در 1404 به ما ارائه داده شده است، امیدواریم بتوانیم با اجرای آبخیزداری شهرها و روستاها را از این خطرنجات دهیم.
جزو سه کشور اول پرجاذبه هستیم
سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، نیز ایران را کشوری دانست که همه زیباییها را در خود جمع دارد.
وی افزود: ما در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم مثل طبیعت ایران شاهد تنوع هستیم. ایران با یک میلیون اثر تاریخی و میراثی، بزرگترین ظرفیت میراثی در دنیا را دارد. با ثبت هشت اثر در یونسکو و 43 هزار اثر ثبت ملی جزء سه کشور اول دنیا هستیم.
وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ادامه داد: ایران همه گردشگری مرسوم دنیا را در خو د دارد. بسیاری از کسانی که به ایران میآیند، انگیزه گردشگری طبیعی دارند. گردشگری طبیعی یکی از جذابترین انواع گردشگری است که دنیا به دنبال آن است. گردشگری کشاورزی یکی از زیباترین نوع گردشگری در دنیا است.
وی با اشاره به وجود 600 خوراک ثبت شده در گیلان گفت: ما گردشگری را به روستاها بردهایم. 3500 بومگردی در روستاها فعال است. بومگردیها برای ایجاد مهاجرت معکوس شکل گرفتند. امروز اگر بتوانیم منابع طبیعی که سرمایه خدادادی است را حفظ کنیم، در طول برنامه هفتم میتوانیم 15 میلیون گردشگر به ایران بیاوریم.
صالحی امیری بیان کرد: اگر این طبیعت را حفظ نکنیم، در جذب گردشگر موفق نخواهیم بود. من بارها اعلام کردهام که بدون حضور مردم توانایی نگهداری از یک اثر را نداریم. باید مردم و نهادهای مدنی را درگیر کار میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کنیم.
وی افزود: 73 هزار هنرمند صنایع دستی در گوشه گوشه ایران فعال هستند و خلق صنعت میکنند. نزدیک به 500 میلیون دلار ارزش افزوده خلق میکنند. یک میلیون زن ایرانی در کنار خانوادهها با آسایشی که در خانواده دارند، تولیدگر هستند. اکثر این خانمها و آقایان از منابع طبیعی و چوب و درخت استفاده میکنند. یکی از خلاقیتهای صنایع دستی ایران کار چوب است و 224 میلیون دلار صادرات داریم.
وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تاکید کرد: ما باید باور کنیم که مردم میتوانند این سرزمین را حفاظت کنند و ما صرفا باید تسهیلگر باشیم. موارد تصدیگری باید به مردم و نهادهای خصوصی واگذار شود و دولت باید خود را از تصدیگری دور کند. مسیر اجتماعی کردن منابع طبیعی برای ما بسیار دلگرم کننده است.
نیاز به جامعنگری در حوزه منابع طبیعی
محمد جلالی، رئیس کمیته منابع طبیعی و خاک کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، نیز در سخنانی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری درباره تبدیل فرهنگ منابع طبیعی به معارف عمومی گفت: دوستان منابع طبیعی میگویند منابع طبیعی را اجتماعی میکنیم و در عمق محیطها میبریم تا مردم با فرهنگ منابع طبیعی آشنا شوند.
وی تاکید کرد: اجتماعی کردن منابع طبیعی به مفهوم تکه تکه کردن آن نیست. باید فرهنگسازی را از حفاظت منابع طبیعی شروع کنیم.
رئیس کمیته منابع طبیعی مجلس ادامه داد: قطعا نظر سازمان منابع طبیعی هم همین است که از حفاظت شروع کند. اول باید میراث ارزشمندی که داریم را حفظ کنیم و همزمان در صدد توسعه این مجموعه باشیم. یک نکتهای که بهعنوان کارشناس منابع طبیعی حس میکنم آن است که متاسفانه همیشه جو گیر شدهایم.
وی افزود: وقتی به آبخیزداری فکر میکنیم بیابان را فراموش میکنیم و در زمان تمرکز بر اصلاح و احیای مراتع و سامانهای عرفی، مردم فراموش میشوند.
جلالی بیان کرد: اعتقاد من این است که در حوزه منابع طبیعی باید جامعنگر باشیم. طرحهایمان هم جامع باشد و با رویکرد حفاظت و بعد توسعه منابع طبیعی به طرحها توجه کنیم.