هزینه خورد و خوراک یک خانواده ۴ نفره چقدر است؟
یک خانواده چهار نفره در سال ۱۴۰۴ برای تأمین خوراک ماهانه باید بیش از ۱۴ میلیون تومان هزینه کند. عددی که نشان میدهد سفره ایرانیها هر روز کوچکتر و سادهتر شده است.

در سال ۱۴۰۴ قیمت مواد غذایی رکوردهای تازهای زده است. یک خانواده ۴ نفره حالا برای پر کردن سفره خود باید رقمهای سنگینی در ماه خرج کند. این گزارش نگاهی دارد به جزئیات هزینههای خورد و خوراک ماهانه ایرانیها که حالا تبدیل به دغدغه بسیاری از شهروندان شده است.
بار سنگینترین اقلام اصلی سفره
نان ایرانی و برنج خارجی همچنان اصلیترین اجزای سفره خانوار ایرانی در سال ۱۴۰۴ هستند. در لیست اقلام یک خانواده چهار نفره نان ایرانی حدود ۸ کیلو و ۷۰۰ گرم در ماه مصرف میشود. قیمت هر کیلو نان به طور متوسط ۶۳ هزار تومان ثبت شده است.
با این حساب چهار نفر باید حدود ۲۵۲ هزار تومان فقط برای نان هزینه کنند. برنج خارجی درجه یک هم بخش بزرگی از سبد غذایی را به خود اختصاص داده است.
یک خانواده باید حدود ۱۰ کیلو برنج در ماه تهیه کند. قیمت هر کیلو برنج خارجی ۱۷۲ هزار تومان ثبت شده است. این رقم معادل ۶۶۸ هزار تومان در ماه برای یک خانواده چهار نفره هزینه دارد.
گوشت قرمز و مرغ، یک رویای دست نیافتنی
گوشت گوساله و مرغ روزگاری از اجزای ثابت غذای خانوار ایرانی بودهاند. حالا خرید گوشت قرمز به یک تصمیم اقتصادی پرریسک و مهم تبدیل شده است.
قیمت هر ۹۰۰ گرم گوشت گوساله ۶۰۰ هزار تومان تمام میشود. با توجه به نیاز خانوار چهار نفره جمع هزینه گوشت قرمز به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار در ماه تومان میرسد.
مرغ هم به عنوان جایگزین ارزانتر گوشت قرمز معرفی میشود. قیمت ۸۰۰ گرم مرغ حدود ۱۷۱ هزار تومان است. این میزان ماهانه برای چهار نفر به حدود ۶۸۴ هزار تومان میرسد.
لبنیات؛ ضروری ولی گران
شیر و ماست پاستوریزه بخش مهمی از رژیم غذایی خانوار محسوب میشوند. یک خانواده چهار نفره در ماه به ۴ لیتر شیر نیاز دارد.
قیمت هر لیتر شیر نیز حدود ۱۹۸ هزار تومان است. این رقم جمعا به ۷۹۲ هزار تومان میرسد. ماست پاستوریزه هم با ۲ کیلو مصرف ماهانه قیمت ۱۴۹ هزار تومان برای هر کیلو را دارد. بنابراین مجموع هزینه ماست برای چهار نفر به ۵۹۷ هزار تومان میرسد.
پروتئین جایگزین
تخممرغ ماشینی و پنیر ایرانی از جمله منابع پروتئینی جایگزین برای گوشت به شمار میروند. یک خانواده چهار نفره حدود یک کیلو و ۲۰۰ گرم تخممرغ در ماه نیاز دارد.
طبق مشاهدات میدانی قیمت هر کیلو تخممرغ ۱۳۰ هزار تومان گزارش شده است. پنیر ایرانی هم با مصرف ۷۵۰ گرم برای هر نفر و قیمت هر کیلو ۱۳۶ هزار تومان، برای چهار نفر حدود ۵۴۵ هزار تومان هزینه دارد.
کره و روغن، ۲ قلم پرچرب
کره پاستوریزه حیوانی یکی از اقلام گرانقیمت سفره خانوار شده است. به طور متوسط ایرانیها در ماه حدود ۷۵۰ گرم کره مصرف میکنند. هر ۷۵۰ گرم کره دستکم ۴۹۵ هزار تومان قیمت دارد.
هزینه کره برای چهار نفر حدود ۱ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان برآورد شده است. روغن مایع هم از دیگر اقلام ضروری آشپزخانه است. یک خانواده چهار نفره یک لیتر روغن در ماه نیاز دارد. قیمت هر لیتر حدود ۷۰ هزار تومان است. در مجموع خانوار برای روغن حدود ۲۸۰ هزار تومان پرداخت میکند.
میوه و سبزیجات، گرانتر از همیشه
مصرف سیب یا موارد مشابه آن ۳ کیلوگرم برای هر ماه برآورد شده است. قیمت هر کیلو ۱۸۰ هزار تومان بوده و در مجموع خانوار باید ۷۲۰ هزار تومان هزینه کند.
پرتقال یا معادل آن هم با همین میزان مصرف و قیمت هر کیلو ۲۱۰ هزار تومان به ۸۴۰ هزار تومان میرسد.
سبزیجات تازه با مصرف ۲ کیلو و ۱۰۰ گرم و قیمت هر کیلو ۱۲۶ هزار تومان، برای چهار نفر در ماه ۵۰۴ هزار تومان خرج میتراشد.
عدس و لوبیا در خط مقدم
عدس و لوبیا قرمز همچنان جایگاه ویژهای در سفره ایرانیها دارند. هر خانواده چهار نفره حدود ۹۰۰ گرم لوبیا قرمز نیاز دارد. قیمت هر کیلو لوبیا قرمز ۲۹۸ هزار تومان تخمین زده شده است. ضمن اینکه لوبیا بالاترین نرخ تورم را بین اقلام خوراکی در ۱۰سال اخیر را به خود اختصاص داده است.
مجموع هزینه به یک میلیون و ۱۹۴ هزار تومان میرسد. عدس هم با قیمت هر کیلو ۲۱۹ هزار تومان و مصرف ۹۰۰ گرم، حدود ۸۷۹ هزار تومان هزینه در بر خواهد داشت.
لپه هم حدود ۹۰۰ گرم در ماه مصرف میشود. قیمت هر کیلو لپه ۲۲۷ هزار تومان گزارش شده است. برای چهار نفر حدود ۹۱۱ هزار تومان هزینه در نظر گرفته میشود.
چای و شکر فراموش نشود
چای و شکر دو قلم کوچک ولی ثابت در سبد خانوار هستند. مصرف چای به ازای هر نفر حدود ۴۵۰ گرم در ماه تخمین زده شده است. قیمت هر کیلو چای ۲۹ هزار تومان ثبت شده است.
مجموع هزینه چای برای چهار نفر ۱۱۷ هزار تومان میشود. شکر هم با همین میزان مصرف و قیمت مشابه، هزینهای حدود ۱۱۷ هزار تومان به خانواده تحمیل میکند.
۱۴ میلیون تومان فقط برای خوراک
اگر تمام این اقلام را جمع کنیم، هزینه ماهانه خوراک یک خانواده چهار نفره در اردیبهشت ۱۴۰۴ حدود ۱۴ میلیون و ۱۹۷ هزار تومان برآورد میشود.
البته این رقم تنها مربوط به خوراک پایه بوده و هزینههای مسکن، حملونقل، بهداشت و آموزش در این محاسبه لحاظ نشده است.
با این سطح هزینه، امرار معاش کاملا معمولی برای بسیاری از خانوادهها به یک چالش جدی تبدیل شده است. افزایش قیمت مواد غذایی، سبد مصرفی خانوار را روزبهروز محدودتر کرده است.
حالا بسیاری از مردم مجبور شدهاند سهم اقلامی مثل گوشت قرمز، لبنیات یا میوه را کاهش دهند تا بتوانند هزینههای دیگر زندگی را پوشش دهند.