تراژدی شکست 90 درصدی استارتاپ‌ها
آمارها حاکی از این است که حدود 90 درصد از استارتاپ‌های ایرانی در سال‌های ابتدایی فعالیت خود شکست می‌خورند.
به گزارش سرویس اقتصادی آوش، برخی استارتاپ‌ها در مراحل اولیه با استقبال خوب بازار روبه‌رو می‌شوند اما به دلیل گسترش سریع و نداشتن استراتژی‌های مالی مناسب، در مسیر شکست قرار می‌گیرند. این اتفاق در شرایط اقتصادی و مالی ایران که بسیاری از کسب‌وکارها برای ادامه حیات خود با مشکلات نقدینگی مواجه هستند، خطر بیشتری دارد.
مشکلات سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها
یکی از دلایل اصلی شکست استارتاپ‌ها، عدم دسترسی به سرمایه و منابع مالی کافی است. در کشورهای توسعه‌یافته، سرمایه‌گذاران خطرپذیر نقش مهمی در تامین مالی استارتاپ‌ها دارند. طبق گزارشی از «انجمن جهانی سرمایه‌گذاری خطرپذیر» بیش از ۴۰ درصد از استارتاپ‌ها در آمریکا به دلیل مشکلات مالی و نداشتن سرمایه کافی شکست می‌خورند.
اگرچه در ایران بخش سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال رشد است، اما همچنان بسیاری از استارتاپ‌ها از کمبود سرمایه رنج می‌برند. تعداد سرمایه‌گذاران خطرپذیر در ایران کم است و بسیاری از استارتاپ‌ها به دلیل نداشتن تجربه در جذب سرمایه یا ناتوانی در ارائه طرح‌های تجاری موفق، نمی‌توانند به راحتی سرمایه جذب کنند.
چالش‌های فناوری و دسترسی به اینترنت
یکی از موانع اصلی برای استارتاپ‌ها در ایران، کیفیت پایین اینترنت و عدم دسترسی به زیرساخت‌های فناوری مناسب است. بسیاری از استارتاپ‌های فعال در حوزه فناوری و اینترنت با مشکلاتی نظیر کندی اینترنت، محدودیت‌های دسترسی به ابزارها و نرم‌افزارهای پیشرفته و مشکلات امنیتی مواجه هستند. این مسائل باعث می‌شود تا سرعت پیشرفت استارتاپ‌ها کاهش یابد و آنها نتوانند به رقابت با استارتاپ‌های جهانی بپردازند.
در سطح جهانی استارتاپ‌هایی که در کشورهایی با دسترسی راحت به اینترنت و تکنولوژی‌های پیشرفته قرار دارند، شانس بیشتری برای موفقیت دارند. استارتاپ‌های آمریکایی و اروپایی به راحتی می‌توانند به‌روزترین تکنولوژی‌ها و ابزارهای تحلیلی را در اختیار داشته باشند، در حالی که استارتاپ‌های ایرانی به دلیل تحریم‌ها و مشکلات زیرساختی به این منابع دسترسی ندارند.
نقش کلیدی تیم موسس و مدیریت
مدیریت ضعیف و ناهماهنگی تیم‌های موسس یکی از دلایل اصلی شکست استارتاپ‌ها است. بسیاری از استارتاپ‌ها به دلیل نبود تیم کاری متعهد و با مهارت‌های مکمل با مشکلات جدی در اجرا و توسعه مواجه می‌شوند. حدود ۲۵ درصد از استارتاپ‌ها در جهان به دلیل مشکلات مدیریتی و عدم هماهنگی میان اعضای تیم شکست می‌خورند.
در ایران نیز این مسئله بویژه در استارتاپ‌های نوپا شایع است. نبود تجربه در مدیریت کسب‌وکار و نداشتن دانش کافی در زمینه‌های مختلف مانند بازاریابی، مالی، منابع انسانی و فناوری، باعث می‌شود تا تیم‌های موسس نتوانند در مدت زمان کوتاه، استارتاپ را به رشد پایدار برسانند.
شرایط پیچیده ایران در مقایسه با کشورهای پیشرفته
در کشورهایی مانند آمریکا، آلمان و انگلستان، استارتاپ‌ها از حمایت‌های فراوانی برخوردارند. در این کشورها سیستم‌های آموزشی و پژوهشی قوی، دسترسی به سرمایه‌های خطرپذیر و شبکه‌های گسترده‌ای از متخصصان و مشاوران به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا با چالش‌های کمتری روبه‌رو شوند و فرصت‌های بیشتری برای موفقیت پیدا کنند. بعلاوه، در این کشورها نهادهای دولتی و خصوصی نیز برنامه‌هایی برای حمایت از استارتاپ‌ها در نظر گرفته‌اند.
در ایران جز برخی حمایت‌های دولتی و نهادی، استارتاپ‌ها در شرایط سخت‌تری بویژه در زمینه تامین مالی و دسترسی به زیرساخت‌ها فعالیت می‌کنند. این تفاوت‌ها باعث شده است که نرخ شکست استارتاپ‌ها در ایران نسبت به کشورهای پیشرفته بالاتر باشد.
از تجارب جهانی غفلت نکنید!
برای کاهش نرخ شکست استارتاپ‌ها در ایران و افزایش شانس موفقیت آنها، پیشنهاداتی مانند افزایش دسترسی به سرمایه‌گذاران خطرپذیر، بهبود زیرساخت‌های فناوری و اینترنت، ایجاد شبکه‌های مشاوره‌ای قوی و آموزش‌های مدیریتی برای بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها ضروری به نظر می‌رسد. علاوه بر این بهبود فضای قانونی و کاهش بروکراسی اداری می‌تواند نقش مهمی در تسهیل روند تاسیس و رشد استارتاپ‌ها داشته باشد.
با بهره‌برداری از تجارب جهانی به‌منظور کاهش نرخ شکست استارتاپ‌ها و با استفاده از از ظرفیت‌های دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و بخش خصوصی می‌توان فضایی مساعد برای رشد این کسب‌وکارها فراهم کرد.
