۲ غول اقتصادی سعودی در سراشیبی سقوط

شرکت نفتی آرامکو عربستان، که روزگاری به عنوان یکی از قدرتمندترین بازیگران بازار انرژی شناخته می‌شد، حالا با افت چشمگیر ارزش سهام و سوددهی مواجه شده است.طبق گزارش منتشر شده در بلومبرگ، سهام آرامکو طی ماه‌های اخیر حدود ۱۴ درصد کاهش یافته؛ این در حالی است که رقبای غربی آن مانند شِل و اکسون موبیل روندی صعودی در پیش گرفته‌اند.

ارزش بازار آرامکو که در اوج خود به حدود ۲.۴ تریلیون دلار می‌رسید، اکنون به ۱.۵۵ تریلیون دلار کاهش یافته است؛ یعنی بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار از ارزش این غول نفتی از بین رفته است. این وضعیت نگرانی‌هایی درباره توان دولت عربستان برای اجرای برنامه‌های بلندپروازانه اصلاحات اقتصادی موسوم به «چشم‌انداز ۲۰۳۰» ایجاد کرده، چرا که فروش سهام آرامکو یکی از مهم‌ترین منابع مالی دولت به شمار می‌رود.

هم‌زمان با کاهش قیمت نفت خام به زیر سطح ۹۲ دلار به ازای هر بشکه – سطحی که عربستان برای تراز کردن بودجه‌اش نیاز دارد – گمانه‌زنی‌ها درباره فروش سهام جدید از سوی دولت افزایش یافته؛ موضوعی که می‌تواند ارزش سهام آرامکو را بیش از این هم تحت‌فشار قرار دهد.

آرامکو: ۲۲ درصد کاهش سود داشته‌ایم

شرکت آرامکو نیز خودش امروز سه شنبه اعلام کرد که در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵، سود خالص شرکت نفتی آرامکو عربستان به ۲۲.۷ میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد کاهش داشته است. این کاهش عمدتاً به دلیل افت قیمت نفت خام بوده، به‌طوری‌که میانگین قیمت فروش هر بشکه نفت از ۸۵.۷ دلار در سال گذشته به ۶۶.۷ دلار کاهش یافته است. این افت قیمت تأثیر زیادی بر درآمد و سودآوری شرکت داشته است.

با وجود کاهش سود، آرامکو اعلام کرده که ۲۱.۳ میلیارد دلار سود سهام پرداخت می‌کند که شامل ۲۰۰ میلیون دلار پاداش عملکردی نیز می‌شود. همچنین این شرکت پیش‌بینی کرده که مجموع سود‌های پرداختی در سال ۲۰۲۵ حدود ۸۵.۴ میلیارد دلار خواهد بود؛ رقمی که نسبت به سال ۲۰۲۴، حدود ۳۷ درصد کاهش دارد.

در کنار آرامکو، شرکت پتروشیمی سابک نیز سال دشواری را پشت سر گذاشته است. سابک برای سومین فصل پیاپی با زیان خالص مواجه شد. در سه‌ماهه اخیر، این شرکت بیش از ۱.۱ میلیارد دلار ضرر ثبت کرده؛ در حالی که تحلیل‌گران انتظار سودی حدود ۱.۱ میلیارد دلار داشتند. علت این ضرر عمدتاً به مازاد عرضه جهانی و کاهش تقاضا در بازار مواد شیمیایی بازمی‌گردد.

در پاسخ به این چالش‌ها، سابک برخی واحدهای تولیدی خود در اروپا را تعطیل کرده و به بازنگری در ساختار عملیاتی خود پرداخته است. همچنین برنامه‌هایی برای عرضه عمومی بخش گازهای صنعتی شرکت در دست بررسی است.این افت هم‌زمان در دو غول اقتصادی عربستان، نشانه‌ای از فشارهای اقتصادی عمیق‌تر بر پروژه‌های جاه‌طلبانه محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی و وابستگی شدید این کشور به درآمدهای نفتی است – آن هم در شرایطی که بازار انرژی جهانی به سمت بی‌ثباتی بیشتر پیش می‌رود.

منبع: فارس