از ازدواج اجباری تا اعتیاد زن جوان

مریم  با حالتی درمانده وارد اتاق مشاوره شد ودرحالیکه دستانش را بهم گره زده بود و رنگ بر رخسار نداشت او بار دار بود روی صندلی نشست و پس از چند دقیقه سکوت گفت :من ۲۰ساله  هستم ودر خانواده ای سطح پایین به دنیا آمدم. من اولین فرزند خانواده بودم، پدرم کارگر بود و تریاک مصرف می کرد و تقریبا با مادرم همیشه سر این موضوع اختلاف داشتند و مدام با هم درگیر می شدند تا حدی که دیگر روز و شب نداشتیم، دو خواهر کوچکتر از خودم هم داشتم، یک روز به خانه مادربرزگم در شهرستان رفتیم که من به اصرار خودم در آنجا ماندم و خانواده ام بازگشتند متاسفانه در راه بازگشت ماشین آنها با یک تریلری تصادف کرد و همه اعضاء خانواده ام را یک جا ازدست دادم.

 آن زمان من کلاس اول راهنمایی را تمام کرده بودم و می خواستم به کلاس دوم راهنمایی بروم با این اتفاق دیگر نتوانستم ادامه تحصیل بدهم، دیوانه شده بودم هیچ کسی نمی توانست مرا آرام کند واز لحاظ روحی ضربه ی شدیدی خوردم. دوستانی دور و برم بودند که آنها هم از خانواده خوبی نبودند همان ها پیشنهاد دادند که برای تسکین دردهایم مواد مخدر مصرف کنم تا شاید آرام شوم من هم ابتدا از هرویین شروع کردم کمی بهتر شدم . 14 سالم بود که مجبور شدم ازدواج کنم آن هم با مردی که خودش هم اعتیاد داشت با این اوصاف نه تنها مصرف موادم کم نشد بلکه زمنیه مساعدتر شد و با همسرم با هم مصرف می کردیم تا اینکه باردار شدم و با به دنیا آمدن فرزندم با همسرم تصمیم به ترک مواد گرفتیم و تقریبا موفق هم شدیم و 4 سال پاک پاک بودیم ولی دوباره وسوسه شدم و اینبار شیشه و هرویین مصرف می کنم اما دیگر از این وضعیت خسته شده ام دچارتوهم شده ام و هر چیزی را به شکل انسان می بینم و با آن صحبت می کنم و می خواهم بخاطر فرزندم و بعد بخاطر خودم ترک کنم به اینجا آمده ام تا شما مرا راهنمایی کنید که چه کار کنم . 

نظر کارشناسی: لیلا اصغری مشاور خانواده

 اعتیاد یکی از آسیب های اجتماعی است که سلامت فرد، خانواده و جامعه را به خطر می اندازد. 

فرد مورد نظر به دلیل ازدست دادن تمام اعضای خانواده ومشکلات روحی بعد آن سانحه (افسردگی) به پیشنهاد دوستان برای رهایی ازاین مشکل به سمت مواد مخدر روی آورده، و سرپرست مناسبی بعد از مرگ پدر و مادر نداشته که او را از رفت و آمد با دوستان ناباب منع کند. پدرش  نیز در گذشته اعتیاد داشته و الگویی غلط برای او بوده وبعد از ازدواج نیز به دلیل اعتیاد همسر همچنان به مصرف مواد ادامه داده است چه بسا که اعتیاد همسرش زمینه را برای او مساعد تر کرده است.

اقدامات پیشگیرانه:

اولیه: 

1)  لزوم آموزش و اطلاع رسانی در خصوص آشنا کردن فرزندان از خطرات وعواقب اعتیاد ومواد مخدر.

2) آموزش ویژگی وخصوصیات دوست خوب وبد در مدارس به دانش آموزان ودربین خانواده هاتوسط والدین

3) لزوم آموزش مهارتهای زندگی چون مهارتهای کنترل هیجانات مثبت و منفی، مدیریت و تنظیم هیجانات در خانواده و مدارس.

4) اتخاذ شیوههای صحیح و آموزش به خانواده هایی که یکی از اعضای خانواده درگیر اعتیاد است.

ثانویه:

1) اجرای آزمون ام. ام. پی. آی. برای بررسی مشکلات احتمالی.

2)  ارجاع مراجع به روانپزشک جهت انجام اقدامات درمانی

3) ادامه روند مشاوره

ثالثیه:

1) اصلاح سبک زندگی افراد آسیب پذیر با مراجعه به موقع به مراکز مشاوره

2) تقویت مهارت های زندگی

3) مراقبت و پیگیری سیر درمان در جهت جلوگیری از عوارض احتمالی ناشی از اعتیاد

7) عدم توانایی والدین در برقراری ارتباط موثر با نوجوان

عوامل روانی:

بر اساس ارزیابی انجام شده و اخذ آزمون ام. ام. پی. آی. مراجع دارای افسردگی می باشد.

عوامل اجتماعی:

1)عدم آموزش صحیح در نوجوانان و آگاه سازی از عواقب فراراز منزل 

2)افزایش نا هنجاری های اجتماعی، ضد ارزش هایی مانند بدحجابی و مد گرایی و ...

3) عدم آموزش صحیح مهارت های زندگی از طریق رسانه های جمعی

4) عدم وجود امکانات تفریحی، فرهنگی، ورزشی در اکثر مناطق و در دسترس بودن انواع مختلف مواد های مخدر.

آسیب های رایج بعدی:

1) فرار مجدد از خانه زیرا که باز در همان شرایط قرار می گیرد چه بسا که به خاطر فرار رفتار بدتری با او داشته باشند.

2) احتمال خود کشی مراجع 

3) اگرخانواده وی را با محبت و توجه پذیرا نباشند و توهین ها و تحقیرها ادامه داشته باشد عاقبت خوبی درانتظار این نوجوان نمی باشد و ممکن است  دوباره از منزل فرار کند وعواقب فرار را تجربه کند از قبیل روسپیگری ، سرقت ، باندهای فساد و فحشاء و....

اقدامات پیشگیرانه:

اولیه:

1) لزوم آموزش مهارت های زندگی از طریق رسانه های جمعی

2) لزوم برگزاری جلسات آموزشی (عواقب فرار ) در مدارس و دانشگاه

3) لزوم آموزش والدین در برخورد صحیح با نوجوانان در بحران بلوغ 

4) حمایت از فرزندان طلاق 

ثانویه:

1) کمک به رهگیری نقاط ضعف در احساس خویش 

2) شناساندن طرحواره های اولیه زندگی

3) کمک به اعتقادات معنوی

4) کمک به تقویت بنیاد خانواده

ثالثیه:

1) دعوت از پدر مراجع برای پیگیری و بهبود روابط فردی و حمایت از مراجع در محیط خانه 

2)ادامه روند مشاوره برای خانم برای عبور کردن از این مرحله و مشکلات بعد از آن که گریبان گیرش خواهد شد.

اقدامات انجام شده توسط مرکز مشاوره و یا دوایر مددکاری برای کیس ویژه :

ادامه روند مشاوره و دعوت از پدر برای حضور در جلسات مشاوره

مراجع برای  پذیرش و فراهم کردن محیطی امن برای بازگشت مراجع  به خانه

منبع: رکنا