چطور دوباره به زندگی عادی برگردیم؟
با آنکه جنگ‌ها پایان می یابند اما درد و رنج‌هایشان تا سال‌ها باقی می‌مانند، چگونه آنها را فراموش کنیم؟
وقتی جنگ روی زمین تمام می‌شود، تازه جنگ در ذهن خیلی از ما آدم‌ها شروع می‌شود. خیلی از ما با یادآوری آن لحظات پر از ترس، استرس و وحشت تا عمق وحشت سفر می‌کنیم، بی‌خوابی، کابوس‌های شبانه، احساس بیگانگی و مشکلات عاطفی، بی‌علاقگی به زندگی وحتی مشکلات فراوان در زندگی زناشویی و ... از جمله عوارض این آسیب‌های روانی است، اختلالی که از آن به عنوان PTSD یا اختلال استرس پس از سانحه یاد می‌شود، این عوارض در مورد کودکان بسیار دردناک‌تر است، آنها ممکن است دچار شب ادراری شده، از جامعه دوستان‌شان جدا شده و منزوی شوند و حتی دچار سوءرفتار شوند. اما برای بازگشت دوباره به زندگی بعد از پایان بحران‌ها و از جمله جنگ چه باید کرد؟
PTSD چیست؟ اختلال استرس پس از سانحه
پس از هر نوع سانحه‌ای مانند جنگ یا بلایایی طبیعی مانند سیل و زلزله، تجاوز، تصادف و … ممکن است فرد آسیب دیده دچار علائمی شود که به آن اختلال «استرس (اضطراب) پس از سانحه» گفته می‌شود.
«اختلال اضطراب پس از سانحه» عبارت است از داشتن احساساتی از جمله ترس شدید و وحشت ناشی از تهدیدات مختلف از جمله مرگ غیر منتظره نزدیکان، تصادف، جنگ یا بلاهای طبیعی که فراتر از طاقت و ظرفیت روانی فرد است.
این اضطراب معمولا پس از وقوع حادثه‌ای دردناک برای فرد رخ می‌دهد و مهمترین ویژگی آن نیز اضطراب دائمی، افسردگی زیاد و تجربه دوباره حادثه در خواب و بیداری است.
چه علائمی دارد؟
اضطراب پس از حادثه اگر چه در هر فرد ممکن است با دیگری متفاوت باشد اما علائم شاخصی دارد که در بیشتر افراد دیده می شود از آن جمله است تکرار دائمی کابوس‌های شبانه ، فلاش‌بک‌ها و این احساس که رویداد دوباره اتفاق می‌افتد، هجوم مداوم افکار ترسناک، پریشانی شدید عاطفی یا واکنش‌های فیزیکی به آنچه که فرد را به یاد رویداد آسیب‌زا می‌اندازد، امتناع از صحبت در مورد رویداد، به هم ریختگی عصبی و واکنش شدید در مواجهه با موقعیت‌هایی که فرد را به یاد رویدادی که بر او گذشته می‌اندازند از جمله مهمترین عوارض هستند.
در کنار این عوارض، احساس گناه و سرزنش خود، جدایی و بیگانگی از دیگران و بی‌حسی عاطفی و ذهنی، از دست دادن علاقه به زندگی، عدم تمرکز ، روبرو شدن با مشکلاتی چون افسردگی، فوبیا و اضطراب، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری و طغیان عصبانیت، افزایش حساسیت به خطرات احتمالی، احساس تنش و اضطراب مزمن، تعریق، لرزش، سردرد، سرگیجه، مشکلات معده و درد قفسه سینه ، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن که منجر به بروز عفونت‌های مکرر می‌شود از دیگر عوارضی است که در این اختلال در تمام سنین دیده می شود.
کودکان و نوجوانان چگونه به خطر می‌افتند؟
شب ادراری، ناتوانی در صحبت کردن، چسبیدن بیش از حد به یک بزرگسال و نیز احساس ترس، غم، اضطراب و انزوا، احساس کم‌ارزشی، بروز رفتارهای پرخاشگرانه و صدمه به خود و در نهایت رفتن به سراغ سوءمصرف مواد مخدر یا الکل از جمله عوارضی است که کودکان و نوجوانان در صورت ابتلای به این اختلال با آن روبرو می شوند.
البته نکته‌ای که درباره اختلال اضطراب پس از حادثه باید به آن توجه داشت این است که این عوارض باید بعد از گذشت مدتی از پایان بحران همچنان ادامه داشته باشند و مثلا با گذشت دو ماه از پایان بحران فرد همچنان درگیر باشد.
7 راه برای اینکه از رنج و درد بکاهیم؟
احساسات‌تان را بپذیرید
خشم، ترس، بی حسی تا مدتی از گذشت حادثه تلخ عادی و طبیعی است، این احساسات‌تان را بپذیرید و سرکوب نکنید.
تنفس عمیق، معجزه می‌کند
هنگامی که دچار استرس شدید شدید، نفس عمیق یکی از مهمترین راهکارها برای رهایی از این تنش و اختلال است.
بی‌خیال خبرهای بد
بعد از پایان جنگ و حوادث ناگوار اگر احساس می کنید عوارض بالا را دارید پیگیری اخباری را که شما را یاد آن حوادث تلخ می اندازند را متوقف کنید
به زندگی عادی برگردید
بدن انسان متوجه می شود که آیا او استرس دارد یا آنکه در شرایطی عادی دارد زندگی می گذراند، برای این که بدن‌تان از این درد و رنج رها شود، به شرایط عادی زندگی برگردید، با دوستان و آشنایان رفت و آمد کنید، غذاهایی را که دوست دارید بخورید، ورزش کنید و ...
گذشته را شخم نزنید
برای آنکه بتوانید از شر این اختلال راحت شوید، دائما در ذهن‌تان به گذشته بازنگردید، بگذارید ذهن‌تان به آرامی آنها را فرامش کند، سعی کنید هرچه شما را به یاد آن خاطره تلخ می اندازد از فیلم گرفته تا کلمات و جملاتی که شما را به یاد آن حادثه می اندازد دوری کنید.
ارتباطات اجتماعی‌تان را تقویت کنید
در این شرایط سعی کنید که ارتباطات اجتماعی‌تان با خانواده و دوستان را گسترش دهید ، این ارتباطات می توانند در رفع این اختلال تاثیر بسیار زیادی بگذارد.
به حال فکر کنید
برای رهایی از شر این اختلال سعی کنید روی زمان حال متمرکز شوید و فکر کنید که همه دردها به پایان رسیده است و اکنون زمان آغاز زندگی دوباره است.
خدا و خدا
در این شرایط سعی کنید قدرت مطلق را بیش از قبل به خاطر داشته باشید، اینکه او هست و می‌تواند در هر شرایطی کمک‌مان کند باعث تسکین قلب و روح‌تان می‌شود.
به مشاور مراجعه کنید
مهمترین بخش برای کاستن از درد و رنجی که خاطرات گذشته بر دوشتان می گذارد، مراجعه به مشاور و روانشناسان و روانپزشکان است.
