تاج، جام جهانی و یک ویزای گمشده
در حالی که تیم ملی ایران یکی از نخستین صعودکنندگان به جام جهانی ۲۰۲۶ بود، حالا ماجرا نه درباره آمادهسازی و برنامههای تیم، بلکه حول یک مسئله عجیب میچرخد: صدور محدود و گزینشی ویزا از سوی آمریکا برای افراد اعزامی به مراسم قرعهکشی.
با نزدیک شدن به ۱۴ آذر، روز قرعهکشی جام جهانی در واشنگتن، فدراسیون فوتبال ایران طبق روال، اسامی ۹ نفر را برای حضور در این مراسم آماده و مدارک آنها را برای دریافت ویزا ارسال کرد. در ابتدا همه چیز امیدوارکننده بود؛ تصور میشد روند صدور ویزا برای اعضای تیمهای حاضر در جام جهانی سادهتر باشد. اما به مرور مشخص شد آمریکا با سختگیریهای پیدرپی تنها برای بخشی از این افراد روادید صادر کرده و از دادن ویزا به عدهای دیگر امتناع کرده است. در میان این افراد، نامی دیده میشود که انتظارش نمیرفت: مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران.
وقتی نام رئیس فدراسیون در فهرست ممنوعهها قرار میگیرد
پیش از این شایعه شده بود افسر امنیتی تیم ملی شانس دریافت ویزا ندارد؛ موضوعی که سابقهاش نیز روشن است. اما کمتر کسی فکر میکرد در کنار او، نام رئیس فدراسیون فوتبال هم با مخالفت سفارت آمریکا مواجه شود. خصوصاً آنکه مسئولان آمریکایی پیشتر تأکید کرده بودند برای افراد مرتبط با جام جهانی مانعی ایجاد نمیکنند و قرار نیست محدودیتهای ویژهای شامل حال فدراسیونها شود.
سایه قانون ترامپ بر ماجرا
برای درک ریشه ماجرا، باید سری به مصوبهای زد که در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ تصویب شد؛ قانونی که صدور ویزا برای شهروندان برخی کشورها، از جمله ایران را محدود میکرد.
با این حال بهدلیل میزبانی آمریکا در دو رویداد بزرگ یعنی جام جهانی و المپیک، بندی به این قانون افزوده شد که ورزشکاران، خانوادههایشان و مسئولان فدراسیونها را از این محدودیت معاف میکرد.از همین بند بود که تصور میشد رئیس فدراسیون فوتبال ایران بدون مشکل ویزا بگیرد؛ اما حالا مشخص شده او هم از این معافیت بهرهمند نشده است.
آیا سوابق خدمتی دخیل بوده؟
عدم صدور ویزا برای ورزشکاران ایرانی سابقهای طولانی دارد؛ بارها سرمربیان، ورزشکاران تیمهای ملی و حتی تیمهایی که راهی تورنمنتهای جهانی در آمریکا بودهاند با همین مانع مواجه شدهاند.
پروندههای گذشته نشان میدهد یکی از دلایل تکراری مخالفت با صدور ویزا «سوابق خدمتی یا محل انجام خدمت سربازی» است؛ مسئلهای که در مورد مهدی تاج نیز مطرح شده و احتمالاً یکی از دلایل اصلی است.
حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که سوابق خدمتی یا تحریمهای آمریکا دلیل اصلی بودهاند، باز هم جایگاه بینالمللی تاج این پرونده را عجیبتر میکند. او تنها رئیس فدراسیون فوتبال ایران نیست؛ بلکه نایبرئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا و عضو کمیته برگزاری مسابقات فیفاست؛ دو سمت که معمولاً در سطح جهانی با موانع چنین سفرهایی روبهرو نمیشوند.
به همین دلیل است که گفته میشود حتی فشار و پیگیری فیفا نیز نتوانسته نظر مسئولان آمریکایی را تغییر دهد و محدودیت اعمالشده را بردارد؛ موضوعی که عملاً حضور رئیس فدراسیون فوتبال ایران در مراسم قرعهکشی را غیرممکن کرده است.
یک سؤال بزرگ پیش از قرعهکشی
حالا تنها چند روز مانده تا مراسم قرعهکشی جام جهانی، در حالی که تیم ملی در انتظار شناخت رقبایش است، پرسشی دیگر بر سر زبانها افتاده: چطور ممکن است یکی از اعضای رسمی ساختار بینالمللی فوتبال نتواند به کشوری برود که یکی از میزبانان جام جهانی است؟
پاسخی روشن وجود ندارد؛ اما آنچه مشخص است، این است که این اتفاق حاشیهای پیش از یک رویداد بزرگ را برای فوتبال ایران رقم زده؛ حاشیهای که شاید اثراتش فراتر از یک مراسم تشریفاتی باشد.