نتانیاهو پیش به سوی آرزوهای محال!

در بیانیه‌ای که کابینه امنیتی اسرائیل منتشر کرده است، اعلام شد «جنگ در شهر غزه با 5 اصل خاتمه خواهد یافت.» نگاهی به این پنج اصل نشان می‌دهد، این اهداف تقریبا مشابه اهدافی است که نتانیاهو در آغاز جنگ غزه اعلام کرده بود اما با گذشت 22 ماه از جنگ هنوز محقق نشده اند.

این اصول عبارتند از (1) خلع سلاح حماس (2) بازگرداندن همه اسرا اعم از زنده و مرده (3)  غیرنظامی‌سازی نوار غزه (4) کنترل امنیتی اسرائیل بر نوار غزه (5) وجود یک دولت غیرنظامی جایگزین که از حماس یا تشکیلات خودگردان فلسطین نباشد.

نتانیاهو در مصاحبه‌ای با شبکه خبری فاکس نیوز آمریکا نیز مدعی شد، بعد از برآورده شدن 4 اصل نخست اسرائیل کنترل سراسر غزه را به «نیروهای عربی» خواهد سپرد.

موانع نظامی نتانیاهو

طرحی که نتانیاهو ارائه کرده و کابینه امنیتی به عبارتی مجبور به تایید آن شده، آنقدر غیرواقعی و دست‌نیافتنی است که در همان فرایند نشست، ایال زمیر، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، مخالفت خود با آن را اعلام کرد. این در حالی بود که پیشتر «بی‌بی» او را تهدید کرده بود در صورت مخالفت بهتر است استعفا کند.

با این حال او حرف خود را زد و گفت:‌ «این طرح جان اسرا را به خطر می‌اندازد. هیچ تضمینی وجود ندارد که آنها را از آسیب‌های احتمالی دور نگه داریم. علاوه بر این نیروهای ما خسته شده‌اند، تجهیزات نیاز به تعمیر و به‌روز‌رسانی دارند و در کنار آنها نگرانی‌های حقوق بشری درباره فلسطینیان رو به افزایش است.»

او همچنین برخلاف طرح و نظر نتانیاهو که معتقد است تا 7 اکتبر (15 مهرماه) باید غزه را تصرف کرد، تاکید کرده است تکمیل چنین مرحله‌ای در جنگ حداقل دو سال زمان خواهد برد.

مخالفت‌های جهانی با طرح نتانیاهو

با وجود همه این مخالفت‌ها نتانیاهو همچنان بر طرح خود اصرار ورزید و به تصویب رسید. البته این اصرار بی‌دلیل نیست. نخست وزیر اسرائیل بعد از انتشار تصاویر اسرای اسرائیلی که گرسنه و لاغر شده در حال کندن گور خود در تونل‌های غزه بودند، خود را در شرایط ویژه‌ای دیده است که در آن به زعم خود می‌تواند همسویی آمریکا و اروپا را برای حمله گسترده به غزه و تصرف آن به دست آورد.

هرچند اقدام حماس در انتشار تصاویر آن دو اسیر از مجموع 50 اسیری که در دست دارد، باعث همسویی اروپا با اسرائیل علیه این گروه فلسطینی شد اما اروپا که تازه موتور آن برای واکنش‌های عملی علیه اسرائیل بخاطر مردم غزه روشن شده، قضیه حماس را از مردم غزه جدا کرده است. بر همین اساس نیز شماری از رهبران اروپایی از جمله کی‌یر استارمر، نخست وزیر انگلیس، مخالفت خود با این طرح را اعلام کردند و بر شتاب خود برای راه حل دو کشوری را و شناسایی کشور فلسطین افزودند. در بین این جمع فقط وزارت خارجه آمریکا بود که به طور کامل از موضع نتانیاهو حمایت کرد.

آیا اسرائیل خواهد توانست غزه را تصرف کند؟

 به اعتقاد عوفر گوترمن، تحلیلگر ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل، تل آویو می‌تواند غزه را به صورت نظامی تصرف کند اما این کار در درازمدت برایش هزینه خواهد داشت و می‌تواند پیچیده و مستلزم اشغال طولانی مدت شود.

گوترمن که پیش از این به عنوان تحلیلگر شاخه اطلاعاتی ارتش خدمت می‌کرد، معتقد است رهبری اسرائیل عوامل متعددی از جمله اختلافات سیاسی، فشارهای اقتصادی و نارضایتی عمومی را در نظر گرفت. بویژه که از سوی پایگاه راست‌گرای خود تحت فشار زیادی بود تا موضع تندتری در مورد جنگ اتخاذ کند، موضعی که خود او نیز در طول جنگ به آن گرایش داشت.

چرا فقط شهر غزه؟

بنا بر اخباری که پیشتر منتشر شده بود، اعضای راست افراطی دولت برای اشغال غزه تلاش می‌کردند و طرح‌هایی هم برای تشویق جمعیت آن به ترک کامل این منطقه پیشنهاد می‌دادند. اما به گزارش سایت شبکه خبری سی‌ان‌ان، مخالفت‌های کابینه امنیتی با نتانیاهو او را تحت فشار عظیمی قرار داد. طوری که هرچند اطلاعاتی در دست نیست اما شاید تحت همین فشارها و مخالفت‌ها بود که نتانیاهو سودای تصرف کامل نوار غزه را کنار گذاشت و طرح خود را به تصرف شهر غزه تقلیل داد.

با 5 اصلی که از کابینه امنیتی نتانیاهو خارج شده و همین طور مخالفت‌های جهانی و البته محدودیت‌های ارتش اسرائیل که ایال زمیر بخشی از آنها را بازگو کرد به نظر می‌رسد، طرح نتانیاهو برای اشغال شهر غزه، حداقل در بازه زمانی نمادینی که او می‌خواهد، محقق نخواهد شد و برای این کار باید هزینه‌های گزاف سیاسی و اقتصادی بدهد زیرا جدا از هزینه‌های معمول جنگ از هم اکنون مخالفت‌های جهانی با طرح او شروع شده است و حمایت آمریکا به‌تنهایی نمی‌تواند اسرائیل از افتادن به ورطه انزوایی که همین الان هم در حال افتادن در گرداب آن است، نجات دهد.