پشت‌پرده تعلیق کمک‌های آمریکا به کی‌یف، از کسری ذخایر دفاعی تا صلح اوکراین
رئیس‌جمهوری آمریکا ارسال برخی مهمات و موشک‌ها به اوکراین را از جمله موشک‌های دفاعی و رهگیر پاتریوت، هلفایر و استینگر را متوقف کرد. این اقدام پس از بازنگری در هزینه‌های نظامی و حمایت آمریکا از کشورهای خارجی و همچنین با نگاهی به کاهش ذخایر تسلیحاتی این کشور بخاطر کمک به اسرائیل در دو سال اخیر بویژه پس از جنگ اخیر آن با ایران انجام شده است.
سایت خبری تحلیلی پولیتیکو در گزارشی نوشت، تصمیم نهایی برای متوقف کردن کمک‌های نظامی- دفاعی به اوکراین پس از بررسی‌های داخلی درباره سطح ذخایر تسلیحاتی ارتش آمریکا صورت گرفت. بنا بر اطلاعات موجود در پی حمایت گسترده آمریکا از اسرائیل، پنتاگون دچار کسری ذخایر دفاعی شده است، چیزی که نگرانی‌های بسیاری را در ارتش آمریکا درباره دفاع از خود برانگیخته است.
اسرائیل در درگیری‌های دو سال اخیر با محور مقاومت و به‌ویژه پس از حملات اخیر خود به ایران به منظور دفاع از خود در برابر موشک‌های مقاومت و ایران، موشک‌های رهگیر بسیاری از آمریکا دریافت کرده که همین باعث شده ذخایر دفاعی آمریکا با کاهش جدی مواجه شود.
سایر دلایل آمریکا
اما جدا از کاهش ذخایر دفاعی آمریکا به نظر می‌رسد تصمیم دولت دونالد ترامپ برای توقف این دست تسلیحات دلایل دیگری هم دارد.
یکی از دلایل آن بازنگری در سیاست خارجی و اولویت‌های آمریکاست. سی‌ان‌ان در این باره نوشت: یک مقام ارشد کاخ سفید به این شبکه گفته است، پیت هگست، وزیر دفاع، از همان ماه نخست حضور خود در وزارت دفاع دستور این بازنگری را داده بود و اکنون آن را تائید کرده است. آنا کلی، معاون سخنگوی کاخ سفید، نیز گفت این تصمیم «برای اولویت دادن به منافع آمریکا» اتخاذ شده است.
سایت شبکه خبری بی‌بی‌سی نیز معتقد است، یکی دیگر از دلایل آن استراتژی دولت ترامپ برای فشار بر اوکراین جهت ورود به مذاکرات صلح با روسیه است. نویسنده این تحلیل معتقد است، پس از دیدار پرتنش ترامپ با ولودیمیر زلنسکی در مارس ۲۰۲۵ آمریکا کمک‌های نظامی به اوکراین را به حالت تعلیق درآورد تا کی‌یف را مجبور کند به مذاکرات صلح آری بگوید. در همین ارتباط جی‌دی ونس، معاون اول ترامپ، نیز تاکید کرده بود اوکراین باید برای «گفت‌وگوی جدی درباره صلح» آماده شود. ضمن اینکه ترامپ در اجلاس ناتو در لاهه نیز که همین هفته پیش برگزار شد، احتمال ازسرگیری ارسال موشک‌های پاتریوت را به پیشرفت در مذاکرات صلح مشروط کرده بود.
علاوه بر آن به نظر می‌رسد، ترامپ از ناپدید شدن بخش زیادی از کمک‌های مالی زیاد آمریکا در گرداب فساد نظامیان و سیاستمداران اوکراین ناخرسند است و قصد دارد برای آنچه که او جلوگیری از هدر رفتن بودجه آمریکا می‌داند، این کمک‌ها را کاهش دهد. بویژه که چشم انداز مثبتی از ادامه جنگ به نفع اوکراین نمی‌بیند.
ایران و مقاومت دلیل بعدی
باتوجه به خبرهای روز سه‌شنبه به‌نظر می‌رسد، دلیل دیگری هم در این میان وجود دارد. بنا بر این اخبار محموله‌های دفاعی جدیدی از آمریکا وارد تل‌آویو شده است. ورود این محموله‌ها به اسرائیل از نگاه برخی ناظران می‌تواند حاکی از آن باشد که آمریکا احتمال می‌دهد جنگ جدیدی بین ایران و اسرائیل در بگیرد و تل‌آویو که ضعف‌های دفاعی آن در جنگ 12 روزه مشخص شد، دیگر بار نیازمند دفاعی قوی‌تر از قبل شود. به‌ویژه که پتانسیل‌های تنش بین دو طرف همچنان بالاست. این را می‌توان در لابلای سخنان مقامات تل‌آویو مشاهده کرد. این هفته گزارشی در تایمز اسرائیل منتشر شده بود که در آن خبر می‌داد، نتانیاهو خواهان حمایت نظامی قوی‌تری از آمریکا شده و از جمله از واشنگتن خواسته است، به ارتش اسرائیل موشک‌های دفاع هوایی برای سیستم‌هایی مانند پاتریوت و گنبد آهنین بدهد. این نشان می‌دهد اسرائیل برای سناریوهای احتمالی درگیری با ایران یا حزب‌الله آماده می‌شود.
در همین ارتباط جروزالم پست نیز در گزارشی نوشته است، اسرائیل پس از حملات ژوئن ۲۰۲۵ به‌منظور تقویت ذخایر موشکی خود به دنبال تأمین موشک‌های پیشرفته‌تر از آمریکاست. بنابراین توقف کمک‌ها به اوکراین می‌تواند به‌طور غیرمستقیم به حفظ ذخایر آمریکا برای حمایت از اسرائیل کمک کند.
واکنش‌های متفاوت مسکو و کی‌یف به توقف کمک‌های نظامی
طبیعتا تصمیم آمریکا برای متوقف کردن ارسال تسلیحات نظامی به اوکراین با استقبال روسیه همراه شد. در همین ارتباط دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در تماس تلفنی به خبرنگاران گفت: «تا جایی که ما می‌دانیم دلیل این تصمیم خالی بودن انبارها و کمبود این تسلیحات است. اما در هر صورت هرچه تسلیحات کمتری به اوکراین ارسال شود، عملیات نظامی ویژه زودتر به پایان می‌رسد.»
این در حالی است که پیش‌تر، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، پس از تشدید حملات هوایی روسیه از متحدان غربی خواسته بود، دفاع هوایی این کشور را تقویت کنند.
برخلاف روسیه، اوکراین از شنیدن چنین خبری شوکه شده است. وزارت دفاع اوکراین روز چهارشنبه اعلام کرد: «هیچ اطلاعیه رسمی در مورد تعلیق یا بازنگری در برنامه‌های تحویل کمک‌های دفاعی دریافت نکرده است.»
میخایلو پودولیاک، مشاور دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، نیز اذعان کرد: «توقف ارسال موشک‌ها به‌ویژه برای سیستم‌های پاتریوت بسیار عجیب و غیرانسانی است.»
تغییر در تاکتیک‌های آمریکا
تصمیم جدید در دولت ترامپ در حالی گرفته شده که آمریکا از زمان آغاز تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، بزرگ‌ترین اهداکننده کمک‌های نظامی به اوکراین بوده و سیستم‌های دفاع هوایی، پهپادها، پرتابگرهای موشکی، رادارها، تانک‌ها و تسلیحات ضدزره را به این کشور داده است. اما با بازگشت ترامپ به قدرت، میزان کمک‌ها به اوکراین با هدف دستیابی به صلحی سریع به‌طور قابل‌توجهی تغییر کرده است. طوری‌که در ماه آوریل، اروپا برای اولین بار از نظر کل کمک‌های نظامی به اوکراین از ایالات متحده پیشی گرفت و به ۷۲ میلیارد یورو (۸۴.۹ میلیارد دلار) رسید درحالی که کمک آمریکا ۶۵ میلیارد یورو (۷۶.۶ میلیارد دلار) بود.
از همین رو ناظران پیش‌بینی می‌کنند، قطع کمک‌های دفاعی آمریکا به اوکراین تبدیل به موضوع جدیدی در سیر اختلافات روز افزون اروپا با آمریکا شود. اختلافاتی که با خارج شدن قاره سبز از مذاکرات صلح اوکراین آغاز، با جنگ تعرفه‌ای بیشتر شد و با خارج کردن آنان از مذاکرات هسته‌ای با ایران شدت گرفت.
