مهمانی‌هایی با طعم فراموشی، تله‌ای برای جنایت
در پی افزایش نگران‌کننده مصرف تفننی و غیرمجاز داروی زولپیدم در برخی محافل شبانه و مهمانی‌ها که به‌اصطلاح «زولپیدم پارتی» نام گرفته‌اند، گزارش‌های متعددی از بروز عوارض خطرناک، از جمله فراموشی موقت، رفتارهای خشونت‌آمیز، توهم و حتی مسمومیت‌های شدید منجر به بستری یا مرگ مخابره شده است.
در سکوت شبانه و نورهای رنگارنگ مهمانی، گاه قرص کوچکی دست به دست می‌چرخد که در ظاهر بی‌خطر است، اما پشت این ظاهر بی‌گناه، کابوسی کم‌سابقه در حال شکل‌گیری‌ست؛ زولپیدم، داروی خواب‌آور شناخته‌شده‌ای که اکنون به‌صورت نگران‌کننده‌ای به ابزار برای رفتار های پرخطر در مهمانی‌ها بدل شده است؛ پدیده‌ای که حالا رد پای آن در ایران نیز دیده می‌شود.
از داروی خواب تا وسیله جرم
زولپیدم که در اصل برای درمان بی‌خوابی تجویز می‌شود. اما آنچه اخیراً رخ داده، استفاده خارج از چارچوب این دارو در مجالس شبانه و به قصد «محو کردن حافظه کوتاه‌مدت افراد» است؛ سوءمصرفی که نه‌تنها سلامت مصرف‌کننده را تهدید می‌کند، بلکه راه را برای ارتکاب انواع جرائم و رفتارهای پر خطر اخلاقی باز می‌کند.
موارد متعددی از کشورهای آمریکا، انگلیس، هند و برزیل گزارش شده که در آن‌ها زولپیدم به‌صورت پنهانی در نوشیدنی‌ها ریخته شده و پس از بی‌هوشی یا اختلال ذهنی موقت فرد، اعمال مجرمانه‌ای رخ داده است. پلیس برخی از این کشورها حتی از آن با عنوان یا جرم تسهیل‌شده با دارو یاد می‌کند.
اکنون، این روند نگران‌کننده در ایران نیز در حال رخ‌نمایی‌ست. گزارش‌هایی غیررسمی اما معتبر از مراکز درمان مسمومیت در برخخی از شهرهای کشور از افزایش موارد مراجعه با علائم مسمومیت ناشی از زولپیدم در جوانان حکایت دارد. برخی از این بیماران، علناً اعلام کرده‌اند که در مهمانی به آن‌ها نوشیدنی داده شده که بعدها مشخص شده حاوی زولپیدم بوده است.
شواهد تازه در کشور
در جدیدترین هشدار رسمی، سازمان غذا و دارو با تأیید بروز پدیده «زولپیدم پارتی» در برخی مناطق کشور، نسبت به عوارض جبران‌ناپذیر این دارو در صورت مصرف ناصحیح یا تفننی هشدار داد.
نازیلا یوسفی، سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت، در گفت‌وگویی با رسانه‌ها تأکید کرد: «مصرف خودسرانه این دارو می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد. افرادی که بدون تجویز پزشک و در دوز بالا از زولپیدم استفاده می‌کنند، در معرض کما، تشنج، ایست تنفسی و حتی مرگ قرار می‌گیرند.»
او هشدار داد که در صورت مصرف همزمان این دارو با الکل یا سایر مواد مخدر، خطر چند برابر می‌شود و ممکن است حافظه کوتاه‌مدت به‌کلی مختل گردد، که همین مسئله می‌تواند به‌راحتی زمینه‌ساز سوءاستفاده‌های غیراخلاقی شود.
در پایان، یوسفی توصیه کرد: «در صورت تجویز پزشک، افراد باید او را از هرگونه بیماری کبدی، کلیوی، مشکلات روانی، تنفسی، میاستنی گراویس، بارداری یا شیردهی مطلع کنند. هرگونه علائم آلرژیک شدید نظیر تورم صورت و زبان، تنگی نفس، سرگیجه یا بثورات باید فوراً به پزشک گزارش داده شود و مصرف دارو قطع گردد.»
زنگ خطر برای جوانان و خانواده‌ها
پزشکان و روان‌پزشکان بارها نسبت به مصرف بی‌رویه داروهای خواب‌آور هشدار داده‌اند، اما به نظر می‌رسد زولپیدم، با اثرات خاص بر حافظه، اکنون از سطح سوءمصرف شخصی فراتر رفته و به سلاحی در دست افراد سودجو تبدیل شده است.
در برخی موارد، افراد حتی از رفتارهای غیرعادی مانند رانندگی در خواب یا خشونت ناگهانی بدون آنکه چیزی به خاطر بیاورند خبر داده‌اند. این دسته از عوارض، نه‌تنها فرد مصرف‌کننده، بلکه اطرافیان را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد.
زولپیدم، فقط با نسخه پزشک
سازمان غذا و دارو با اشاره به این واقعیت که زولپیدم تنها باید به‌عنوان داروی کوتاه‌مدت برای درمان بی‌خوابی مورد استفاده قرار گیرد، اعلام کرد: «این دارو نباید بدون تجویز پزشک مصرف شود و هرگونه مصرف تفننی یا به اشتراک‌گذاری آن با دیگران می‌تواند خطرناک و جرم‌انگیز باشد.»
درحالی‌که بسیاری هنوز زولپیدم را صرفاً به‌عنوان یک داروی خواب‌آور ساده می‌شناسند، واقعیت این است که سوءمصرف آن، نه‌تنها تهدیدی جدی برای جان افراد است، بلکه می‌تواند آغازی باشد برای اعمال مجرمانه‌ای که پیامدهای سنگینی دارد. خانواده‌ها، جوانان، و مسئولان اجرایی باید نسبت به این هشدار تازه هوشیار باشند. پدیده «زولپیدم پارتی» شاید امروز در ابتدای مسیر خود در ایران باشد، اما اگر جدی گرفته نشود، فردا می‌تواند به یکی از چالش‌های امنیت روانی جامعه تبدیل شود.
