قیمت خودرو تا ۳۵ درصد از نرخ واقعی دلار عقب است

رکود سنگینی که بر بازار خودرو حاکم شده باعث سردرگمی بسیاری از فعالان این حوزه را سبب شده است. مسیح فرزانه، کارشناس و فعال بازار خودرو اعتقاد دارد دلایل بنیادین دیگری غیر از مشخص نبودن نتیجه مذاکرات وجود دارد که باعث رکود شده است.

تشدید خلق نقدینگی و آثار تورمی پس از ۱۴۰۰

کارشناس و فعال بازار خودرو در گفت‌گو با آوش به تغییر رویکرد سیاست‌های پولی در سال ۱۴۰۰ اشاره کرده و گفت: اگر به تحولات اقتصادی کشور از سال ۱۴۰۰ به این سو نگاه کنیم، می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین اتفاقات، افزایش خلق نقدینگی بدون پشتوانه بوده است. در بازارهای مختلف، از این پدیده به‌عنوان «چاپ پول» یاد می‌شود.

این فعال بازار ادامه داد: یکی از تبعات اصلی این فرآیند، ایجاد تورم گسترده در اقتصاد کشور است. طبیعتا زمانی که نقدینگی افزایش پیدا می‌کند، باید همزمان ظرفیت‌های تولیدی نیز رشد کنند تا این پول در مسیر مشخص و مولد به‌کار گرفته شود. در غیر این صورت، ترکیب افزایش نقدینگی، تحریم‌های خارجی و سوءمدیریت داخلی منجر به ناپایداری اقتصادی خواهد شد.

اثر تصمیمات ناپایدار بر بازار خودرو

فرزانه با اشاره به تاثیر تصمیمات خلق‌الساعه در بازار خودرو گفت: البته این شرایط پیش از سال ۱۴۰۰ نیز وجود داشت. اما تصمیمات نادرست در حوزه اقتصاد کلان و به‌ویژه اقتصاد سیاسی، وضعیت را از این سال به بعد تشدید کرد. بازار خودرو که همواره یکی از بازارهای سرمایه‌ای بوده، از این تصمیمات آسیب زیادی دید.

او ادامه داد: در حال حاضر نیز بسیاری خودرو را نه فقط یک کالای مصرفی، بلکه یک کالای سرمایه‌ای تلقی می‌کنند. از سال ۱۴۰۰ به بعد، رفتار بازار خودرو تغییر کرده و از بازاری برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت به فضایی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت تبدیل شده است.

پیچیدگی‌های جدید در تحلیل بازار

این کارشناس بازار خودرو به اتفاقات اخیر در این حوزه اشاره کرد و تاکید کرد: اکنون دیگر نمی‌توان انتظار داشت که با خرید یک خودروی خاص، طی چند هفته سود چشمگیری حاصل شود. مگر در صورتی که فرد به‌طور تخصصی در این بازار فعال بوده و اطلاعات دقیقی درباره عرضه، واردات، تولید و شرایط آینده بازار داشته باشد.

او اعتقاد دارد تحلیل بازار در شرایط کنونی بسیار دشوار شده و نیازمند شناخت عمیق از متغیرهای سیاسی و اقتصادی داخلی و بین‌المللی است.

وابستگی بازار خودرو به تحولات سیاسی

فرزانه معتقد است فعلا تحولات سیاسی مهمترین عامل تعیین کننده در بازار خودرو است. او می‌گوید: در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ تحولات سیاسی بیش از هر زمان دیگری بر بازار خودرو سایه انداخته است.

این تحلیلگر بازار تاکید کرد: رکود تورمی از سال ۱۴۰۳ شدت گرفت و با آغاز گفتگوهای سیاسی میان ایران و ایالات متحده، فضای بلاتکلیفی بر بازار حاکم شد. به باور این فعال بازار خودرو در چنین شرایطی، بخش بزرگی از فعالان بازار، اعم از واردکنندگان، فروشندگان و خریداران در موقعیت رصد و انتظار قرار گرفته‌اند.

قیمت‌گذاری بلاتکلیف و اثر تعرفه واردات

فرزانه گفت: تنها تصمیم اخیر دولت در هفته‌های گذشته مربوط به تعرفه واردات خودرو بود. دفتر مقررات سازمان توسعه تجارت، در نهایت تعرفه واردات را بدون تغییر به گمرکات ابلاغ کرد.

این فعال بازار اعتقاد دارد تغییر منشاء ارز از نیما به بازار مبادله، تأثیر زیادی بر قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی داشته است.

او ادامه می‌دهد: نرخ ارز رسمی در حال حاضر حدود ۷۰ هزار تومان اعلام شده است. این رقم مبنای قیمت‌گذاری وارداتی‌ها قرار گرفته است.

اثر مذاکرات بر رفتار بازار

فرزانه می‌گوید: تا زمانی که نتیجه مذاکرات سیاسی به‌صورت مشخص معلوم نشود، بازار خودرو در بلاتکلیفی باقی خواهد ماند.

او تاکید کرد: چه اخبار مثبت و چه اخبار منفی، به‌تنهایی باعث ایجاد تحرک ناگهانی در بازار نخواهند شد. تجربه سال ۱۴۰۳ نشان داد که حتی جهش نرخ ارز نیز به دلیل انتظار بازار برای نتیجه مذاکرات، نمی‌تواند تغییر عمده‌ای در رفتار خریداران ایجاد کند.

عقب‌ماندگی قیمت خودرو از نرخ واقعی دلار

این کارشناس بازار معتقد است که قیمت خودرو فعلا در بازار حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد از ارزش واقعی دلار عقب است. بخشی از این مسئله به‌خاطر تورم عمومی و کاهش قدرت خرید مردم است. واردات اگرچه نقشی داشته، اما بسیار محدود بوده است. او می‌گوید: آمارهای تولید و مونتاژ نیز گویای آن هستند که نه تنها وضعیت بهتر نشده بلکه در مقایسه با سال‌های گذشته، تولید خودرو کاهش یافته است.