آشفتگی استانبول، کاهش شانس میزبانی المپیک
تحولات سیاسی، برنامههای ترکیه را با ابهام روبرو کرده است.

نشست بینالمللی SportAccord که قرار بود در ماه ژوئن در استانبول برگزار شود و یکی از پایههای اصلی امید ترکیه برای میزبانی المپیک در سالهای ۲۰۳۶ یا ۲۰۴۰ به شمار میرفت، رسماً لغو شد. این تصمیم پس از بازداشت اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول، که یکی از چهرههای کلیدی در پیشبرد این اهداف برای شهر بود، گرفته شد.
اماماوغلو، رهبر برجسته ۵۴ ساله اپوزیسیون که از سال ۲۰۱۹ شهردار استانبول بوده، در تاریخ ۱۹ مارس به اتهام فساد و تروریسم بازداشت شد- اتهاماتی که بسیاری از تحلیلگران بینالمللی آنها را دارای انگیزه سیاسی و ناشی از اختلاف او با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، میدانند. این بازداشت موجب شکلگیری تظاهرات ضد دولتی بیسابقهای در شهر شد؛ اعتراضاتی که از نظر گستردگی در بیش از یک دهه گذشته نظیری نداشتند. در پی آن، سرکوب شدیدی صورت گرفت که به بازداشت صدها نفر انجامید. بیش از ۱۲۰ نفر از بازداشتشدگان بعداً آزاد شدند. با این حال، تنشها همچنان بالا است.
استانبول، که پیشتر در پنج تلاش برای میزبانی المپیک، از جمله آخرین مورد برای بازیهای ۲۰۲۰، ناکام مانده بود، امید داشت با برگزاری نشست SportAccord اعتبار خود را نزد جامعه المپیک تقویت کند. این سیاستمدار اهل جِوِزلی (Cevizli) در مرکز این تلاشهای جدید قرار داشت و حتی در جریان سفر رسمی خود به بازیهای پاریس ۲۰۲۴ نیز از این هدف حمایت میکرد. اما اکنون، با برهم خوردن نظم سیاسی، جایگاه ترکیه در رقابت برای میزبانی المپیک بهطور فزایندهای متزلزل به نظر میرسد.
در نقطه مقابل، رقبایی مانند هند، قطر، عربستان سعودی، اندونزی و مجارستان با قدرت به پیشبرد کارزارهای خود ادامه میدهند. در این میان، هند که بهطور گسترده بهعنوان اصلیترین نامزد مطرح است، سرمایهگذاری خود را در زیرساختها دوچندان کرده است. این اقدام از طریق نهاد "اداره ورزش" که زیرمجموعه وزارت امور جوانان و ورزش هند است، انجام میشود. طبق گزارش شبکه تلویزیونی NDTV، این کشور اخیراً برنامههایی برای احداث ده مرکز تمرینی المپیک در سراسر کشور اعلام کرده است.
با فرو رفتن این غول اوراسیایی در بحرانهای داخلی، نامزدی آن برای میزبانی المپیک از رقبایی که از ثبات نهادی بیشتری برخوردارند عقب افتاده است. نبود اماماوغلو، یا تضعیف جایگاه سیاسی او، خلأ بزرگی در کارزاری بهجا گذاشته که تازه داشت در سطح بینالمللی توجه جلب میکرد. لغو نشست استانبول، خود به یکی دیگر از نقاط پرآشوب در تاریخچه نشست SportAccord تبدیل شده است. از سال ۲۰۱۹ تاکنون، تنها یک دوره از این رویداد برگزار شده—بیرمنگام ۲۰۲۳—در حالیکه دورههای قبلی بهدلیل همهگیری کووید-۱۹ و جنگ اوکراین لغو شده بودند. این نشست که قرار بود بازآغاز باشکوهی برای SportAccord باشد، اکنون به قربانی دیگری از بیثباتی جهانی بدل شده است.
اکنون نگاهها به آنکارا دوخته شده تا ببینند آیا میتواند پروژه المپیک خود را بدون چهره شاخصش نجات دهد یا خیر—و اینکه آیا اماماوغلو، حتی اگر آزاد شود، هنوز از نظر سیاسی توان ادامه نقش خود را خواهد داشت یا نه. بدون شک، کمیته بینالمللی المپیک تحولات را از نزدیک زیر نظر دارد. در همین حال، سایه دخالت سیاسی بر فراز تنگه بسفر سنگینی میکند و نهتنها اهداف المپیک، بلکه رویداد مهم دیگری را که در تقویم آینده نزدیک قرار دارد، زیر سؤال میبرد—یعنی بازیهای اروپایی ۲۰۲۷ که فعلاً طبق برنامه قرار است در بزرگترین شهر ترکیه برگزار شود. با میزبانی این شهر از چهارمین دوره این رقابتهای قارهای، درهمتنیدگی ورزش ملی و سیاست بهگونهای است که دیگر نمیتوان آن را نادیده گرفت.