آیین بزرگداشت «حافظ» در چین برگزار شد

در این برنامه که با اجرا، نمایش و شعرخوانی دانشجویان و استادانی از گروه‌های زبان و ادبیات فارسی شش دانشگاه در فضایی بسیار هنرمندانه، دلنشین و صمیمانه همراه بود، لی شو جینگ، رئیس شورای دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه پکن، به معرفی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن پرداخت.

او با اشاره به تاریخ تأسیس گروه در سال ۱۹۵۷ اظهار داشت: استادان ما در حوزه‌های ادبیات، تاریخ، دین و فرهنگ ایران، فعالیت گسترده‌ای داشته‌اند و دستاوردهای ارزشمندی ارائه کرده‌اند. در سال‌های اخیر، به همت این استادان، آثاری چون فرهنگ فارسی ـ چینی، فرهنگ چینی ـ فارسی، فرهنگ اصطلاحات و امثال فارسی، کتاب درسی زبان فارسی و مجموعه کتابخانه متون کلاسیک فارسی منتشر شده است. تنها در پنج سال گذشته، سه تن از استادان این گروه، موفق به دریافت جایزه «کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» شده‌اند و در حال حاضر، دو استاد نیز در طرح مشترک «ترجمه متون کلاسیک» که به‌صورت رسمی توسط دولت‌های چین و ایران پشتیبانی می‌شود، مشارکت دارند.

لی شو جینگ تأکید کرد: پیشرفت آموزش و پژوهش زبان فارسی در دانشگاه پکن، همواره مرهون حمایت و همکاری نهادهای علمی و فرهنگی ایران بوده است. در دهه‌های گذشته، بیش از ده تن از استادان برجسته ایرانی، از جمله زنده‌یادان سیدجعفر شهیدی و مظفر بختیار، در دانشگاه پکن تدریس کرده‌ و سهم بسزایی در بنیان‌گذاری آموزش و پژوهش زبان و ادبیات فارسی در این دانشگاه داشته‌اند.

او ابراز داشت: نشست امروز که با موضوع بزرگداشت حافظ، شاعر بزرگ ایران برگزار می‌شود، مناسبت پربار و پرمعنایی است. شعر حافظ با احساس صادقانه، اندیشه‌های ژرف و تخیل رمانتیک خود، نه‌تنها روح ملت ایران را شکل داده، بلکه الهام‌بخش انسان‌ها در سراسر جهان بوده ‌است.

رئیس شورای دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه پکن افزود: چین و ایران هر دو تمدن‌هایی کهن با سنت‌های باشکوه شعری‌اند؛ مردمان دو کشور از رهگذر شعر، احساس، حقیقت و خرد را به اشتراک می‌گذارند. برگزاری این مراسم در دانشگاه پکن، ادای احترامی است به یک نابغۀ ادبی و در عین حال، نشانه‌ای از گفت‌وگوی زنده میان دو تمدن کهن.

نگاه حافظ به جهان؛ هم‌زیستی، مهر و بخشندگی

عبدالرضا رحمانی فضلی، سفیر کشورمان در چین نیز در سخنانی، گفت: شعر حافظ،  فضای شاد و تپنده‌ای دارد و از هرگونه غم گرایی و غم پرستی به دور است. او به ما می‌آموزد که حتی آنگاه که غرقِ مشکلات زندگی هستیم، نباید شادی و امیدواری را از دست بدهیم و اجازه دهیم که غم و اندوه، باعث افسردگی و دلمُردگی ما  شود.

او خاطرنشان کرد: جهان‌بینیِ حافظ بر بنیان گذشت، دوستی با جهان و جهانیان، مِهر و مُدارا و ایثار است و با دشمنی و ستیزه‌جویی و خشونت به هر شکلی که باشد، مخالف است. و به راستی، دنیای پر تب و تاب امروز، چقدر به این پیام های والا، انسانی و آموزندۀ بزرگانی چون کنفوسیوس، لائوتسه، سعدی، مولانا و حافظ، نیازمند است.

سفیر کشورمان افزود: آرزو می‌کنم که با همت و همکاری مشترک، شاهد روابط گسترده‌تر و عمیق‌تر علمی، ادبی، فرهنگی، اقتصادی و تجاری بین دو کشور دوست ایران و چین باشیم و دو ملت بزرگ و صاحب تمدن ایران و چین، از برکات این روابط دوستانه، بیش از پیش بهره‌مند شوند. از شما جوانان و علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب ایران دعوت می‌کنم که با سفر به ایران و تکمیل تحصیل خود در یکی از دانشگاه‌های آن، از نزدیک با فرهنگ، آداب، رسوم، مهربانی و مهمان‌نوازی ایرانیان آشنا بشوید، در شیراز زیبا، به دیدار سعدیه و حافظیه بروید و از طریق تعاملات نزدیک با همتایان خود در دانشگاه‌های ایران، به توسعۀ مناسبات بین ایران و چین بیش از پیش کمک کنید.

لیو یینگ‌جون استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن، با مرور وضعیت ترجمه و پژوهش دربارۀ اشعار حافظ در چین افزود: با ورود به قرن بیست‌ویکم میلادی، ترجمۀ آثار ادب فارسی در چین، رونقی چشمگیر یافت. اوج این روند را می‌توان انتشار مجموعه آثار کلاسیک فارسی دانست که طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ در هجده جلد، به‌همّت هفت تن از دانش‌آموختگان رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن ترجمه و منتشر شد.

او ادامه داد: در این مجموعه، ترجمۀ دو جلدی دیوان کامل غزلیات حافظ به قلم شینگ بینگ‌شون نیز گنجانده شده است؛ اثری که نخستین ترجمۀ کامل از غزل‌های حافظ به زبان چینی به شمار می‌رود. پس از انتشار این ترجمۀ کامل، پژوهش‌ دربارۀ اشعارِ حافظ در چین نیز گسترش یافت و به تدریج ژرف‌تر شد. بر پایۀ آمارهای غیر کامل، تاکنون ده‌ها مقالۀ علمی و سه پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد در این زمینه منتشر شده است. برخی از این مقالات به نقد و تحلیل ادبی سبک شعری حافظ و تبیین ارزش‌های زیباشناختی آن پرداخته‌اند؛ برخی دیگر از دیدگاه ادبیات تطبیقی چین و ایران، آثار او را بررسی کرده‌اند.

وانگ زه جوانگ استاد دانشگاه زبان و فرهنگ پکن نیز حافظ را شاعری دانست که شکوه و زیبایی انسانیت را متبلور کرده است و افزود شعر وی سرشار از انتقاد نسبت به تعصبات است.

دیوان حافظ؛ راهنمای جامع زبان فارسی و گنجینه‌ فرهنگ ایرانی

خانم ژانگ لیلی استاد زبان فارسی دانشگاه مطالعات زبان‌های خارجی تیان جین، اشعار حافظ را والاترین مرجع برای یادگیری زبان و نیز کلیدی برای درک فرهنگ کهن ایران زمین دانست که هر بیت از شعرهای او، گویی بلورین از دانش و خرد است.

سیدمهدی طباطبایی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و استاد مدعو دانشگاه مطالعات بین‌المللی پکن، در مبحثی با عنوان «کدام حافظ؟» از ساحت‌های مختلف این شاعر به روایت سروده‌هایش سخن گفت و ضمن نفیِ مطلق‌نگری در عرصۀ موضوعات زمینی، حافظ را شاعری شمرد که یک پای استوار خویش را روی زمین نهاده و با پای دیگرش، آفاق را درنوردیده است.

زهرا عباسی عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس و استاد مدعو دانشگاه مطالعات خارجی پکن به «رازهای جاودانگی شعر حافظ»،  و تبیین عواملی پرداخت که باعث شده دیوان وی، حتی در عصر فنّاوری نیز تازگی و ارتباط خود را با انسان امروز حفظ کند. حافظ دربارۀ مسائل وجودی بشر، ازجمله جست‌وجوی معنا، طغیان علیه ریاکاری و ستایش آزادگی سخن می‌گوید. نگاه تیزبین وی در نقد ریاکاری، جامعۀ امروز را نیز به تفکر وامی‌دارد. حافظ تنها یک شاعر نیست، بلکه آینه‌ای است که هر نسل، تصویر خود را در آن می‌بیند و این، راز جاودانگی اوست.

محدثه برزگر، استاد دانشگاه اقتصاد و تجارت بین‌المللی نیز در این مراسم، گفت: در روزگاران حافظ در شیراز، صورتگران و نقاشان چینی شهره بودند و حافظ با آگاهی از اینکه سرزمین چین، سرزمین نگاره‌های زیبا و خیال انگیز است، کوشیده است تا صورت و جمال یار را زیباتر از نگاره و نقشِ صورتگران چینی نشان بدهد.

در پایان، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، با تشکر از میزبان این برنامه و استادان و دانشجویان مشتاق و علاقه‌مند به ادبیات و فرهنگ ایران، اعلام کرد در آینده، همایشی در بارۀ سنجش اشعار لی بای و حافظ برگزار خواهد شد.