سوگند سیاه باز جوان و رخصت آغاز اجرای نمایش

به گزارش روابط عمومی تماشاخانه سنگلج، این مراسم ویژه با خلعت پوشی و اجرای سوگند سیاه برای بازیگر نقش سیاه این نمایش همراه بود. محمد احمدی کارگردان و بازیگر جوان این نمایش به عنوان سیاه باز مجوز حضور بر صحنه را دریافت کرد. 

در آغاز مراسم محمد احمدی ضمن خیر مقدم به تماشاگران و تشکر از اساتید نمایش ایرانی درباره شیوه اجرایی نمایشش گفت: می‌خواستیم هرچه امکان دارد به اصل نمایش ایرانی نزدیک شویم به همین دلیل جایگاه تماشاگر را به سکوی اجرا نزدیک کردیم تا حس و حال تخت حوضی و حیاط‌های قدیمی که در آن نمایش اجرا می‌شد را برای تماشاگر ایجاد کنیم. 

در ادامه استاد جواد انصافی درباره تاریخچه سیاه بازی در ایران توضیح داده و ریشه آن را در عصر اشکانیان و حتی پیش از آن معرفی کرد: نمونه تاریخی که داریم داستان‌های سمک عیار است. این داستان‌ها به دوره اشکانیان باز می‌گردد. در آن می‌بینیم که سمک قرار است با غولتشنی درگیر شود و چون می‌فهمد که حریفش نمی‌شود می‌گوید عیاری به کار ببرم. دست در دوده می‌کند و بر چهره می‌مالد و شکلک در می‌آورد. در چند جا او را سیاهو صدا می‌کنند. زبان مرغی و زبان شکسته می‌داند که زبان سیاه بازی است. دستیاری دارد به نام نسیم عیار که او را آتش افروز صدا می‌کنند. آتش افروز در آیین‌های باستانی ما که هنوز در ایام نوروز بسیاری از مناطق کشور برگزار می‌شود خودش را سیاه می‌کند و اشعار نوروزی می‌خواند. 

وی ادامه داد: این‌ها سندی است که به دوران اشکانیان و ساسانیان برمی‌گردد و نشان می‌دهد که این نمایش ایرانی خیلی کهن‌تر از عصر قاجار در ایران وجود داشته است. 

داوود داداشی نیز با ابراز خوشحالی از اینکه علاقمندی جوانان به هنر سیاه بازی را می‌بیند گفت: ۴۰ سال پیش استاد فتحعلی بیگی و استاد انصافی دستم را گرفتند و من برای اولین بار در همین تماشاخانه روی صحنه رفتم. توصیه‌ای به جوانانی که سیاه می‌شوند دارم همان جمله‌ای است که ۴۰ سال قبل دکتر فتحعلی بیگی به من گفت « به هر قیمتی نمی‌خواهم تماشاگر را بخندانی» انشاالله که راه درست را بروند و به هر چیزی برای خنداندن مردم متوسل نشوند. 

دکتر داوود فتحعلی بیگی در این مراسم جوانانی که به سمت نمایش ایرانی و سیاه بازی می‌آیند را مخاطب قرار داده و گفت: این اقدام بسیار مبارک است اما فراموش نکنید که نمایش ایرانی سهل و ممتنع است. ظاهرش ساده است اما وقتی شروع به کار می‌کنی تازه متوجه پیچیدگی‌ها می‌شوی. مسلماً کسی که یک دست لباس قرمز می‌پوشد و صورت را سیاه می‌کند سیاه باز نیست. تازه دارد یاد می‌گیرد. بهتر است که رفته رفته به سرچشمه برسد. زمان می‌برد. تا به سرچشمه نرسی همچنان در دامنه‌ای چنانکه خودم را هم هنوز نمی‌بینم که به سرچشمه رسیده باشم بعد از ۵۰ سال کار کردن. 

وی ادامه داد: ضمن تشویق جوانان به آموختن نمایش‌های ایرانی و سنتی توصیه می‌کنم تا می‌توانند یاد بگیرند. خیلی از مبانی وجود دارد که باید یاد گرفته شود. آن هم در شرایطی که جایی برای آموختن مستمر وجود ندارد. اصول را باید علمی و آکادمیک یاد بگیرند. مباحث مضحکه و خنده هم وسوسه انگیز است و هم گمراه کننده. مضحکه دستور زبان دارد و اگر این دستور زبان را یاد بگیریم نیازی به شوخی‌های سخیف نداریم. 

در بخش بعد این مراسم داوود فتحعلی بیگی شمع شب چراغ نمایش غم غربت در دیار را با دعای خیر برای گروه نمایش افروخت. 

داوود داداشی لباس سیاه را بر تن محمد احمدی کرده و چهره این هنرمند جوان را به آیین سیاه بازی سیاه کرد. 

جواد انصافی متن سوگندنامه سیاه را قرائت کرده و احمدی با تکرار این متن برای شادی مردم، پاسداری راه استادان، مهربانی با زیردستان، احترام به بزرگان و سرلوحه بودن گفتار، پندار و رفتار نیک سوگند خورد. 

حاضران نیز با گرامیداشتن این سوگند به آن شهادت دادند. 

نمایش غم غربت در دیار هر شب غیر از شنبه‌ها ساعت ۲۰ و ۱۵ دقیقه در تماشاخانه سنگلج روی صحنه می‌رود و علاقمندان می‌توانند بلیط این نمایش را از طریق سایت‌های تیوال و گیشه تئاتر تهیه کنند.