برای سرودن شعر عاشورایی باید مطالعه تاریخی داشت

مهدی زراعی در گفت‌وگو، درباره روند سرودن شعر آئینی توضیح داد: برای سرودن شعری با موضوعی مثلا عاشقانه کافی است که شما شاعر باشید و با ظرایف و دقایق شاعری آشنا باشید تا احساسات و عواطف خود را در یکی از قالب‌های شعری مثل غزل ابراز کنید، اما در شعر آئینی و به طور ویژه شعر عاشورایی صرف آگاهی از به تکنیک‌های شعری کافی نیست و شاعر باید در منابع معتبر تاریخ اسلام و مقاتل مورد وثوق واقعه عاشورا مطالعه کافی داشته باشد.

شاعر مجموعه «من مات من العشق» با اشاره به ضرورت رعایت بعضی از خط قرمزها برای سرودن شعر آئینی، گفت: شاعر برای سرودن شعر آئینی باید خط قرمزها را در هر دو بعد لفظ و معنای سروده‌های خود مد نظر داشته باشد. به عنوان مثال همان طور که باید از غلو کردن در وقایع و اعمال و رفتار اهل بیت(ع) پرهیز کرد، باید از به کار بردن عباراتی که باعث تنزل جایگاه قدسی آن حضرات می‌شود نیز بپرهیزیم.

زراعی در ارزیابی آثار و کتاب‌هایی که در حوزه شعر عاشورایی منتشر شده است، گفت: مطالعه جامعی در این زمینه نداشته‌ام و نمی‌توانم به طور قطع به یقین اظهار نظر کنم، اما در حد تورقی که انجام داده‌ام، مشکل اصلی آثار عاشورایی فقدان عنصر «خلاقیت» در آثار و شبیه بودن فضای ذهنی شاعران به یکدیگر است به طوری که اگر اثری را از یک کتاب حذف و در کتاب دیگری قرار دهیم، اتفاق خاصی نمی‌افتد و این جابه‌جایی قابل تشخیص نیست. این نشان دهنده محروم بودن اغلب شعرا از یک‌منظومه «ذهنی-زبانی» منسجم و مستقل است.

این شاعر آئینی با اشاره به سطحی و شعاری بودن تعداد قابل توجهی از آثار، توضیح داد: این اشعار به منظور جلب مخاطب حداکثری در هیئات است که باعث می شود شاعر و به تبع آن شعر دچار افت و نزول شوند؛ به جای آن که دست مخاطب را بگیرند و به سطوح بالاتری ارتقاء دهند.

او با تاکید بر اینکه در بین شاعران جوان هم افراد علاقه‌مند و با استعداد وجود دارند، افزود: این افراد می‌توانند ادامه دهنده این راه باشند، اما این راه، مسیری نیست که بشود یک شبه ره صدساله را پیمود، راهی است که نیاز به مطالعه آثار بزرگان شعر و ادب در همه زمینه، مطالعه آثار تاریخی، دینی و مذهبی، نقد و بررسی آثار کلاسیک و معاصر و... دارد. ارتباط با اساتید معتبر و شرکت در دوره‌های آموزشی هم می‌تواند در کنار مطالعات شخصی کمک‌کننده باشد.

به گفته شاعر مجموعه «کابوس شاخه‌های شکسته» در ارتباط با اساتید حوزه شعر به شدت باید از مجیزگویی و چاپلوسی پرهیز کرد؛ چرا که رفتارهای این چنینی در تضاد کامل با سیره اهل بیت(ع) است که ما به عنوان شاعر آئینی سنگ آن بزرگواران را به سینه می‌زنیم.

دایره محدود چند نفری که همه جا را در اختیار دارند

زراعی با اشاره به بودجه‌ کلان برخی ارگان‌ها و نهادها در زمینه‌های هنری و ادبی، توضیح داد: یکی از وظایف اصلی این ارگان‌ها نظارت دغدغه‌مند بر ترانه‌هایی است که در هیئات و دسته‌ها خوانده می‌شود. این ترانه‌ها در سیطره دایره محدود چند نفری قرار دارند که همه تریبون‌ها و رسانه‌های مکتوب، مجازی، دیداری و شنیداری و... را در اختیار دارند، همیشه و همه جا هستند و چهره‌نمایی می‌کنند.

این شاعر ادامه داد: در یک برنامه نفر شماره یک میزبان است و نفرشماره دو مهمان برنامه؛ و در یک شبکه دیگر همین دو نفر مجددا حضور دارند، فقط جای میزبان و مهمان عوض شده است. درجشنواره کلان ملی چند نفر ثابت به ترتیب دبیر، داور و... هستند و بودجه‌ها را سر سفره‌ای که پهن است به نوبت تقسیم می‌کنند، تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل...

او با تاکید بر اینکه شاعراهل بیت(ع) نه فقط درمتن شعر که در متن زندگ و سلوک شخصی و اجتماعی خود هم باید اهل بیتی باشد، ادامه داد: اگر مواردی همچون تزکیه نفس و مسائلی از این قبیل برای دیگران مستحب باشد، برای شاعر آئینی از نان شب واجب‌تر است.

منبع: ایرنا