ضرورت توجه به اعتباربخشی رسانه‌های داخلی

«در روانشناسی رسانه سوالی مطرح می‌شود که قدرت رسانه تا چه اندازه است؟ همه متخصصان این رشته بیان می‌کنند که رسانه هر کاری را که بخواهد می‌تواند انجام دهد. ‌در همه میدان‌های نظامی، سایبری و جنگ روانی، رسانه حضوری موثر دارد، اگر آنگونه که باید، بتواند از قدرت خود استفاده کند. از سوی دیگر تعریف رسانه پس از انقلاب شناختی متفاوت شده است. در نظریه‌های کلاسیک، رسانه تنها ابزاری برای انتقال پیام محسوب می‌شدند، اما امروز بیان می‌شود که رسانه، خودِ پیام است. اینکه رسانه خود پیام است، به این معناست که میزان تاثیر رسانه را اعتبار او تعیین می‌کند، حتی اگر خاموش باشد.‌

از سوی دیگر می‌توان گفت که در جهان سایبرنتیک امروز، واقعیت‌ها را روایت‌ها می‌سازند و روایت‌ها زبان رسانه‌ها به‌شمار می‌آیند؛ یعنی رسانه می‌تواند هر تصویری را حتی ۱۸۰ درجه متفاوت با واقعیت بسازد و آن را به دروغ روایت کند و مخاطبان هم به راحتی بپذیرند.

بااین حساب، روایتگری رسانه مهم‌ترین تکلیف آن است. رسانه نجیب و انسانی، روایت خود را مبتنی بر واقعیت میدان می‌سازد و منتشر می‌کند. اما در دنیای امروز نجابت رسانه‌ای کفایت نمی‌کند بلکه رسانه باید بتواند از قوانین روان‌شناختی نفوذ و ترغیب و نیز متقاعدسازی استفاده نماید، وگرنه به سرعت از گستره رسانه‌ای حذف خواهد شد، حتی اگر نجیب باشد. در گستره رسانه‌ای، سرعت و دقت و به‌کارگیری شیوه‌های علمی اقناعی، اولین روایت را می‌سازد؛ یعنی اولین مولکول شناختی را می‌سازد. باورها و نگرش‌های بعدی را مولکول‌های اولیه ادراکی و شناختی می‌سازند. به همین دلیل رسانه‌هایی که از روش‌های اقناعی استفاده نمی‌کنند، نمی‌توانند ذهن‌ها را سامان بدهند.

رسانه اگر بخواهد در برابر دشمن موفق باشد، ضمن اینکه خود را باید مستمرا در سپهر رسانه‌ای، زنده و پویا نگهدارد، برای مقابله با روایت‌های دشمن، باید از اصل اساسی سواد رسانه‌ای استفاده نماید. این اصل چیست؟ اصل اساسی سواد رسانه‌ای، افشای اهداف پنهان و نیز روند مهندسی و مدیریت پیام است. اگر بتوانیم اهداف پنهان و فرمان یک پیام را به مخاطبان القا کنیم، روایت او سست شده و از اعتبار می‌افتد. بیان اینکه این حرف دشمن است کفایت نمی‌کند، باید روند و هدف پنهان او را افشا کنیم. وقتی مردم با پشت صحنه یک پیام آشنا می‌شوند، اولا روایت او را نمی‌پذیرند و ثانیا رسانه مورد نظر از اعتبار می‌افتد. توجه کنیم که در شرایط بمباران خبری، ذهن خیلی وقت پردازش ندارد، لذا به اعتبار رسانه مراجعه می‌کند تا پیام را بپذیرد یا نپذیرد. به همین دلیل ما باید به اعتباربخشی رسانه‌های خودمان توجه جدی کنیم. صرف پرداخت و مهندسی پیام کافی نیست، اعتبار رسانه است که به پیام وزن می‌دهد.

اینکه چگونه اعتبار خود را افزایش بدهیم، موضوع مهمی است که باید مورد نظر متخصصان رسانه قرار گیرد.»