خط قرمز ترامپ برای نتانیاهو/ برنامه های من را خراب نکن!

در این راستا، مجله «دی اکونومیست» بریتانیایی به نقل از یک دیپلمات اسرائیلی می‌نویسد که «ترامپ در طول سفر خط قرمزی برای نتانیاهو تعیین کرد»، که به این معناست که او نباید تلاش کند «طرح‌های» ترامپ را خراب کند. ترامپ همچنین اعلام کرد که تعرفه‌های صادراتی اسرائیل همچنان برقرار خواهند بود و در عین حال، از رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، نیز تمجید کرد و اعلام کرد که ایالات متحده از ۱۲ آوریل مذاکرات مستقیم با ایران را آغاز خواهد کرد. مجله در ارزیابی خود از آنچه در کاخ سفید رخ داد، اشاره می‌کند که این سفر «بیشتر شبیه به یک مراسم خاکسپاری بود تا یک جشن عروسی»، و علی‌رغم اینکه به اندازه «تحقیر علنی‌ای که رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، در فوریه تجربه کرد»، تحقیرآمیز نبود، اما همچنان وضعیت بهتری از آن نداشت.

در میان تناقضات موجود در اطلاعات مربوط به مذاکرات میان تهران و واشنگتن، به‌ویژه در مورد شکل آن، چه مستقیم و چه از طریق میانجیگری عمان، هر دو طرف تأکید کرده‌اند که مذاکرات برگزار خواهند شد. اما مهم‌ترین نکته، به گفته ناظران، این است که آیا این مذاکرات نتایج واقعی به‌دنبال خواهد داشت که از «جنگی فاجعه‌بار» در خاورمیانه جلوگیری کند، به‌ویژه که «فشار زمان» و تأکید واشنگتن بر سیاست «تهدید و فشار» باعث پیچیدگی این مسیر می‌شود.

یکی از دیگر پیچیدگی‌هایی که مذاکرات را احاطه کرده، اظهارات «متناقض» مقامات دولت ترامپ در مورد «شرایط» مذاکرات با ایران است. در حالی که مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، تصریح کرده که او به «توافقی که شامل انهدام تأسیسات هسته‌ای ایران باشد» تمایل دارد، این پیشنهاد با دیدگاه نتانیاهو هم‌راستا است که به توافقی مشابه با مدل لیبی در سال ۲۰۰۳ اشاره کرده است. در مقابل، استیو ویتکوف، نماینده ویژه ترامپ برای امور خاورمیانه، هدف خود را «ایجاد برنامه‌ای پایدار» عنوان کرده است که به موجب آن، هیچ‌کس نگرانی از مسئله تسلیحاتی نداشته باشد.

بر اساس ارزیابی‌های ناظران، هدف ویتکوف «عقلانی‌ترین» است و به نظر می‌رسد از سوی ترامپ و جمهوری‌خواهان طرفدار «گرایش انزواگرایانه» که تمایلی به درگیر شدن در جنگ دیگری در خاورمیانه ندارند، حمایت می‌شود. 

در عین حال، رسانه‌هایی که به طور شناخته‌شده از ترامپ حمایت می‌کنند، از جمله تاکر کارلسون، تبلیغ می‌کنند که هر کسی که از آغاز جنگ با ایران دفاع کند، نه تنها متحد ایالات متحده، بلکه دشمن آن است. جالب است که چنین اظهاراتی از داخل آمریکا همزمان با مواضع رسمی اسرائیل است که نشان می‌دهد دولت نتانیاهو همچنان به گزینه نظامی علیه ایران تمایل دارد.

با این حال، به گفته ناظران، وجود «اراده» واقعی برای مذاکره نمی‌تواند به تنهایی کافی باشد تا مشکلات متعدد میان تهران و واشنگتن حل شود. به ویژه که فشاری که آمریکا به طور مستمر اعمال کرده است، چه از طریق تهدیدات علنی و چه از طریق افزایش نیروهای نظامی در منطقه، می‌تواند «پیچیدگی» مذاکرات آینده را افزایش دهد، نه اینکه آن را به پیش ببرد.

در این راستا، مجله «نیویورک تایمز» به نقل از سوزان مالونی، کارشناس مسائل ایران و مدیر «برنامه سیاست خارجی» در «موسسه بروکینگز»، می‌نویسد که او «بسیار نگران است»، به‌ویژه اینکه ترامپ از «تاکتیک تهدید» در مذاکرات استفاده می‌کند. او اشاره کرده است که این تاکتیک نمی‌تواند جایگزین «سیاست جدی در قبال ایران» باشد.

علاوه بر این، ناظران به این نکته اشاره می‌کنند که تجمع نظامی آمریکا «زمان» را برای رسیدن به توافق محدود کرده است. پس از استقرار بمب‌افکن‌های «B-2» در اقیانوس هند و همزمان با اعزام یک ناو هواپیمابر دیگر به منطقه، به نظر می‌رسد این حضور «هزینه‌بر» نیروهای آمریکایی «برای مدت طولانی قابل حفظ نباشد». در مقابل، کاهش حضور نظامی پیش از تحقق اهداف واشنگتن می‌تواند به ایرانی‌ها این پیام را بدهد که ایالات متحده عملاً قصد حمله ندارد، که ممکن است اسرائیل را «وادار به اقدام انفرادی» کند.

بر اساس آنچه گفته شد، مجله «نیویورک تایمز» به نقل از علی فایز، مدیر «پروژه ایران» در «گروه بحران بین‌المللی»، می‌نویسد که با وجود نشانه‌های مثبت اخیر، سیاستمداران در تهران «نسبت به امکان دستیابی به توافق با ترامپ شک و تردید دارند» و «نشانه‌هایی وجود دارد که ایرانی‌ها برای جنگ آماده می‌شوند»، از جمله از طریق تلاش برای «افزایش انسجام اجتماعی». در حالی که برخی در تل‌آویو و واشنگتن ممکن است ایران را «از نظر نظامی ضعیف» بدانند به دلیل جنگ در خاورمیانه، همان کارشناس هشدار می‌دهد که «اعتماد به نفس بیش از حد» ممکن است باعث اشتباه شود و حتی اگر «موقعیت ایران ضعیف شده باشد، این کشور ضعیف نیست». علاوه بر این، ایران نمی‌خواهد به گفته این منبع، «مشروعیت» استفاده از فشار را به عنوان «ابزاری برای اخذ امتیاز» بپذیرد، به ویژه که «برای رهبر عالی‌قدر ایران، تنها چیزی که خطرناک‌تر از تحریم‌های آمریکایی است، تسلیم شدن در برابر آن‌هاست».