ویزای رئیس‌جمهوری کلمبیا لغو شد / مرگ آزادی بیان در آمریکای ترامپ

وزارت خارجه آمریکا بعد از اینکه گوستاو پترو، رئیس‌جمهوری کلمبیا در جمع حامیان فلسطین در نیویورک حاضر شد و سخنرانی کرد، ویزای او را لغو کرد تا هرچه سریع‌تر به کشور خود بازگردد. وزارت خارجه آمریکا دلیل اقدام خود را «حرکت بی پروا و تحریک آمیز» وی اعلام کرده است اما به اعتقاد ناظران این اقدام فقط بیانگر مرگ آزادی بیان در آمریکا است.

این اولین بار نیست که دولت دونالد ترامپ در راه آزادی بیان در آمریکا، کشوری که داعیه آزادی برای تمامی اقشار و افکار تک تک افراد جامعه دارد، سنگ‌اندازی می‌کند؛ و از قضا هربار که به رویارویی آزادی بیان می‌رود، در حمایت از تل‌آویو و نسل‌کشی فلسطینیان به دست نظامیان اسرائیلی بوده‌است. نخستین باری که کاخ سفید به جنگ آزادی بیان در ایالات متحده رفت، در همان ماه نخست ریاست‌جمهوری ترامپ بود که حکم به اخراج دانشجویان خارجی که از فلسطین حمایت می‌کنند، داد. او بعد از آن نیز دستور قلع و قمع دانشجویان دانشگاه کلمبیا را صادر کرد که ماه‌ها بود در محوطه این دانشگاه چادر زده و در حمایت از مردم فلسطین تحصن کرده بودند.

نقض قانون اساسی آمریکا

ادامه این وضعیت نگرانی ناظران و تحلیلگران آمریکایی را برانگیخته است. روزنامه نیویورک تایمز در سرمقاله‌ای که برآمده از همین نگرانی‌ها است، نوشته است: «یکی از اصول بنیادین ایالات متحده که در متمم اول قانون اساسی آن گنجانده شده، این است که این کشور به آزادی شهروندان قائل است و معتقد است  آنها باید بتوانند در مسائل مختلف از جمله جنگ و موضوعات مدرن تفرقه‌انگیز مانند سقط جنین، ایمنی اسلحه و بیمه سلامت نظر خود را بیان کنند. بله، آزادی بیان محدودیت‌هایی دارد، اما این محدودیت‌ها به موارد خاصی مانند فریاد کذب «آتش!» در یک سالن تئاتر یا تحریک به اقدام خشونت‌آمیز مربوط می‌شود.»

این مقاله سپس تاکید کرده است: «اگر آرمان آزادی آمریکایی معنایی داشته باشد، این است که آمریکایی‌ها می‌توانند در طیف بسیار گسترده‌ای از گفتار سیاسی، از جمله گفتارهای بی‌ادبانه و توهین‌آمیز، مشارکت کنند. از جمله خود ترامپ نیز نماد بی‌ادبانه و حتی تهدیدآمیز سخن گفتن است. او به شیوه‌ای سخن می‌گوید که هیچ رئیس‌جمهوری پیش از او چنین نکرده بود. با این حال، استفاده او از حقوق متمم اول خود مانع از تعرض به حقوق دیگران نشده است. این در حالی است که او اساتید و دانشجویان دانشگاه‌ها، مهاجران، شرکت‌های حقوقی، دادستان‌های فدرال، رهبران نظامی، مقامات امنیت ملی و دیگران را به دلیل ابراز نظراتی که با آنها مخالف است، مجازات کرده است.»

نویسندگان این سرمقاله در پایان از ترامپ و دستیارانش خواسته‌اند، انتقادهایی را که زمانی در ارتباط آزادی بیان داشتند، به یاد آورند. همان‌طور که ترامپ نیز باید به یاد آورد، که در سخنرانی خود در روز نخست دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش، وعده داده بود: «آزادی بیان را به آمریکا بازمی‌گردانم.» در حالی که ترامپ و متحدانش به جای پایبندی به این اصول، همچنان در حال تلاش برای محدود کردن بیان هستند و در این راه دست دموکرات‌ها را از پشت بسته‌اند.

گام های اولیه خودکامگی

اما فقط گروه سردبیری نیویورک تایمز نیست که چنین تند و تیز به ترامپ بابت حملات پیاپی‌اش به آزادی بیان انتقاد می‌کند. جان ای. کولبرت، وکیل آمریکایی نیز در مقاله‌ای در همین روزنامه نوشته است: «دیوان عالی ایالات متحده خطر خودسانسوری ناشی از فشارهای دولتی را به رسمیت شناخته است. در حالی که در بروز پدیده «خودسانسوری» صداها شنیده نمی‌شوند؛ دیدگاه‌ها سرکوب می‌شوند و مخالفت عملاً خاموش می‌شود.

به گفته این وکیل آمریکایی، یکی از گام‌های اولیه خودکامگی، ساکت کردن منتقدان است. کاری که اکنون با شتابی قابل توجه در آمریکا جریان دارد.

هاروی ام. برمن، از دیگر تحلیلگران مرتبط با نیویورک تایمز نیز به اقدامات خلاف آزادی بیان در دولت ترامپ انتقاد دارد و نوشته است: «دونالد ترامپ جدی‌ترین حملات به آزادی بیان آمریکایی‌ها در تاریخ مدرن را به راه انداخته است. بنیان‌گذاران قانون اساسی در آمریکا، آزادی بیان را در متمم اول قانون اساسی گنجاندند، زیرا می‌دانستند توانایی بیان آزادانه دیدگاه‌های نامحبوب، از جمله انتقاد از دولت، برای یک جامعه آزاد ضروری است. در حال حاضر نیز تلاش ترامپ برای سرکوب مخالفان دیدگاه‌هایش، آشکارا غیرقانونی است. این در حالی است که جمهوری‌خواهان در کنگره از مسئولیت خود برای مهار او شانه خالی کرده‌اند و عملاً به او اجازه داده‌اند هر کاری که می‌خواهد انجام دهد.»

اما نکته این است که ادامه این وضعیت از نظر حامیان آزادی بیان در آمریکا ممکن نیست و دونالد ترامپ باید در سیاست‌های قلدرمآبانه خود تجدید نظر کند.