فرصت طلایی آمریکا برای پایان نفوذ ایران در عراق

به نظر می‌رسد ایالات متحده در حال تشدید فشارهای سیاسی، اطلاعاتی و اقتصادی بر عراق است و هم‌زمان در تلاش برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی این کشور در زمینه کاهش وابستگی به ایران یا تنظیم روابط با آن است. اقدامات اخیر واشنگتن، از جمله محدودیت‌های اعمال‌شده بر صادرات انرژی ایران به عراق، در کنار توصیه‌های کارشناسان غربی، نشان‌دهنده رویکرد جدید آمریکا در قبال بغداد است.

در گزارشی که مجله «فورین افرز» منتشر کرده، آمده است که واشنگتن باید از «فرصت کنونی» برای کاهش دائمی نفوذ ایران در عراق بهره ببرد. این گزارش توصیه می‌کند که این هدف نه از طریق اقدام نظامی گسترده، بلکه با دیپلماسی «سختگیرانه»، عملیات اطلاعاتی و تهدید به تحریم‌هایی دنبال شود که ایران را از منابع مالی کلیدی محروم کند و در عین حال، نفوذ آمریکا را در مذاکرات آینده تقویت نماید.

برخلاف سال‌های گذشته که واشنگتن از نخست‌وزیران عراق، از جمله عادل عبدالمهدی و محمد شیاع السودانی، حمایت می‌کرد، اکنون برخی تحلیلگران پیشنهاد می‌کنند که آمریکا این رویکرد را کنار بگذارد. در این چارچوب، گزارش «فورین افرز» تأکید دارد که ایالات متحده نباید از ادامه نخست‌وزیری السودانی حمایت کند و حتی از دعوت او به کاخ سفید خودداری نماید. همچنین، سفارت آمریکا در بغداد باید روند انتخابات پارلمانی اکتبر ۲۰۲۵ را با دقت زیر نظر بگیرد و در برابر هرگونه اقدام علیه دموکراسی واکنش نشان دهد.

علاوه بر این، واشنگتن باید اقداماتی را برای جلوگیری از تبعیت رهبران عراقی از مطالبات ایران انجام دهد، از جمله تعیین «خطوط قرمز» مشخص برای سیاستمداران این کشور. همچنین، آمریکا باید ارتباطات خود را با چهره‌های سیاسی نزدیک به ایران کاهش داده و در مقابل، روابط خود را با نیروهایی که صرفاً به منافع ملی عراق پایبند هستند، تقویت کند.

در همین راستا، سیاست موسوم به «فشار حداکثری» که دولت جدید آمریکا وعده احیای آن را داده، در حال اجراست. یکی از نشانه‌های این سیاست، تصمیم اخیر واشنگتن برای عدم تمدید معافیت عراق در پرداخت هزینه واردات برق از ایران است. مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که این اقدام با هدف قطع دسترسی تهران به منابع مالی صورت گرفته و بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای محدود کردن برنامه هسته‌ای و موشکی ایران محسوب می‌شود.

هم‌زمان، برخی ناظران پیشنهاد کرده‌اند که آمریکا باید از این فرصت برای پایان دادن به وابستگی عراق به انرژی ایران استفاده کند. گزارشی که «مؤسسه واشنگتن» منتشر کرده، تأکید دارد که واشنگتن باید با تهدید به عدم ارائه معافیت‌های تحریمی، بغداد را وادار کند تا به‌سرعت منابع جایگزین انرژی، از جمله واردات برق از عربستان و استفاده از تأسیسات گاز مایع، را توسعه دهد.

این سیاست نه‌تنها در راستای منافع امنیت ملی آمریکا ارزیابی شده، بلکه می‌تواند موجب کاهش قابل‌توجه نفوذ ایران در عراق شود. در همین حال، پیشنهاد شده که واشنگتن با افزایش تبلیغات رسانه‌ای در عراق، ناکارآمدی و هزینه‌های بالای انرژی وارداتی از ایران را برای افکار عمومی این کشور برجسته کند و زمینه را برای کاهش تدریجی وابستگی بغداد به تهران فراهم سازد.