علت رای ندادن ایران با طرح عربستان و فرانسه برای تشکیل کشور فلسطین چه بود؟
مجمع عمومی سازمان ملل جمعه شب پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تصویب کرد که از بیانیه نیویورک در حمایت از تشکیل دولت فلسطینی مستقل و اجرای راه حل دو کشوری حمایت می‌کند، آمریکا به این پیش‌نویس رای منفی داد و ایران نیز حاضر نشد در این جلسه رای‌گیری شرکت کند.
«بیانیه نیویورک» که بنا بر توصیفی که از آن شده است، «گام‌های ملموس، دارای محدودیت زمانی و غیرقابل‌برگشت» برای راه حل دو دولتی بر‌می‌دارد با 142 رای موافق در مقابل 10 رای مخالف به تصویب رسید و 12 عضو سازمان ملل نیز در این نشست رای‌گیری حضور نداشتند.
این طرح 7 صفحه‌ای را فرانسه و عربستان سعودی تهیه کرده‌اند و در آن خواهان اقدامی موثر برای پایان دادن به جنگ غزه و پس از آن هموار کردن مسیر برای پایان دادن به بحران روابط اسرائیل و فلسطینیان و اجرای راه حل دو کشوری شدند.
این بیانیه همچنین به حماس که کنترل غزه را در دست دارد، دستور داد برای ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی، همه اسرای اسرائیلی را آزاد کرده به حکومت خود در غزه پایان داده و سلاح‌هایش را به تشکیلات خودگردان فلسطین تحویل دهد.
وزارت خارجه فلسطین از این طرح استقبال و از عربستان و فرانسه بخاطر این ابتکار تشکر کرده و آن را یک راه حل و برنامه‌ای عملی برای تشکیل کشور فلسطین خوانده است.
تصویب پیش‌نویس بیانیه یاد شده در حالی انجام شده است که روز پنج‌شنبه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، طرح ساخت شهرک جدیدی را در کرانه باختری تصویب کرد. این شهرک که با عنوان E1 (ای وان) شناخته می‌شود، در منطقه‌ای واقع خواهد شد که به گفته مخالفان آن پیوستگی ارضی در سرزمین‌های فلسطینی را از بین می‌برد و سد راهی بر سر تشکیل کشور فلسطین خواهد بود.
این رای پیش از نشست آتی سازمان ملل به ریاست مشترک ریاض و پاریس در 22 سپتامبر در نیویورک برگزار شد که در آن امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، و چندین رهبر دیگر وعده داده‌اند که رسماً کشور فلسطین را به رسمیت بشناسند.
اسرائیل پس از این رای‌گیری تاریخی با شرم‌آور خواندن آن، اعتراض خود را اعلام کرد. سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این رای‌گیری نشان داد مجمع عمومی یک سیرک سیاسی است که از واقعیت جدا شده است.» او از این قطعنامه به دلیل اینکه حماس را «سازمان تروریستی» نخوانده است، انتقاد کرد.
مورگان اورتگاس، نماینده آمریکا در جلسه رای‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل نیز که کشورش به طرح این پیش‌نویس رای منفی داده بود، در واکنش به تصویب آن گفت: «چنین رویکردی پاداش به حماس(مقاومت) است.» او همچنین تصویب این قطعنامه را «مرگ بافت جمعیتی» در فلسطین اشغالی دانست.
چرا ایران به این طرح رای نداد؟
ایران و شماری از کشورهای عربی و مسلمان نیز حاضر نشدند در نشست رای‌گیری این طرح شرکت کنند. نمایندگی ایران در سازمان ملل در توضیحی در این خصوص در نامه‌ای رسمی اعلام کرد: «پس از نزدیک به دو سال حمله نظامی بی‌وقفه مردم فلسطین به ویژه در غزه در نقض آشکار قوانین بین‌المللی شاهد کشتار جمعی، آوارگی اجباری، گرسنگی و تخریب سیستماتیک زندگی غیرنظامیان و زیرساخت‌ها هستند. این ویرانی تنها به فلسطین محدود نمی‌شود. تجاوزات مکرر اسرائیل علیه سایر کشورها، منطقه را بیش از پیش بی‌ثبات کرده و صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید می‌کند.»
نمایندگی ایران در سازمان ملل در توضیح خود با تاکید بر اینکه «دهه‌ها امتیازدهی، پیشنهادهای دیپلماتیک و تلاش‌های عادی‌سازی نتوانسته است جنایات و اشغال غیرقانونی اسرائیل را متوقف کند»، هشدار داده است: «بی‌توجهی سیستماتیک به قطعنامه‌های سازمان ملل که با وتوهای مکرر شورای امنیت و انتقال مداوم تسلیحات محافظت می‌شوند، نشان داده است که رویکردهای فعلی، اگرچه به عنوان رویکردهای قاطع ارائه می‌شوند، اما نمی‌توانند به اهداف اعلام شده خود دست یابند.»
این نامه تاکید می‌کند: «جمهوری اسلامی ایران پیوسته خواستار آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط در غزه، دسترسی بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه و بازسازی با احترام کامل به حقوق مردم فلسطین بوده است. ایران همچنین حمایت بی‌دریغ خود را از مقاومت پایدار مردم فلسطین در برابر اشغال، مداخله خارجی و سیاست‌های آپارتاید یادآوری و تأکید می‌کند که صلح پایدار تنها از طریق پایان دادن به اشغال و تحقق کامل استقلال و حاکمیت کشور فلسطین حاصل می‌شود. این امر باید مبتنی بر اراده واقعی ساکنان اصلی آن، مسلمانان، یهودیان و مسیحیان، باشد که از طریق یک همه‌پرسی آزاد و فراگیر، همانطور که در سند S/2019/862 پیشنهاد شده است، ابراز شود.»
در پایان این نامه نیز تاکید شده است: «ایران معتقد است که هر راه‌حل عملی باید مبتنی بر به رسمیت شناختن حق مسلم مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت خود، رد هر نوع آوارگی اجباری و تضمین مشارکت کامل و برابر هر بخش از جامعه فلسطین در شکل‌دهی به آینده کشور باشد. جامعه بین‌المللی باید از شورای امنیت بخواهد پذیرش فلسطین به عنوان یک کشور عضو کامل سازمان ملل متحد را توصیه کند و پاسخگویی کامل اسرائیل را در قبال جنایات جنگی، نسل‌کشی و اشغال غیرقانونی طولانی مدت، از جمله از طریق اعمال تحریم‌های هدفمند و تعلیق عضویت آن در سازمان ملل متحد، تضمین کند تا اعتبار این سازمان حفظ شود.»
بر این اساس ایران معتقد است، مصوبه جمعه شب راه حل قابل اجرا و واقع‌بینانیه‌ای برای پایان دادن به بحران فلسطین ارائه نکرده است و بنا ندارد، اقدامی موثر در پایان دادن به اشغالگری اسرائیل در فلسطین که مانع اصلی رسیدن به صلحی پایدار در منطقه است، صورت دهد. همچنین جمهوری اسلامی ایران معتقد است این بیانیه به گونه‌ای تنظیم شده که عملیات طوفان الاقصی را دلیل اصلی درگیری‌های کنونی در غزه معرفی کرده است درحالی که اشغالگری اسرائیل باعث بروز این وضعیت بوده است.
منبع: الجزیره
