چرا ترامپ از بریکس میترسد؟
توسعه بریکس و حضور پنج عضو قدرتمند و از کشورهای توسعه یافته باعث شده است که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، از گروه بریکس بترسد و درصدد اعمال تعرفه بر علیه آنها برآید.

دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، پس از تهدیدها علیه گروه بریکس صبح چهارشنبه به وقت واشنگتن اعلام کرد، هفت عضو این پیمان میتوانند منتظر اعمال تعرفهها بر واردات خود به آمریکا باشند. او تا اول اوت (4 مردادماه) به این کشورها مهلت داد تا از رویارویی با دلار آمریکا بپرهیزند و از این گروه خارج شوند تا شامل این تعرفه نشوند. اما چرا رئیسجمهوری آمریکا از اتحاد اقتصادی اعضای گروه بریکس نگران است و برای رفع این نگرانی و شکستن این اتحاد آنان را تهدید به افزایش تعرفههای واردات آنها به آمریکا تا 10 درصد میکند. تهدیدی که در نهایت دود آن به چشم خود او خواهد رفت و باعث بروز هرجومرج اقتصادی بیشتری در جهان خواهد شد. بویژه که سیاستهای اقتصادی ترامپ تاکنون باعث افزایش کسری بودجه دولت آمریکا شده و این جنگهای تعرفهای میتواند وضعیت را برای آن بدتر کند.
اعضای قدرتمند
نخستین دلیل نگرانی یا شاید ترس ترامپ از بریکس را باید در اعضای آن جستوجو کرد. در این پیمان به طور خاص پنج عضو قدرتمند و از کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی دیده میشوند. این اعضا در کنار 6 عضو مهم دیگر شامل ایران، عربستان، اندونزی، اتیوپی، مصر و امارات دارای 45 تریلیون دلار ثروت قابل سرمایهگذاری هستند و 36 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص دادهاند.
روند توسعه بریکس
دیگر نکتهای که نگرانی دونالد ترامپ را برانگیخته شتاب فراوانی است که در توسعه بریکس مشاهده میشود. این گروه هرچند سال 2006 بنیان نهاده شد اما اقبالها به آن از سال گذشته چشمگیر بوده است طوریکه در سال 2024 شش کشور شامل ایران، عربستان، اتیوپی، مصر و امارات به آن پیوستند و اکنون نیز هشت کشور دیگر شامل الجزایر، بحرین، بنگلادش، فلسطین، کویت، هندوراس، ونزوئلا و جمهوری آذربایجان متقاضی پیوستن به آن هستند.
همین شتاب در توسعه بریکس و افزوده شدن ناگهانی تعداد اعضای گروهی که مبنای آن اقتصاد است، شاید برای هر رئیسجمهوری در آمریکا چالش برانگیز باشد اما برای ترامپ که تاجر است به معنای کابوس مطلق است.
دلار زدایی بریکس
گروه بریکس یک گروه اقتصادی است اما در سالهای اخیر یکی از اصلیترین اهداف آن استقلالیابی از دلار بوده است. این هدفگذاری از زمانی آغاز شد که روسیه و چین با تحریمها و تعرفههای مختلف غرب روبهرو شدند و در نتیجه با ابتکار چین دلارزدایی در دستورکار بریکس قرار گرفت و نخست این دو کشور تعاملات بین خود را با روبل و یوان انجام دادند و پس از آنان هند نیز تصمیم گرفت بنا بر خواسته روسیه نفت این کشور را با روبل و همین کالا را از امارات با درهم خریداری کند بنابراین آنچه یکی از بزرگترین نگرانیهای دونالد ترامپ را رقم میزند، هدفگذاری بریکس برای دلارزدایی است.
شکستن هژمونی آمریکا و اقبال از چندجانبهگرایی
شاید ترامپ از بریکس به عنوان یک گروه اقتصادی ترس زیادی نداشته باشد اما صرف وجود یک گروه که آمریکا در آن نقشی ندارد برای او نگران کننده است زیرا وجود هر گروهی منهای آمریکا را تقویت چندجانبهگرایی در جهان و از دست رفتن هژمونی ایالات متحده میبیند. در این بین بریکس باتوجه به قدرت اعضای آن میتواند حساسیت برانگیزتر از هر گروه دیگری باشد. ضمن اینکه این گروه میتواند ابزارهای تهدید آمریکا را از آن بگیرد. تاکنون آمریکا برای مطیع کردن کشورها و اجرای خواستههای خود از ابزارهای تحریمی علیه کشورها استفاده میکرد اما گروه بریکس میتواند این ابزار را از آمریکا بگیرد و راه گریزی برای کشورها از تحریمهای احتمالی آمریکا فراهم کند.
مجموع این عوامل باعث شده است، دونالد ترامپ که بیش از هر رئیسجمهور دیگری در آمریکا اقتصادی میاندیشد و سیاست را در خدمت اقتصاد قرار میدهد، به فکر مقابله با این گروه بیفتد و از توانی که دارد استفاده کند تا اتحاد موجود در آن را بشکند.