اهداف مکرون از میزبانی احمد الشرع در الیزه چیست؟
اقدام رئیس‌جمهوری فرانسه به عنوان نخستین مقام اول یک کشور اروپایی که از احمد الشرع برای سفر به قاره سبز دعوت کرده از سوی ناظران با سوالات بسیاری همراه شده است.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، چهارشنبه (17 اردیبهشت ماه) در کاخ الیزه میزبان احمد الشرع، رئیس دولت موقت سوریه، خواهد بود. اقدام او به عنوان نخستین مقام اول یک کشور اروپایی که از احمد الشرع برای سفر به قاره سبز دعوت کرده از سوی ناظران با توجه و سوالات بسیاری همراه شده است.
پولیتیکو در گزارشی در این باره نوشت، مکرون که زمانی منتقد احمد الشرع بود و همزمان مواضع تندی هم علیه بشار اسد داشت پس از سقوط اسد، ابتدا با احتیاط درباره سوریه جدید موضع‌گیری کرد اما در ماه‌های اخیر زبان خود را تغییر داده است. برای مثال در حالی که همواره درباره مواضع تل‌آویو علیه سوریه اسد، اگر از اقدامات این رژیم حمایت نمی‌کرد حداقل بی‌طرف بود. اما بعد از حملات زمستان گذشته ارتش اسرائیل به سوریه تیر انتقادات خود را راهی تل‌آویو کرد.
اکنون نیز بنابر بیانیه‌ای که از سوی الیزه منتشر شده، مکرون قصد دارد در سفر الشرع حمایت‌های خود از ساخت سوریه جدید را اعلام کند؛ سوریه‌ای که آزاد، باثبات، مقتدر و مورد احترام همه گروه‌های جامعه سوریه باشد. این بیانیه تأکید کرده است: «این دیدار بخشی از تعهد تاریخی فرانسه به مردم سوریه و خواسته‌های آنان برای صلح و دموکراسی است.»
مکرون در ماه فوریه (اسفند ماه 1403) در تماس تلفنی که با احمد الشرع داشت او را دعوت به این سفر کرد. هرچند مکرون اولین رئیس یک دولت اروپایی است که میزبان رئیس دولت موقت سوریه است اما اولین آنها نیست که بعد از سقوط اسد، از حضور الشرع در سوریه به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی این کشور استقبال کرده‌اند.
انتظارات میهمان از میزبان
سفر احمد الشرع به فرانسه و میزبانی مکرون از او مثل همه دیدارهای دیپلماتیک با انتظارات هر دوطرف انجام می‌شود. انتظار می‌رود الشرع در این دیدار، خواهان حمایت مکرون از دولت او در نشست‌های جهانی برای رفع تحریم‌ها از دمشق شود.
لوموند نیز در این باره نوشت، در ماه فوریه اتحادیه اروپا برخی از تحریم‌های سوریه در زمینه انرژی، واردات و صادرات و همچنین تحریم‌های بانکی که علیه این کشور وضع شده بود را تعلیق کرد اما هنوز هم شمار زیادی از کشورها هستند که تاکید می‌کنند، بدون اطمینان از ایجاد اصلاحات در سوریه بویژه در زمینه دموکراسی و حقوق زنان و اقلیت‌ها، نباید از بار فشارها بر این کشور کاست. بویژه که کشورهای اروپایی به عنوان مدعیان دموکراسی از اوایل بهار که درگیری‌های قومیتی در سوریه باعث مرگ بیش از هزار و 700 نفر شد، نگران وضعیت اقلیت‌های سوریه و بیش از همه، علوی‌ها هستند. علاوه بر آن در روزهای اخیر نیز سازمان‌های مردم نهاد گزارش‌هایی درباره درگیری‌ها با دروزی‌ها منتشر کرده‌اند.
این دست گزارش‌ها باعث شده بسیاری از ناظران مسائل سوریه دچار تردیدهایی درباره توانایی دولت موقت برای کنترل افراطی‌ها در این کشور شوند و حالا الشرع خواهان آن است که مکرون از او و دولتش در قبال چنین تردیدهایی حمایت کند.
خواسته‌های فرانسه از الشرع چیست؟
پاریس تاریخچه‌ای دور و دراز درخصوص حضورش در سرزمینی دارد که امروزه با نام سوریه شناخته می‌شود. فرانسه از دهه 1910 به همراه بریتانیا دارای نفوذی قابل توجه بر سرزمین‌هایی بود که از مدیترانه تا جایی که امروز عراق شناخته می‌شود، کشیده شده بود.
فرانسه از زمان شارل دوگل تا فرانسوا میتران و بعد از او ژاک شیراک، همواره در تکاپوی حفظ نفوذ خود بر این سرزمین بوده‌است اما اوایل دهه 2000 این سیاست را کنار گذاشت. از همین رو باید امانوئل مکرون را اولین رئیس‌جمهوری فرانسه در قرن جدید دانست که برخلاف اسلاف خود در این قرن قصد دارد دیگر بار نفوذ فرانسه را در سوریه بازیابد.
بنا بر گزارش دیلی صباح، مکرون برای رسیدن به این منظور کار دشواری پیش‌رو دارد و دچار وضعیتی پارادوسیکال شده است زیرا هنوز نمی‌داند سوریه جدید چه سیاست‌هایی را در قبال کردها و سایر اقلیت‌ها خواهد داشت. بویژه که فرانسه در نزدیک به یک دهه اخیر و به‌طور خاص از بهار عربی به این سو در سوریه همواره از کردها به عنوان اقلیت جدایی طلب حمایت کرده و اکنون باید تصمیم بگیرد آیا در سوریه جدید هم قصد دارد به همین سیاست ادامه دهد؟
شاید از همین رو است که برخی ناظران معتقدند، احمد الشرع نباید انتظار داشته باشد در الیزه از او به همان گرمی استقبال شود که در عربستان و آنکارا شده بود.
با این حال حتی بدون مقاصد سیاسی مکرون احتمالا در نظر خواهد داشت به لحاظ اقتصادی وارد تعاملات جدیدی با سوریه تحت هدایت الشرع شود. آن هم در شرایطی که کمتر از یک هفته پیش از سفر رئیس دولت موقت سوریه به الیزه دمشق قراردادی 30 ساله با یکی از شرکت‌های بزرگ فرانسه برای توسعه و هدایت بندر لاذقیه امضا کرد.
