خوردن داروهای بدون نسخه را ترک کنید

برخی داروهای بدون نسخه، برخلاف تصور عمومی چندان بی‌خطر نیستند. مصرف بیش از حد پاراستامول که در ایران بیشتر به نام استامینوفن شناخته می‌شود و ایبوپروفن می‌تواند منجر به آسیب کبد، کلیه و حتی بروز زخم معده شود. این داروها در دوز صحیح ایمن هستند، اما استفاده بیش از اندازه یا طولانی‌مدت از آن‌ها ممکن است پیامدهای جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

ایبوپروفن و خطر زخم معده

دکتر دین اِگیت، پزشک عمومی، در گفت‌وگو با دیلی‌میل تأکید می‌کند که مصرف ایبوپروفن می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد. او توضیح می‌دهد که ایبوپروفن به‌عنوان یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) برای کاهش درد و تب استفاده می‌شود، اما شیوه پردازش آن در بدن موجب تحریک جداره معده می‌گردد. این تحریک مداوم می‌تواند احتمال بروز زخم‌های معده را افزایش دهد.

به گفته او، این داروها در ظاهر برای کاهش التهاب طراحی شده‌اند، اما در عمل اغلب باعث تحریک معده می‌شوند. در مواردی، زخم‌های معده ناشی از مصرف ایبوپروفن می‌توانند به پارگی بیانجامند. در چنین شرایطی، پرده صفاق (Peritoneum) که اندام‌های داخلی مانند کبد، کلیه و روده‌ها را می‌پوشاند، دچار عفونت می‌شود. این وضعیت که «پریتونیت» (Peritonitis) نام دارد، اگر بدون درمان رها شود می‌تواند مرگبار باشد.

استامینوفن و آسیب کبدی

بسیاری از افراد استامینوفن را بی‌ضرر می‌دانند، زیرا به راحتی در دسترس است و به همین دلیل مانند آب‌نبات مصرف می‌شود. اما به گفته دکتر اِگیت، حتی اگر مقدار مصرف روزانه از حد توصیه‌شده بالاتر نرود، باز هم ممکن است فرد دچار مسمومیت تدریجی شود.

او شرح می‌دهد که استامینوفن پس از ورود به بدن به ماده‌ای سمی به نام NAPQI تجزیه می‌شود. در دوزهای پایین، این ماده به‌وسیله ترکیبی محافظ به نام گلوتاتیون خنثی می‌شود. اما زمانی که دوز مصرفی افزایش یابد، کبد نمی‌تواند مقدار اضافی این سم را دفع کند و در نتیجه دچار نارسایی دائمی می‌شود.

دکتر اگیت هشدار می‌دهد که مصرف کمی بیشتر از دوز توصیه‌شده به مدت چند روز پیاپی، می‌تواند به کبد آسیب جدی وارد کند. او تأکید می‌کند که در بسیاری موارد، بیماران با علائمی مانند یرقان مراجعه می‌کنند که نشانه‌ای آشکار از صدمه کبدی ناشی از مصرف زیاد استامینوفن است.

او می‌افزاید که این آسیب در صورت عدم درمان می‌تواند به زخم و اسکار شدید کبدی منجر شود و در نهایت بیمار را به سمت سیروز و نیاز به پیوند کبد سوق دهد.