چرا باید به بیماری‌های گوارشی توجه ویژه بکنیم؟

«کامران باقری لنکرانی» وزیر اسبق بهداشت، طی نوشتاری  به ارائه توضیحاتی درباره اهمیت توجه به بیماری‌های گوارشی پرداخت که به شرح زیر است:

بیماری‌های گوارش و کبد شیوع نسبتاً بالایی در جهان دارند، تقریباً هشت درصد از بار بیماری‌های جهان بیماری‌های گوارشی هستند، کشور ما هم از این قاعده مستثنی نیست. اما روند بیماری‌ها در طی سه دهه گذشته تغییرات مهمی پیدا کرده و از بیماری‌های عفونی به سمت بیماری‌های غیرعفونی و غیرواگیر ولی با عوارض در حرکت هستیم. 

شیوع هپاتیت‌های ویروسی در کشور ما کاهش پیدا کرده ولی همزمان با آن شیوع کبد چرب و عوارض ناشی از آن رو به افزایش گذاشته، در کنار این ما با یک اپیدمی خاموش از مصرف الکل روبه‌رو هستیم که این اپیدمی شیوع بیماری‌های کبدی به‌خصوص وقتی کنار کبد چرب یا کنار یک بیماری کبدی دیگری قرار می‌گیرد می‌تواند تاثیرات بسیار بدی را به جای بگذارد. 

نوع سرطان‌ها هم در کشور ما تغییر پیدا کردند و مثلا شیوع سرطان مری از نوع سنگفرشی کاهش چشمگیری داشته ولی در کنارش افزایش نوع دیگری از سرطان مری یعنی آدنوکارسینوما را داریم که با بیماری رفلاکس طولانی‌مدت به‌خصوص در افراد سیگاری ارتباط دارد. 

شیوع سرطان کبد ناشی از هپاتیت‌های ویروسی که قبلاً مشکل مهم ما بود کاهش پیدا کرده ولی در کنار آن شیوع سرطان کبد ناشی از کبد چرب افزایش پیدا کرده، روند شیوع سرطان معده در کل در کشور ما فعلاً کاهنده بوده که این امر مربوط به کاهش نرخ عفونت با هلیکوباکتر پیلوری است که قبلاً بیش از ۹۰ درصد مردم کشور ما به آن مبتلا بودند ولی الان طبق آخرین برآوردها این میزان به حدود ۵۰ درصد رسیده است.

در کنار این، سرطان روده بزرگ افزایش پیدا کرده، شیوع بیماری‌های التهابی روده در کشور ما تقریباً در سه دهه گذشته نزدیک به سه برابر شده است. شیوع در کشور ما الان نسبت به کشورهای غربی مثل اروپای غربی و آمریکای شمالی یک‌سوم است یعنی آن‌ها ۳۵ در صد هزار هستند ما تقریباً حدود ۱۳ در صد هزار هستیم ولی نسبت به متوسط جهانی که حدود چهار یا پنج نفر به ازای هر صد هزار نفر است شیوع ما بالاتر است و این زنگ هشدار مهمی است برای ما که خودمان را برای افزایش آماده کنیم. 

همه این موارد ما را موظف می‌کند در علم بیماری‌های گوارشی و کبد روزآمد باشیم، متناسب با شرایط کشور خودمان پیش برویم و به همین دلیل چهارمین همایش جامع بیماری‌های گوارشی و کبد و همین‌طور سومین همایش اندوسکوپی‌های پیشرفته و درمانی و یازدهمین همایش هپاتیت تهران ان‌شاءالله از تاریخ ۱۸ تا ۲۱ شهریور ماه در تهران برگزار می‌شود، در این همایش بیش از ۲۰۰ سخنران داریم که در مورد موضوعات مختلف صحبت می‌کنند و تلاش می‌شود که در همه زمینه‌ها که گفتیم به صورت روزآمد مطالب ارائه شود.

خوشبختانه در زمینه درمان بیماری‌ها پیشرفت‌های خوبی درون کشور خودمان داشتیم خیلی از داروهای با فناوری بالا به‌خصوص داروهای بیولوژیک الان در کشور خودمان تولید می‌شود و ما می‌توانیم آن‌ها را با قیمتی که در مقایسه با قیمت‌های جهانی اغلب کمتر از ۱۰ درصد است به مردم‌مان ارائه بدهیم، البته همین ۱۰ درصد هم در مورد خیلی از داروها رقم بالایی است و می‌طلبد که شرکت‌های بیمه حمایت بیشتری را از آن‌ها انجام بدهند.

بعضی از داروها را هنوز مجبور هستیم وارد کنیم یا بعضی از تجهیزات پزشکی مثل استنت و مواردی که برای درمان‌های آندوسکوپی به آن‌ها احتیاج داریم باید با قیمت‌های مناسب در اختیار مردم قرار بگیرند، برای این موضوع احتیاج داریم که حمایت‌های بیمه‌ای و همین‌طور ارز با قیمت مناسب یا با یک روش حمایتی فراهم شود که مردم بتوانند از آن‌ها استفاده کنند. 

نکته تلخ اما این است که خیلی از این سرطان‌های گوارشی در اقشار محروم اتفاق می‌افتند و به همین خاطر بدون مکانیسم‌های حمایتی ممکن است امکان درمان‌شان فراهم نباشد.

در کل ما از نظر علمی و مهارت‌های بالینی و برخی از فناوری‌ها می‌توانیم افتخار کنیم که در کشورمان حرف‌های مهمی برای گفتن داریم اما در مورد برخی از تجهیزات پزشکی کماکان متاسفانه احتیاج به واردات داریم که برای این که بتوانیم خدمات مناسب و باکیفیت بالا ارائه بدهیم این خدمات نیاز به حمایت ویژه دارد.