چگونه از کودکان در برابر افسردگی جنگ محافظت کنیم؟
در این روزهای پرحادثه کودکان بیش از همه دچار استرس و وحشت می‌شوند و چگونگی مقابله با افسردگی آنها در اولویت قرار دارد
شرایط را همه می‌دانیم و نیازی به بازتعریف آنچه که دارد اتفاق می‌افتد نیست، در این روزها اما اگر چه آدم بزرگ‌ها از فکر و خیال حال و آینده، دچار استرس و نگرانی شدید هستند ولی کودکان بیش از همه، در معرض خطر افسردگی و ترس و وحشت شدید هستند، در این شرایط بزرگترها مسئولیتی بسیار بزرگ دارند آنها باید ضمن آنکه روحیه خود را حفظ می کنند از وضعیت روحی کودکان نیز محافظت کنند و مانند یک سپر آنها را از آسیب روانی این حوادث محافظت کنند، 15 راهکار عملی که این روزها بیش از همه به کار می آید را با هم مرور کنیم.
1- تصویرها ویرانگرند
هر تصویر به اندازه هزاران هزار کلمه بر روح و روان مخاطب تاثیر می گذارد، این جمله، واقعیتی انکارناپذیر است که رسانه ای ها همیشه تکرار می‌کنند، یک تصویر شاد و امید آفرین می تواند به اندازه هزاران هزار کلمه، بر روحیه آدمی تاثیرمثبت بگذارد و در نقطه مقابل یک تصویر وحشتناک می‌تواند تاثیری منفی وحشتناک بر روح و روان کودکان بگذارد، تصویری که هیچ‌گاه از ذهن آنها پاک نخواهد شد، در این روزها، بر این متمرکز شوید که کودکان تصویرهای وحشتناک حوادث را نبیند، دسترسی آنها به رسانه ها و از جمله تلویزیون و فضای مجازی را تا حد ممکن کاهش دهید
2- شیطان در جزئیات است
این جمله اگر چه در بیان اهمیت «جزئیات» است اما می توان آن را در نقطه مقابل به این شکل هم تفسیر کرد که جزئیات، شیطانی است که روح و اندیشه انسان را نابود می کند، بیان جزئیات در حضور کودکان آنها را تا حد جنون وحشت‌زده می کند، لازم نیست در حضور آنها با آشنایان‌تان حضوری یا تلفنی درباره تکه تکه شدن اجساد، پرتاب شدن جسد از یک ساختمان و چسبیدن به ساختمان روبرویی، گریه‌های خانواده ها و... حرف بزنید.
3- بچه ها می‌شنوند حتی در خواب
بچه‌ها این شب‌ها و روزها به خاطر شنیدن صدای انفجارها و شلیک پدافندها خواب خوبی ندارند. آنها هم مثل آدم بزرگ‌ها، عصبی و خسته هستند و در ساعات بسیاری، در حالی که ما فکر می‌کنیم خواب هستند، بیدارند و می‌شنوند. هنگام گفت‌وگو با اعضای خانواده همیشه به خاطر داشته باشید که آنها احتمالا بیدارند و می‌شنوند، پس با این فرض که آنها در خواب هستند از بیان حوادث پرهیز کنید.
4- قوی شدن، شاید وقتی دیگر...
یکی از دلایلی که باعث می شود برخی افراد در زمینه محافظت روحی از کودکان در شرایطی مانند شرایط کنونی مقاومت کنند، این است که آنها می‌گویند می‌خواهیم فرزندمان مرد و سخت بار بیاید و با سختی‌های زندگی آشنا شود اما آنها توجهی به این موضوع ندارند که این نوع تربیت باید در طی سال‌ها صورت می گرفت نه اینکه توقع داشته باشیم یک شبه یک کودک تبدیل به یک مرد یا زن کامل شود.
5- توقف نکنید
متاسفانه یکی از عادت‌های بسیار بد ما این است که حتی در هنگامی که بچه‌ها در خودرو حضور دارند با دیدن صحنه حوادثی از جمله تصادف، آتش سوزی و ... توقف کرده و عکس و تصویر تهیه می کنیم، این توقف‌ها و دیدن صحنه‌های رخدادهای، اشتباهی نابخشودنی است، این تصاویر در ذهن کودک نقش می بندد و او را تا آخر عمر درگیر می کند، حتی اگر انسانی کنجکاو هستید و علاقه زیادی به انتشار تصاویر در صفحه مجازی اتان دارید تا پایان این شرایط، این عادت بد را کنار بگذارید، چرا که علاوه بر آنکه انتشار بسیاری از این تصاویر جرم است، این کنجکاوی به قیمت وحشتی غیرقابل وصف برای کودکان تمام خواهد شد.
6- بازی کنید
از معجزه بازی غافل نشوید، بازی های فیزیکی و در صورت عدم امکان انجام این نوع بازی ها در آپارتمان، بازی‌های فکری با کودکان انجام دهید، سعی کنید حتی الامکان آنها را از فضای مجازی و تلفن همراه دور نگه دارید، بازی ذهن آنها را از شرایطی که در آن گرفتاریم دور می‌کند.
7- با بچه‌ها حرف بزنید
با بچه ها حرف بزنید و بگذارید آنها هم حرف بزنند و احساساتشان را بیان کنند، به آنها بگویید که احساس ترس هم جزئی از احساسات آدم است و بیان آن خجالت ندارد، اما او می تواند و باید آن را کنترل کند، به آنها با هر اعتقادی که دارید ، اطمینان دهید پروردگار در همه حال ناظر و مراقب ماست
8- خودروهای مسافرکش
رانندگان خودروهای مسافرکش، به دلیل ماهیت شغلی‌شان و ارتباط با افراد مختلف، روایت‌های زیادی از حوادث وحشتناک، انفجارها، شهادت هموطنان و ... را از سایر مسافران دیده یا شنیده اند، متاسفانه برخی از این افراد شریف و زحمتکش، بدون توجه به حضور یک کودک در خودرو، هنگامی که سرگرم تعریف ماجراهای این روزها هستند، حتما گریزی هم به حوادث وحشتناک می زنند، در صورتی که همراه فرزندتان هستید یا محترمانه موضوع بحث را عوض کنید و یا آنکه در صورت ادامه دادن، از خودرو پیاده شوید، بچه ها خیلی دقیق‌تر از ما می شنوند.
9- میهمانی اقوام پرگو ممنوع
در هر خانواده ای افرادی هستند که ادعا می کنند که با «بچه های بالا» در ارتباط هستند و معمولا اخباری وحشتناک را تعریف می کنند، از دید این چنین آدم هایی هرچقدر اخبارسیاه تر وحشت آفرین‌تر باشند جذاب ترند، در این روزها، حتما از رفت و آمد با چنین اقوامی خودداری کنید.
10- بزرگترها قوی هستند
حتی اگر خودتان هم ترسیده و وحشت کرده اید اما شما باید قوی و تکیه‌گاه باشید، شما پشتوانه اصلی کودک‌تان در این روزها هستید و برای همین باید قوی بمانید، به آنها با رفتار و گفتارتان اطمینان بدهید که همیشه در کنارشان هستید، آنها باید مطمئن باشند که شما به عنوان بزرگ خانواده، خیلی قوی هستید و از پس مشکلات برمی آیید.
11- مشاجره خانوادگی ممنوع
بچه‌ها در این روزها اگرچه در ظاهرشان مشخص نباشد اما به شدت عصبی هستند، آنها مانند همه بزرگترها با مشکلات جسمی و روانی ناشی از کم خوابی روبرو هستند و بنابراین میزان تحریک پذیری آنها نسبت به صداهای بلند و مشاجره بسیار افزایش یافته است، آنها ممکن است با هر صدای بلند ناشی از بسته شدن شدید در، داد زدن ، محکم کوبیدن بشقاب و لیوان و ... به هم بریزند و دچار استرسی غیرقابل باور شوند، در این روزها مشاجره های کوچک خانوادگی را کاملا تعطیل کنید.
12 - در آغوش‌شان بگیریم
لمس فیزیکی، در آغوش گرفتن و بوسیدن، در کنار بیان حرف ها و سخنان محبت آمیز، معجزه می کند، در این روزها بیش از همیشه کودکان را در آغوش بگیرید، آنها را ببوسید و به آنها بگویید که همیشه در کنارشان هستید، با آنها درباره برنامه های شاد آینده، سفر، میهمانی و ... که در نظر دارید حرف بزنید، خاطرات خوب گذشته را مرور کنید و اطمینان بدهید که دوباره آن روزهای خوش تکرار می شوند.
13- موسیقی‌های آرامش بخش
موسیقی‌های آرامش بخش، همیشه می تواند آرامش را بر خانه حاکم کند و در این روزها از همیشه بیشتر ، سعی کنید که موسیقی های جذابی را که کودک‌تان دوست دارد را در خانه پخش کنید.
14- غذاهای دوست داشتنی
همه آدم‌ها اینطور هستند که هنگامی که با غم و درد و ترس روبرو می شوند، میل و اشتهایی برای غذا خوردن ندارند، کودکان حساس‌تر هستند و به همین دلیل بیشتر از آدم بزرگ‌ها دچار بی اشتهایی عصبی می‌شوند، در این روزها سعی کنید که برای آنها غذاها و خوراکی هایی را که دوست دارند تهیه کنید، بی‌اشتهایی عصبی و گرسنگی طولانی مدت می تواند تاثیر بسیار بدی بر روان آنها بگذارد.
15- مشاوره و روانپزشکی را جدی بگیرید
با همه این مراقبت‌ها، ما روانپزشک و مشاور نیستیم و گاهی ممکن است نتوانیم درست عمل کرده و پاسخ‌های مناسبی به کودکان بدهیم، پاسخ‌های صحیح‌تر در دست مشاوران و روانپزشکان است، شرکت در جلسات مشاوره می‌تواند مشکلات و گره‌های ذهنی کودکان را تا حدود زیادی برطرف کند.
