راه رهایی از تورم

مهدی پازوکی در یادداشتی در آرمان امروز نوشت :

به عنوان اقتصاددانی که سال‌ها بر مسائل مالی و پولی ایران تمرکز کرده‌ام، نمی‌توانم نسبت به وضعیت فعلی ساکت بمانم. در آستانه پایان سال ۱۴۰۴، اقتصاد ما با تورم بالای ۴۰ درصدی – که به نظر من واقعی‌اش حتی تا ۶۳ درصد می‌رسد – دست و پنجه نرم می‌کند. این تورم، نه فقط یک عدد آماری، بلکه ساختاری است که ریشه در بی‌انضباطی‌های عمیق دارد: بی‌انضباطی پولی با خلق نقدینگی بی‌رویه از طریق بدهی‌های دولتی و بانکی، بی‌انضباطی اداری با گسترش بی‌حد دستگاه‌های دولتی، و بی‌انضباطی مالی که به وضوح دیده می‌شود، جایی که منابع به جای تولید، صرف نهادهای غیرضروری می‌شود. من بارها تأکید کرده‌ام: اگر می‌خواهید بی‌ثباتی اقتصاد را بسنجید، به نرخ فزاینده تورم نگاه کنید؛ این شاخص، زندگی توده‌های مردم را طاقت‌فرسا کرده، در حالی که اقلیتی رانت‌خوار سود می‌برند.

دولت فعلی باید بداند که افزایش حقوق‌ها – هرچند وسوسه‌انگیز – راه‌حل نیست؛ این کار فقط تورم را شعله‌ورتر می‌کند، چون درآمد کافی برای جبران وجود ندارد. من می‌گویم: دولت از کاهش بودجه دستگاه‌ها نترسد. چرا باید بیت‌المال را صرف دانشگاه‌های مدرک‌ساز یا موسسات فرهنگی غیرمولد کنیم، در حالی که زیرساخت‌های حیاتی مثل برق و آب کمبود بودجه دارند؟ بودجه ۱۴۰۵، اگر اصلاح نشود، کسری مزمن را تشدید می‌کند و ارزش پول ملی را بیشتر کاهش می‌دهد. من هشدار می‌دهم: بدون انضباط، سال ۱۴۰۵ سال سختی خواهد بود؛ طبقه متوسط به فقر سقوط می‌کند و فاصله طبقاتی عمیق‌تر می‌شود.

راهکارها برایم روشن است: اول، استقلال واقعی بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی و مهار معوقات بانکی. دوم، اصلاح بودجه با تمرکز بر سرمایه‌گذاری تولیدی و کاهش هزینه‌های غیرضروری – حداقل ۵۰ درصد بودجه فرهنگی را بازنگری کنید. سوم، دیپلماسی شجاعانه برای خروج از فهرست سیاه FATF و مذاکره بر سر تحریم‌ها؛ همان‌طور که در دولت اول روحانی، اخبار مثبت برجام تورم را نصف کرد. من باور دارم اقتصاد ایران گران اداره می‌شود، اما با برنامه منسجم، تورم را می‌توان به زیر ۳۰ درصد برد و رشد بالای ۴ درصدی را محقق کرد.