اخطار پاستور به مدیران ناکارآمد

روزنامه آرمان ملی در گزارشی نوشت:

در نظام حکمرانی مانند جمهوری اسلامی ایران که مبتنی بر تلفیق مردم‌سالاری، اصول اسلامی و اراده عمومی است، نقش مدیران کارآمد از جایگاهی بسیار مهم و حیاتی برخوردار است. مدیران به‌عنوان مجریان سیاست‌ها و برنامه‌های کلان کشور، نقشی تعیین‌کننده در تحقق اهداف انقلاب اسلامی، ارتقاء کیفیت زندگی مردم و تضمین مشروعیت و مقبولیت نظام ایفا می‌کنند. در این چارچوب، بررسی ابعاد مختلف اهمیت کارآمدی مدیران در حکمرانی جمهوری اسلامی، ضرورتی انکارناپذیر به‌شمار می‌آید. همانطوری که در شعارهای بعد از پیروزی انقلاب 57 مشاهده می‌کنیم، برقراری عدالت در ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از جمله اهداف اصلی است. مدیران کارآمد با بهره‌گیری از دانش تخصصی، برنامه‌ریزی دقیق و اجرای عادلانه قوانین، زمینه تحقق عدالت اجتماعی را فراهم می‌سازند. در مقابل، مدیران ناکارآمد ممکن است با تصمیمات ناصواب و اجرای نادرست سیاست‌ها، منجر به افزایش تبعیض و نابرابری در جامعه شوند.

 به این نکته هم باید اشاره کنیم که فساد اداری و مالی از مهم‌ترین چالش‌های حکمرانی در هر نظام سیاسی است. حضور مدیران کارآمد، شایسته و پاکدست می‌تواند با ایجاد سیستم‌های نظارتی دقیق، افزایش شفافیت و ارتقاء سلامت اداری، زمینه بروز فساد را کاهش دهد و اعتماد مردم را به سلامت نظام تقویت نماید. بر همین اساس، نظام انتصاب و گزینش مدیران باید بر اساس معیارهای شایسته‌سالاری، تعهد، تخصص، سلامت و توانمندی اجرایی طراحی و پیاده‌سازی گردد تا مسیر پیشرفت کشور هموار گردد. در ادامه به ‌آخرین تحرکات دولت برای تقویت مدیریت کارآمد اشاره خواهیم کرد. پزشکیان در این مورد دستور داده تا به آنچه مدیران ناکارآمد خوانده می‌شوند نباید پاداشی داده شود. در این مورد با یکی از تحلیلگران مصاحبه‌ای انجام داده‌‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

دولت تصمیم خود را بگیرد

حسین کنعانی‌مقدم، تحلیلگر سیاسی در واکنش به دستور جدید رئیس‌جمهوری در مورد مقابله با مدیران ناکارآمد به‌ خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «قطعا یک حکمرانی مطلوب نیازمند آن است که مدیران نیز با آن حکمرانی همراه باشند. یعنی نمی‌شود در راس قدرت افرادی باشند که دلسوز مردم‌ هستند، به‌دنبال حل مشکلات مردم هستند و می‌خواهند ساختار اداری کشور پاسخ‌گوی نیازها و مطالبات مردم باشد اما در بدنه‌ اجرایی با مدیرانی مواجه باشیم که بیشتر به‌دنبال منافع شخصی، حفظ موقعیت خود و دغدغه‌های خاص خودشان هستند و شاید نتوانند با فرامینی که در سطح کلان به آنها داده می‌شود همراهی کنند. فرامینی که هدفش مسئولیت‌پذیری و استفاده از قدرت به نفع مردم و خدمت به مردم است». این تحلیل‌گر در این مورد و با اشاره به اهدافی که دولت باید در دستور کار قرار دهد، ادامه می‌دهد: «اینجاست که دولت باید تصمیم بگیرد؛ یا باید با شرایط موجود کنار بیاید یا باید دست به تحول بزند. اما تحول تنها با صدور بخشنامه، آیین‌نامه یا تصویب قانون محقق نمی‌شود؛ بلکه مدیرانی لازم‌اند که با تفکر جهادی، با روحیه‌ خدمت به مردم و با عزم در حل مشکلات مردم وارد میدان شوند. اینکه برخی افراد مدیریت نهادهایی را که ثروت‌های کلانی در اختیار دارند به‌عهده می‌گیرند، سپس اقوام خود را در اطراف خود می‌گمارند و پس از مدتی بدون پاسخ‌گویی، آن هم با ضررهای زیادی، پست خود را ترک می‌کنند، در حالی‌که کسی نیست به آنها بگوید که این امانت مردم در اختیار شما بود و نه‌تنها مشکلی را حل نکردید، بلکه خودتان تبدیل به بخشی از مشکل نظام شدید، جای تأسف دارد». عضو پیشین مجمع تشخیص با تاکیدی به دولت اضافه می‌کند: «در ادوار اخیر، به‌ویژه پس از حمله اسرائیل و آمریکا به ایران، کمبود مدیران کارآمد بیش از پیش احساس می‌شود. بنده در جلسه‌ای که با وزیر کشور داشتم این نکته را مطرح کردم و همه دوستان حاضر در جلسه نیز تأیید کردند و آن این بود که دولت نمره قبولی را بابت عبور از بحران کسب کرده، اما توقع ما این است که بحران‌ها به‌صورت اصولی مدیریت شوند. مدیریت بحران نیز انسان‌های خاص خود را می‌طلبد. نمی‌توان از فردی که دغدغه‌ای برای حل مشکلات مردم ندارد، جهادی عمل نمی‌کند و خود برای خدمت وقت نگذاشته است، انتظار داشت در شرایط بحرانی مدیریت مؤثری داشته باشد تا کشور با کمترین آسیب مواجه شود. در مجموع، اگرچه دولت از بحران عبور کرده و نمره قبولی دریافت کرده است اما مقوله مدیریت بحران موضوعی جداگانه است که باید به آن توجه ویژه شود و نیازمند عزمی جدی است تا مسیر آن به‌درستی طی شود».

مقابله با ناکارآمدی

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، با حضور در سازمان برنامه و بودجه با تاکید بر شفافیت در فعالیت مدیران گفت: «در واقع روند فعلی تدوین بودجه، بر مبنای هزینه است، در صورتی که می‌بایست با محاسبه فنی یک پروژه و یا یک خدمت، نسبت به اختصاص بودجه اقدام نمود که بدین ترتیب از بسیاری از مصادیق اتلاف منابع جلوگیری خواهد شد. دولت دارای امکانات و منابع بسیاری است که به هیچ عنوان از آن بهینه استفاده نمی‌شود. دولت و تمام دستگاه‌های حاکمیتی باید تلاش کنند که مشکلات را حل کنند و منطبق با نیاز آن مساله هزینه نمایند، در حالی‌که امروز در مجموعه حاکمیتی، هزینه‌های بسیاری می‌شود بدون آنکه گره‌ای از مشکلات مردم را حل نماید و یا خروجی مشخصی برای کشور داشته باشد». رئیس‌جمهوری در همین مورد و با انتقاد از پرداخت بدون ضابطه ردیف‌های دستمزدی همچون فوق‌العاده مدیریت به مدیران ناکارآمد، ادامه داد: «اگر مدیری توانست همانند بخش خصوصی مساله‌ای را حل کند آن وقت مستحق پاداش‌های مدیریتی خواهد بود».