عارف: ساماندهی بحران آب با همراهی مردم ممکن است

 محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور، در جلسه شورای عالی آب با اشاره به وجود مشکل ناترازی در بخش‌های مختلف کشور از جمله آب و انرژی و با قدردانی از اقدامات صورت گرفته برای کاهش این ناترازی‌ها، تأکید کرد: یکی از ناترازی‌های موجود کشور، مسئله آب است. ما در یک منطقه کم بارش قرار داریم و با تغییرات اقلیمی شاهد کاهش بارندگی هم بوده‌ایم البته این تغییرات از ۲۰ سال پیش آغاز شده و از همان اوایل آغاز قرن میلادی جدید، هشدارهای جدی داده می‌شد که این منطقه با چه وضعیتی در زمینه آب مواجه خواهد شد و آن پیش‌بینی‌ها هم درست بود.

وی با بیان اینکه جلب مشارکت مردم یکی از راهکارهای حل ناترازی آب است، افزود: مردم نه تنها در صحنه دفاعی بلکه در همه صحنه‌هایی که احساس کنند به کمکشان نیاز است، به میدان می‌آیند. ما حتماً باید مسئله آب را با مشارکت مردم ساماندهی کنیم و در این زمینه به اقدامات رسانه‌ای و فرهنگی نیازمندیم تا واقعیت را به مردم بگوییم. در زمینه مدیریت مصرف آب اقدامات خوبی انجام شده اما هنوز کارهای زیادی باقی مانده است.

عارف افزود: نرخ مصرف آب در برخی شهرهای ما هنوز حدود ۲۵۰ لیتر است در حالی که این عدد در اروپا برای زیر ۱۰۰ لیتر برنامه‌ریزی شده است. ما می‌توانیم با تعامل و همفکری با مردم و دادن بخشی از مسئولیت مدیریت مصرف آب به آنها، در کاهش مصرف آب موفق شویم.

معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه باید اولویت‌های کشت را در کشور به درستی تشخیص دهیم، خاطر نشان کرد: باید در زمینه اصلاح الگوی کشت یک بازنگری جدی داشته باشیم البته وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه اقدماتی را آغاز کرده است. در گذشته، راهبرد ما خوداتکایی در تولید همه محصولات کشاورزی بود اما در ادامه با توجه به اقدامات دشمن، خودکفایی در محصولات استراتژیک را دنبال کردیم. امروز باید بررسی کنیم آیا محصولاتی که مصرف آب بالایی دارند هنوز باید در مناطق کم‌آب، کشت شوند؟ باید با اصلاح الگوی کشت، مصرف آب کشاورزی ما به اهدافی که در برنامه هفتم پیشرفت ذکر شده است، برسد.

وی با اشاره به ضرورت جایگزینی کولرهای آبی فعلی که مصرف آب بالایی دارند، گفت: با استفاده از وسایل سرمایشی که از فناوری‌های نوین استفاده می‌کنند، قادر خواهیم بود که مصرف آب شرب را نیز کاهش دهیم.

عارف در ادامه گفت: درخواست من از مدیران این است که به آب به عنوان یک مسئله استانی، منطقه‌ای و بخشی نگاه نکنند زیرا حتی وجود اختلاف در زمینه آب بین دو روستا می‌تواند هزینه‌های ناگواری را به جا بگذارد. باید در یک فضای همدلی این مسیر را جلو ببریم زیرا در غیراینصورت در مورد آبی که به اندازه کافی وجود ندارد، دعوا می‌شود. ما باید مردم را توجیه کنیم و با عزمی ملی پیش برویم تا در این جبهه موفق شویم.

معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه باید در کنار اقدامات میان‌مدت و بلند مدت راهکارهای ضربتی را هم از همین امروز شروع کنیم، خاطر نشان کرد: دولت به وزیر نیرو اختیار داده است تا درباره چگونگی کاهش مصرف آب تصمیم‌گیری کند. همچنین تصمیم‌گیری شده است که مصرف آب برای آبیاری فضاهای سبز عمومی کاهش یابد. برای اقدامات ضربتی هم باید منابع تامین شود تا این بحران را مدیریت کنیم. باید با مردم هم در ارتباط باشیم و با فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف از آنها کمک بگیریم.

وی در پایان بیان کرد: نظر رئیس‌جمهور این است که در حل ناترازی کشور از کمک دانشگاه‌ها هم بهره بگیریم بنابراین پیشنهادات برای اصلاح الگوی مصرف آب که از سوی دانشگاه‌ها و مراکز علمی مطرح می‌شود بررسی شده و سپس بر اساس انواع اطلاعات و برنامه‌ها،‌ تصمیم‌گیری نهایی انجام شود.

در این جلسه گزارش آخرین وضعیت آب و هوایی کشور و پیش‌بینی بارش‌ها، گزارش وضعیت فرونشست زمین و گزارش میان‌کار طرح جامع راهبردی عملیاتی آب کشور با هدف اصلاح الگوی مصرف آب با استفاده از شیوه‌های مختلف از جمله ممانعت از برداشت بی‌رویه آب از چاه‌ها بخصوص چاه‌های غیرمجاز، ارائه شد.

همچنین مقرر شد کارگروه فوق‌العاده‌ای با حضور وزارتخانه‌های نیرو، جهاد کشاورزی، صمت، سازمان محیط زیست، سازمان هواشناسی و سایر سازمان‌های وابسته تشکیل شود تا پیشنهادات دقیقی برای اصلاح الگوی مصرف آب تهیه و در جلسه بعد ارائه کند.

در این جلسه که وزرای نیرو، جهاد کشاورزی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت، دبیر هیئت دولت، سخنگوی هیئت دولت، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مدیران بخش‌های مربوط به آب و خاک کشور وجود داشتند، تأکید شد که با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی‌ها، طرح‌های انتقال آب یا بازچرخانی آب راهکارهایی موقتی بوده و به تنهایی پاسخگوی نیاز کشور نیست و باید اصلاح الگوی مصرف و کشت در دستور کار قرار گیرد.

برای رسیدن به این هدف نیز باید اقدامات فرهنگی برای همراه کردن مردم از مدارس، دانشگاه‌ها، فرهنگ و هنر و سینما دنبال شود. راهکارهای دیگری از جمله استفاده از فناوری‌های نوین و نظارت جدی بر برداشت بی‌رویه آب نیز انجام شود.