چالش سیل آزمون‌ها و کندی اینترنت
با آغاز سال جدید، سیل ثبت‌نام در آزمون‌های مهم کشوری از جمعه ۱۶ فروردین ۱۴۰۴ به جریان افتاده است. ثبت‌نام‌هایی که میلیون‌ها داوطلب را درگیر می‌کند و بار دیگر چالش قدیمی ظرفیت محدود زیرساخت‌های اینترنتی کشور را کانون توجه قرار داده است.
وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد ثبت‌نام آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان (سمپاد) و نمونه دولتی برای سال تحصیلی جدید، از روز جمعه ۱۶ فروردین آغاز شده و تا پایان روز جمعه ۲۲ فروردین ادامه خواهد داشت. این آزمون از جمله آزمون‌های رقابتی پرتقاضاست که هر ساله صدها هزار دانش‌آموز و خانواده آن‌ها را پای سامانه‌های ثبت‌نامی می‌کشاند.
در همین حال بازه دوم ثبت‌نام در نوبت دوم کنکور سراسری سال ۱۴۰۴ نیز از صبح روز ۱۶ فروردین آغاز شده است. داوطلبان تا پایان روز سه‌شنبه ۱۹ فروردین (امروز) فرصت دارند تا با مراجعه به سایت رسمی سازمان سنجش نسبت به نام‌نویسی اقدام کنند.
این نوبت، آخرین فرصت برای متقاضیانی است که در ثبت‌نام اول شرکت نکرده‌اند یا قصد شرکت مجدد دارند. مطابق سنوات گذشته، هجوم کاربران در ساعات اولیه باعث بروز کندی و اختلالاتی در سایت سنجش شده است.
در همین حال، سازمان سنجش اعلام کرده نتایج اولیه آزمون دکتری سال ۱۴۰۴ نیز در هفته پایانی فروردین منتشر خواهد شد. داوطلبان برای مشاهده کارنامه خود باید به درگاه الکترونیکی این سازمان مراجعه کنند.
کندی اینترنت؛ درد مضاعف داوطلبان
در حالی که حجم بالای تقاضا برای ثبت‌نام قابل پیش‌بینی بود، کندی ناگهانی اینترنت که از اواخر تعطیلات نوروز در کشور شدت گرفته، شرایط را به مراتب سخت‌تر کرده است. بارگذاری صفحات سایت‌های دولتی، دریافت کد رهگیری، بارگذاری مدارک و عکس‌ها… همگی برای بسیاری از کاربران با خطا یا تأخیرهای چند دقیقه‌ای همراه بوده است.
کارشناسان ارتباطات، این اختلال را ناشی از مدیریت نادرست پهنای باند و نبود زیرساخت‌های متناسب با پیک تقاضا می‌دانند. در شرایطی که میلیون‌ها کاربر به‌طور همزمان به چند سامانه مهم مراجعه می‌کنند، اینترنتِ کم‌سرعت یعنی ناامیدی، سرخوردگی، و در برخی موارد جا ماندن از ثبت‌نام.
زیرساخت‌ها در تنگنا؛ آیا سایت‌ها تاب می‌آورند؟
همزمان با آغاز این موج ثبت‌نام‌ها، بار دیگر این پرسش مطرح شده است: آیا زیرساخت‌های فنی کشور، به‌ویژه درگاه‌های ثبت‌نام، توانایی مدیریت این حجم از مراجعه را دارند؟
تجربه سال‌های اخیر نشان داده سایت‌هایی مانند سنجش یا سامانه‌های ثبت‌نام آموزش و پرورش، در ساعات اولیه بازگشایی فرم‌ها دچار اختلال، کندی یا حتی قطعی می‌شوند. این مسئله نه‌تنها موجب سردرگمی داوطلبان می‌شود، بلکه گاه موجب از دست رفتن فرصت‌های ثبت‌نام در بازه‌های فشرده می‌شود.
در شرایطی که آزمون‌ها یکی پس از دیگری اعلام می‌شوند و زمان ثبت‌نام محدود است، تنها زیرساخت‌های پایدار و ارتباطات شفاف است که می‌تواند این مسیر را برای داوطلبان هموارتر کند.
در حالیکه این مشکلات هر سال تکرار می‌شوند، هنوز هیچ نهاد مسئول (از جمله وزارت ارتباطات یا سازمان سنجش) پاسخ شفافی درباره برنامه‌های ارتقاء زیرساخت یا علت کندی اینترنت در روزهای اخیر ارائه نکرده است.
چطور در این شلوغی ثبت‌نام کنیم؟
برای آنکه داوطلبان بتوانند با موفقیت ثبت‌نام خود را انجام دهند، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
ثبت‌نام در ساعات کم‌ترافیک مانند نیمه‌شب یا صبح زود
آماده‌سازی کامل اطلاعات مورد نیاز پیش از ورود به سامانه
استفاده از مرورگر به‌روز با کش پاک‌شده
خونسردی در زمان بروز اختلال موقت و مراجعه مجدد پس از چند ساعت
