به‌رسمیت‌شناختن چهارشنبه‌سوری اصلی‌ترین راه برای کاهش تلفات جانی
اورژانس کشور اعلام کرده از ۱۰ تا ۲۲ اسفند امسال ۲۸۶ نفر بر اثر استفاده از مواد محترقه مصدوم و ۵ نفر هم کشته شده‌اند. ۸۵ درصد از مصدومان، استفاده‌کنندگان از مواد محترقه و تولید کنندگان آن و ۶.۴ درصد از آسیب‌دیدگان هم رهگذران و عابران بوده‌اند.
بر اساس آمار رسانه‌ها این جشن از سال 1390 تا سال 1400 57 کشته و نزدیک به 23 هزار مصدوم داشته است. آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور هم نشان می‌دهد در حوادث چهارشنبه‌سوری از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ هم ۷۸ نفر در کشور جان خود را از دست دادند که بیشترین آن مربوط به سال ۱۴۰۱ با ۲۸ کشته است. از کل افراد فوت شده در این حوادث ۶۵ نفر مرد و ۱۳ نفر زن بوده‌اند.
این تعداد کشته و مجروح برای مراسمی که قرار بوده شادی را به میان مردم بیاورد تعجب‌آور و غم‌انگیز است. این موضوع دلایل مختلفی دارد که شاید مهم‌ترین آنها به‌رسمیت نشناخته‌شدن این مراسم باشد.
سعید معدنی، جامعه‌شناس، معتقد است ممنوع شدن این مراسم یکی از دلایل خشونت‌بار شدن آن است. به گفته او وقتی به مرور محدودیت‌ها افزایش یافت باعث شد کم‌کم شیوه‌ای برای چهارشنبه‌سوری انتخاب شود که پلیس نتواند افراد را دستگیر کند.
این جامعه‌شناس می‌گوید مراسم چهارشنبه‌سوری به مرور با مخالفت‌هایی که با آن صورت گرفت به یک بحث هیجانی تبدیل شده به‌طوریکه یک جوان با وجود این‌که می‌داند چنین رفتاری می‌تواند برای او آسیب جسمی و مرگ داشته باشد اما علاقه دارد چنین کاری را انجام دهد، چون با این اقدام تخلیه می‌شود چراکه اجازه داده نشده این تخلیه هیجان برای جامعه به صورتی‌که صدها سال سنت آن بود انجام شود و الان تبدیل به فرهنگ جدیدی شده که کنترل آن از دست والدین و نیروهای نظارتی و انتظامی خارج شده است.
آتشبازی فقط مراسمی نیست که در ایران برگزار شود. در بسیاری از کشورهای مختلف مانند چین آتشبازی تاریخ دیرینه‌ای دارد و امروز هم در سال نوی چینی صدها میلیون نفر آتشبازی می‌کنند. در سال ۲۰۲۳، مقامات چین اعلام کردند در جریان سال نوی چینی، هیچ مورد مرگ ناشی از آتشبازی در شهرهای بزرگ این کشور یک و نیم میلیارد نفری گزارش نشده است.
این موضوع به دلیل به‌رسمیت شناخته‌شدن این مراسم در این کشورهاست. در این کشورها دولت‌ها چندین اقدام موثر برای کاهش تلفات ناشی از آتشبازی انجام می‌دهند.
دولت‌ها می‌توانند با سازماندهی و نظارت ایمن این تلفات را کاهش دهند. دولت‌ها در این کشورها مسئولیت برنامه‌ریزی و نظارت بر مراسم را بر عهده می‌گیرند و با تعیین مکان‌های امن برای روشن‌کردن آتش و استفاده از مواد محترقه استاندارد و ایمن و استقرار نیروهای امدادی و آتش‌نشانی در نقاط پرخطر و کنترل ترافیک به کاهش آسیب‌های ناشی از آتشبازی کمک می‌کنند.
در عین حال ممنوعیت‌ها باعث می‌شود مردم به‌صورت پنهانی و بدون رعایت استانداردها مراسم را برگزار کنند. با به رسمیت شناختن چهارشنبه‌سوری مردم احساس تعلق فرهنگی بیشتری می‌کنند و تمایل بیشتری به همکاری با مقررات خواهند داشت. در همین حال قاچاق و استفاده از مواد محترقه غیرمجاز هم کاهش می‌یابد چراکه تولید و توزیع آن تحت نظارت قرار می‌گیرد.
در همین حال به رسمیت‌شناختن این مراسم باعث تقویت هویت ملی و اجماع در جامعه می‌شود و از تحریف این آئین جلوگیری و از تبدیل شدن آن به مراسمی پرخطر جلوگیری می‌کند.
رسمیت‌بخشیدن به چهارشنبه‌سوری نه تنها به کاهش آسیب‌های جسمی و محیطی کمک می‌کند، بلکه با تقویت مشارکت مردمی این آئین را به فرصتی برای همبستگی اجتماعی تبدیل می‌کند. با این حال همچنان مسئولان و مقامات انتظامی و امنیتی در ایران با رسمیت‌یافتن این مراسم مخالفند که همین موضوع باعث آسیب‌های فراوان به شهروندان می‌شود.
