رضا بهرامی از تناقض در تئاتر امروز گلایه داشت
رضا بهرامی، کارگردان نمایش «همه چی می‌گذره، تو نمی‌گذری»، با انتقاد از سیاست‌های فرهنگی و اقتصادی تأثیرگذار بر تئاتر، از دوگانگی هنرمندان در مواجهه با فضای مجازی و کم‌توجهی دولت به هنرهای نمایشی گلایه کرد.
رضا بهرامی که این روزها نمایش «همه چیز می‌گذره تو نمی‌گذری» را اجرا می‌کند، گفت: در حرف و سخن، همه ما به عنوان فعالان تئاتر، حضور بلاگرها و چهره‌های اینستاگرامی را در آثار نمایشی نکوهش می‌کنیم ولی در عمل بسیاری از ما دنبال کسانی هستیم که در فضای مجازی فالوور بالایی داشته باشند. این ضد و نقیض بودن باعث می‌شود ضربه بخوریم.
این کارگردان تئاتر که این روزها نمایش خود را در سالن هما روی صحنه می‌برد، در گفتگو با ایسنا با ارایه توضیحاتی درباره نمایش خود، از تاثیر برخی از سایستگذاری‌های نادرست بر تئاتر سخن گفت.
او با ابراز تاسف از شرایط فعلی ساخت و اجرای یک نمایش اضافه کرد: همیشه پول پیدا می‌شود ولی آبرو چیزی نیست که همیشه در دسترس باشد. کسی که برای هنرش سینه ستبر می‌کند، در واقع آبرویش را در اولویت قرار می‌دهد اما سیاستگذاری‌های نادرست مسئولان، سبب شده که بعضی از گروه‌های نمایشی پول را به آبرو ترجیح بدهند زیرا حتی در سالن‌های دولتی هم گیشه به عنوان اصلی‌ترین اولویت در نظر گرفته می‌شود. هرچند آنان هم دغدغه معیشت کارکنان خود را دارند ولی در این میان وظیفه دولت چیست.
او با ابراز تاسف از شرایط اقتصادی جامعه اضافه کرد: یکی دو دهه قبل شاید کسانی که به دنبال خوراکی در سطل‌های زباله خم می‌شدند، انگشت‌شمار بودند اما این تصاویر به مرور آنقدر زیاد شده که برای همه ما به امری عادی تبدیل شده است. پیامدهای نامطلوب این وضعیت امروز دیده نمی‌شود اما به فاصله یکی دو دهه حتما خود را نشان خواهد داد.
بهرامی، قتل‌ها، دزدی‌ها و دیگر بزهکاری‌های موجود در جامعه را ناشی از فقر فرهنگی دانست و افزود: وقتی فرهنگ از میان می‌رود، چه انتظاری داریم جز اینکه بزهکاری‌های اجتماعی افزایش پیدا کند. ما اصول فرهنگ را از بین برده‌ایم در حالی که قدمت فرهنگی کشور ما بسیار پرسابقه است اما با بی‌فکری، جامعه خود را درگیر هزار معضل کرده‌ایم.
او ابراز تاسف کرد: هنرمندی که باید دغدغه تفکر داشته باشد حالا دغدغه جیب و گیشه و کرایه خانه دارد. اینستاگرام به عنوان اصلی‌ترین فضایی که یک گروه تئاتری می‌تواند اثر خود را در آن تبلیغ کند، همچنان فیلتر است و ما که نمی‌توانیم امکان تبلیغی دیگری همچون بیلبوردهای شهری یا آگهی‌های تلویزیونی داشته باشیم، به ناچار باید کارمان را در فضای مجازی تبلیغ کنیم.
بهرامی با انتقاد از کم‌کاری دولت در زمینه حمایت از ساخت آثار نمایشی افزود: از طرف دیگر دولت هم بودجه‌ای به گروه‌های نمایشی ارائه نمی‌دهد و اصولا به جز سخت‌گیری چه کاری برای تولید اثر هنری انجام می‌دهد. در حال حاضر یک لباس فروشی راحت‌تر از ما می‌تواند اجناس خود را در اینستاگرام تبلیغ کند اما یک گروه نمایشی برای هر جزیی از نمایش خود باید از هفت‌خان رستم بگذرد و مجوزهای مجزایی بگیرد که این‌ها زمان‌بر است و وقت و انرژی بسیاری از یک گروه را به هدر می‌دهد.
بهرامی در عین حال با ابراز تاسف از تفاوت سلیقه تماشاگران تئاتر در چند سال اخیر یادآوری کرد: سیاست‌های نادرست مدیران که در دو دهه اخیر وارد تئاتر شده، ریشه درستی و سلامت این هنر را از بین برده است. مخاطب امروز بیش از آنکه دنبال تفکر باشد، در پی تفریح و سرگرمی و خنده است اما کار ما چنین چیزی به او ارائه نمی‌دهد.
او در ادامه با ارائه توضیحاتی درباره نمایش خود اضافه کرد: «همه چیز می‌گذره تو نمی‌گذری» یک تک‌گویی است که گویا ذهن سیال یک شخص نابینا را روایت می‌کند. پیشتر این نمایش را در دوران کرونا با هنرجویان یک کارگاه آموزشی آماده اجرا کردم اما بی‌تجربگی بچه‌ها از یک سو و از سوی دیگر شرایط مقطع کرونا سبب شد تا اجرای دلخواهم روی صحنه نرود و همیشه در ذهنم بود که دوباره این نمایشنامه را اجرا کنم.
این کارگردان درباره تفاوت اجرای این نمایش که با حضور چند بازیگر اجرا روی صحنه می‌رود، در قیاس با متن اصلی که یک کار تک پرسوناژه است، توضیح داد: همه افراد جامعه می‌توانند این فرد نابینا باشند. پراکندگی ذهن او برای هر یک از ما می‌تواند اتفاق بیفتد. ما ۶ بازیگر روی صحنه داریم و در طراحی صحنه هم ۵ در داریم که آن را به عنوان نماد پنج قاره در نظر گرفته‌ام زیرا انسان امروزی در هر جای جهان درگیر معضل تنهایی است.
او با ارایه توضیحاتی درباره درون‌مایه این اثر نمایشی اضافه کرد: این نمایشنامه به خوبی انسان‌های امروزی را به چالش می‌کشاند. ما به عنوان انسان نمی‌دانیم باید از تاریخ خود به نیکی یاد کنیم یا نه زیرا بخشی از تاریخ ما چیزی است که نمی‌توانیم به آن ببالیم. به همین دلیل حتی بشر در همین تاریخ هم خیلی خود را با دیروز و قبل‌تر مقایسه می‌کند. درگیری ذهنی ما سبب شده که خیلی تنها باشیم. سالیان سال است که انسان در کل جهان با این تنهایی روبرو است. گویی همه ما به دنبال کسی هستیم تا ذهن پراکنده‌مان را در یک نقطه متمرکز کند.
بهرامی در عین حال از آماده سازی نمایشی دیگر هم خبر داد و افزود: این روزها مشغول آماده کردن نمایش «دایره گچی قفقازی» هم هستم. به هر حال و با وجود همه سختی‌ها، ما کاری به غیر از تئاتر نداریم و امیدوارم مسئولان این نکته را درک کنند که این هنر برای ما به جز عشق، یک زندگی و ایدئولوژی است که به آن نیاز داریم و فکر نکنند تئاتر شغل دوم و سوم ماست و در پی جذب فالوور یا شو هستیم. ما با تئاتر زنده‌ایم. البته همیشه می‌گوییم امیدواریم ولی اینکه امید چقدر به ما برسد، خدا می‌داند.
نمایش «همه چی می‌گذره، تو نمی‌گذری» نوشته محمد چرم‌شیر است که با بازی (به ترتیب حروف الفبا) حسن تدینی، حسین جاهد، رضا جهانگیری، سما شقاقی، فرشاد مهدی زاده، فائزه نصراله پور هر شب ساعت ۱۸:۳۰ و به مدت یک ساعت در سالن شیشه‌ای عمارت «هما» روی صحنه می‌رود.
منبع: ایسنا
